نشریات محلی در چنبره مشکلات

جواد افتخاری|  خراسان رضوی-خبرنگار:



نشریات مکتوب شهرستان کاشمر این روزها با مشکلات مالی فراوانی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و این شرایط سبب کاهش تیراژ و کیفیت چاپ شده ‌است. اکنون گرانی کاغذ و هزینه‌های چاپ و مسائل اقتصادی به چالشی اساسی برای نشریات به‌ ویژه محلی‌ها تبدیل شده است. 


سایه سنگین دلالان بر سر نشریات

نماینده تعاونی مطبوعات کشور در استان خراسان رضوی با بیان این‌که نشریات شهرستانی وارد یک دوره جدید شده‌اند که سبب بروز مشکلات بسیاری برای آنها می‌شود، می‌گوید: افزایش هزینه‌های کاغذ و چاپ از مهم‌ترین مشکلات نشریات محلی است. «علیرضا افتخاری» با اشاره به این‌که اختلاف چشمگیر قیمت یک بند کاغذ از تهران تا مشهد واقعی نیست، می‌افزاید: این اختلاف قیمت که حتی تا مرز ٥٠ هزار تومان می‌رسد نشان‌دهنده نبود نظارت بر بازار کاغذ در این استان است. 

وی با اظهار تاسف از این‌که بازار کاغذ را دلالان در کشور به دست گرفته‌اند، ادامه می‌دهد: اگر این بازار مدیریت شود، بسیاری از مشکلات نشریات محلی رفع می‌شود. 
عضو سابق هیات‌مدیره مدیران مسئول نشریات خراسان رضوی در ادامه به ماهیت خبرنگاران و نشریات شهرستانی اشاره می‌کند و می‌گوید: نگاهی که اداره کل ارشاد به نشریات مشهد دارد با شهرستان‌ها بسیار متفاوت است. 
افتخاری با بیان این‌که متاسفانه همه رانت‌ها و اطلاعات خبری و کاری را نشریات مشهد در دیدار با وزرایی که به این شهر می‌آیند گرفته‌اند و نشریات شهرستانی با گستره استانی و منطقه‌ای چون به این جلسات دعوت نمی‌شوند بی‌اطلاع هستند، بیان می‌کند: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان‌ رضوی نشریات شهرستانی را نیز باید بپذیرد و به رسمیت بشناسد. 

نماینده تعاونی مطبوعات کشور در استان خراسان رضوی توضیح می‌دهد: به جرات می‌توانم بگویم تاثیرگذاری و جریان‌سازی و تیراژ برخی از نشریات شهرستانی از نشریات مرکز استان بیشتر است. 
وی تصریح می‌کند: چندین سال قبل نشریات محلی با مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان ‌رضوی جلسات هم‌اندیشی داشتند و مشکلاتشان را با او در میان می‌گذاشتند، اما هنوز ما مدیر کل جدید را ندیده‌ایم. 
افتخاری می‌افزاید: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد سال آینده وضعیت مطبوعات نسبت به امسال با مشکلات بیشتری به پیش‌برود از طرفی برخی نشریات در استان‌های دیگر یارانه‌هایی می‌گیرند که بیش از حد معمول است و می‌طلبد که اداره کل پیگیری بیشتری برای افزایش یارانه نشریات محلی استان داشته باشد. 


بدنه ضعیف نشریات محلی

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشمر با بیان این‌که اکنون در شهرستان کاشمر6 هفته‌نامه فعالند، می‌گوید: شهرستان کاشمر در حوزه مطبوعات دارای سابقه فرهنگی بسیار مطلوبی است. «علی توکلی» با اشاره به این‌که متاسفانه طی چند ماه گذشته نشریات به دلیل افزایش قیمت کاغذ و چاپ با مشکلات بسیاری مواجه شده‌اند، بیان می‌کند: اکنون نشریات در تامین هزینه‌های خود با مشکلات جدی مواجهند. وی با اعلام این‌که برخی مشکلات موجب شده است نشریات محلی شهرستان از جایگاه واقعی خود فاصله بگیرند، می‌افزاید: بدنه اقتصادی نشریات محلی کاشمر بسیار ضعیف است. 

