نبرد جدید استارتاپ‌های ایرانی با اپل

 اپل باز هم اپلیکیشن‌های ایرانی را محدود و مسدود کرد. این‌بار هم دلیل مشکلی که پیش آمده، مشابه گذشته است و گفته می‌شود به‌دلیل مورد تأیید نبودن حساب توسعه‌دهنده سازمانی و داشتن تراکنش مالی داخلی در آن برنامه‌ها عملا امکان فعالیت‌شان وجود ندارد. اپل این‌بار از قبل یک نامه هشدار به صاحبان اپ نوشته و به آنها در این‌باره هشدار داده است. بعد از این نامه، برخی گواهی‌نامه‌هایشان را عوض کردند و گروهی دیگر عطای سرویس دادن را به لقایش بخشیدند. گروهی نیز می‌گویند، تا زمانی که راه دقیق و درستی برای این موضوع پیدا نشود، کاربران ایرانی آیفون ناچار هستند از نسخه‌های تحت وب استفاده کنند. دردسر اپل برای ایران چقدر جدی است و چه راه‌حل‌هایی برای آن وجود دارد؟

هشدار اپل به استارتاپ‌های ایرانی
 این‌بار برخلاف دفعه گذشته، اپل پیام اخطاری را به صاحبان این حساب‌ها فرستاده و با اشاره به اینکه از حساب‌شان به اشتباه استفاده می‌کنند، از آنها خواسته بود تا مشکل پیش آمده را برطرف کنند یا در نهایت، منتظر انقضای گواهی‌نامه‌شان باشند. با وجود این ایمیل، شرکت‌ها چند روز برای فرستادن پیام هشدار به کاربران‌شان یا پیدا کردن راه‌حل‌های موقت زمان داشتند.

خوش‌بین هستیم
خیلی از کارشناسان و فعالان اکوسیستم می‌گویند: راه‌حل پیدا می‌شود، همانطور که تا به حال هم راه چاره پیدا شده است. حمیده حبیبی، فعال استارتاپی به همشهری می‌گوید: «این دفعه اولی نیست که اپل یا به‌طور کلی سامانه‌های فناورانه خارجی ایران را با محدودیت روبه‌رو کرده‌اند. همیشه هم راه‌حل درست، پیدا شده است.» او با اشاره به اینکه چنین مشکلی نمی‌تواند به مسائلی مثل فرار مغزها منجر شود، می‌گوید: «خیلی از توسعه‌دهنده‌های ایرانی به‌خاطر توانایی بالا و قیمت کمتری که نسبت به توسعه‌دهنده خارجی دارند، همین الان و درحالی‌که در ایران زندگی می‌کنند، برای شرکت‌های خارجی برنامه می‌نویسند.»‌حورا وکیلی، فعال استارتاپی نیز در همین باره می‌گوید: «واقعیت این است که خیلی از فعالان بازار به‌خاطر توانایی فنی و نیاز بازار جهانی توانایی مهاجرت دارند اما روال مهاجرت به‌سادگی و با سرعت برق رخ نمی‌دهد. تا آن زمان هم مشکل حل می‌شود و بازار آی‌او‌اس برای برنامه‌نویس‌ها در ایران برقرار خواهد ماند.»

راه‌حل فعلی: وب اپ
فعلا تنها راه‌حلی که کاملا جواب داده استفاده از اپلیکیشن‌های تحت وب است. در این مورد، عملا اپلیکیشنی روی تلفن کاربر قرار نمی‌گیرد بلکه صفحه سایت سرویس‌دهنده به‌صورت نشانه‌گذاری شده (Bookmark) در می‌آید و در نتیجه، کاربر می‌تواند همچنان سرویس مورد نظرش را دریافت کند. استفاده از این روش البته مشکلاتی هم دارد؛ ازجمله اینکه داده‌های کاربر در بسیاری موارد ذخیره نمی‌شود و در زمان سفارش‌گذاری نمی‌توان از اپ خارج شد. ضمن اینکه سرعت ارائه خدمات کمتر است و البته، نام کاربری و رمز عبور عمدتا ذخیره نمی‌شود. به همین دلیل، برخی از استارتاپ‌ها پیشنهاد داده‌اند مشتری‌هایشان فعلا از نسخه تحت وب (بدون استفاده از تلفن همراه) بهره بگیرند.

در جست‌وجوی راه‌حل دائمی
از مدت‌ها پیش، کاربران آیفون به‌خاطر تحریم‌های آمریکا امکان دانلود برنامه‌های دارای پرداخت داخلی از اپ‌استور را نداشتند. به همین دلیل، راه‌حل‌هایی مثل فروشگاه‌های داخلی پیدا شدند؛ فروشگاه‌های مجازی که ساختاری شبیه اپ‌استور داشتند و با گرفتن گواهی‌های «توسعه‌دهنده‌های سازمانی»‌امکان ارائه خدمات به ایرانی‌ها را فراهم کرده بودند. اخیرا این فروشگاه‌ها ازجمله سیب‌اپ هم مثل خیلی دیگر از فروشگاه‌های ایرانی با مشکل مشابه روبه‌رو شدند. به جز خود اپ، تمام برنامه‌هایی که روی بستر آن ثبت شده و خدمات ارائه می‌دادند، از بستر این اپ حذف شدند. به‌نظر می‌رسد، دفعه قبل لیستی از این اپ‌ها که پرداخت درون‌برنامه‌ای و تراکنش مالی نیز داشتند، در اختیار اپل قرار داده شده بود که باعث تسهیل بسته شدن آنها شد. این‌بار اما ظاهرا اپل به تعداد بالای کاربران دارنده «توسعه‌دهنده سازمانی»‌حساس شده است. با این حساب، هر توسعه‌دهنده که تعداد بالایی داشته باشد، زیر ذره‌بین قرار می‌گیرد و احتمالا بسته خواهد شد. پویا خوشبخت، از کارشناسان ارشد سخت‌افزار در سیب‌اپ در گفت‌وگو با همشهری از پیگیری راه‌حلی گفت که در خوش‌بینانه‌ترین حالت حدود 2‌ماه دیگر به نتیجه می‌رسد و احتمالا می‌تواند این مشکل را حل کند. او گفت: «نوع دیگری از گواهینامه نرم‌افزار وجود دارد که برخلاف «توسعه سازمانی»‌رایگان نیست و به ازای هر کاربر در سال باید یک دلار به اپل پرداخت کرد. ما در تلاش هستیم این پول را به اپل پرداخت کرده و شرایط دریافت سرویس را برای کاربران‌مان فراهم کنیم. با اطمینان بالایی می‌گوییم که این راه‌حل حتما جواب خواهد داد ولی با توجه به مشکلاتی که برای انتقال پول به خارج از ایران وجود دارد، این انتقال و پرداخت دست‌کم دو‌ماه زمان خواهد برد.