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کاشمر با تاکید بر این‌که نشریات محلی نیازمند حمایت‌های جدی‌اند، ادامه می‌دهد: اگر مشکلات به همین منوال باقی بماند امکان دارد در آینده شاهد تعطیلی برخی از این نشریات باشیم. 
توکلی با بیان این‌که مسئولان نشریات باید در کنار درآمد نشریه به فکر سایر فعالیت‌های اقتصادی هم باشند، خاطرنشان می‌کند: نشریات با رفتن به سمت تامین منابع اقتصادی باید خودشان بتوانند منابع مورد نیاز را تامین کنند. 


لزوم حمایت از مطبوعات محلی 

در شرایطی که رسانه‌ها به ویژه نشریات محلی با بحران مالی مواجهند حمایت اندک دستگاه‌های اجرایی می‌تواند در بقای این مجموعه‌ها موثر باشد.  رئیس اداره مطبوعات و تبلیغات اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی با بیان این‌که همه آسیب‌ها و زحمت‌های حوزه فرهنگ بر دوش نشریات و روزنامه‌هاست، می‌گوید: با وجود همه مشکلات اما مطبوعاتی‌ها هدف اصلی خود را فراموش نکرده‌اند. 
«محسن سمیع» با بیان این‌که بدون رسانه فرهنگ جایگاهی نخواهد داشت، می‌افزاید: بدون شک اگر رسانه‌ها نباشند مشکلات بسیاری به وجود خواهد آمد. 

وی اضافه می‌کند: قیمت کاغذ معضلی کشوری است و فقط مختص استان خراسان رضوی نیست. 
رئیس اداره مطبوعات و تبلیغات اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی با اعلام این‌که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تنها متولی کاغذ نیست و وزارت صنعت، معدن و تجارت، ارز ملی و نهادهای دیگری هم در این زمینه دخالت دارند، می‌افزاید: وزیر و حراست فرهنگ و ارشاد اسلامی به این موضوع ورود کرده‌اند و با کمک بازرسی تلاش می‌کنند تا اختلاف قیمت‌ها را کشف کنند. 
سمیع یادآور می‌شود: نوسانات ارزی، تحریم‌ها و به‌هم‌ریختگی بازار اقتصادی در کنار کاهش شدید تولید کاغذ مشکلات بسیاری به وجود آورده و موجب افزایش شدید قیمت کاغذ شده است. 

وی تاکید می‌کند: سعی می‌کنیم همه اقداماتی که برای دریافت کاغذ انجام می‌دهیم شفاف باشد.  رئیس اداره مطبوعات و تبلیغات اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی می‌گوید: به‌رغم این‌که برخی مواقع اعلام می‌شود انبارها پر از کاغذ است و جای نگرانی نیست اما وقتی تماس می‌گیریم اعلام می‌کنند انبارها خالی است، ولی روز بعد با قیمت بیشتر وارد بازار می‌شود. 

سمیع با تاکید بر این‌که باید پیگیری‌ها جدی‌تر باشد، توضیح می‌دهد: تاکنون چندین جلسه با حضور مدیران کل در تهران برای رفع مشکلات نشریات برگزار شده است. 
وی اظهار می‌کند: یکی از مصوبات مکلف کردن دستگاه‌های اجرایی از سوی استانداری‌ها به خرید نشریات محلی است. بر این اساس دستگاه‌های اجرایی باید نشریات محلی هر استان و شهرستان خود را بخرند و از دریافت رایگان نشریات پرهیز کنند. 

این مقام مسئول می‌افزاید: مصوبه دیگر دستور صریح وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای در اختیار قرار دادن آگهی‌های دولتی به هفته‌نامه‌ها و دوهفته‌نامه‌های محلی است. بر این اساس اولویت ادارات فرهنگ و ارشاد شهرستان‌ها باید این باشد که اگهی‌ها را در اختیار هفته‌نامه‌ها و دوهفته‌نامه‌های خود قرار دهند البته به شرط این‌که ترتیب انتشار منظم داشته باشد. 

سمیع در ادامه توضیح می‌دهد: این‌که گفته می‌شود در توزیع اعتبارات شفافیت نداریم واقعیت دارد. متاسفانه در توزیع عادلانه یارانه‌ها و حمایت‌ها بین نشریات مشکلاتی داریم. در این خصوص آیین‌نامه‌ای برای شفاف کردن این موضوع در دست تدوین است تا از این طریق معیاری تعیین شود. بدون شک اگر نشریات انتشار منظمی ندارند به دلیل نبود منابع مالی و مشکلات اقتصادی است پس باید کمک‌ کرد نه این‌که حمایت‌ها را قطع کرد.