سیستان و بلوچستان چگونه با تروریسم مقابله می کند؟
معاندان به‌دنبال یارگیری از قومیت‌ها هستند
گفت‌وگو با نماینده زاهدان در مجلس
فرزانه آیینی
سیستان و بلوچستان دومین استان وسیع کشور است و به‌رغم پتانسیل اقتصادی خوبی که دارد ،نامش با حملات تروریستی گره خورده و قریب به‌اتفاق سبک و روش‌های حملات تروریستی همچون گروگانگیری، آدم‌ربایی، حملات انتحاری، بمبگذاری‌ها و... در این منطقه رخ داده است. با علیم یار‌محمدی، نماینده زاهدان درباره چرایی ناامنی این استان و نگاه و احساس مردم منطقه به بروز اتفاقات تروریستی و البته شدت‌گرفتن آن در ماه‌های اخیر دراین منطقه به گفت‌وگو نشستیم.
او معتقد است که تمام دشمنان ما درآن سوی مرزها تفکر وهابی دارند و هرگز با حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بنای همکاری و همراهی نداشته‌اند و ثمره این تفاوت نگاه هم در منطقه مرزی ایران که 80درصد جمعیت آن اهل سنت هستند فرصت بروز و ظهور یافته است. مشروح این گفت‌وگو در پی می‌آید.
برخی معتقدند حوادثی که در ماه‌های اخیر آرامش و امنیت سیستان و بلوچستان را مورد هدف قرار داده، بحث تبدیل‌شدن بندر چابهار به یک بندر جایگزین و مؤثر در زمان تحریم‌های کشور است و این موضوع برخی کشورها را به‌دلیل کاهش اثر‌گذاری بندر گوادر نگران کرده و آنها در رقابت با تبدیل‌شدن چابهار به یک منطقه تجاری با پتانسیل بالا هستند و به همین دلیل هم امنیت منطقه را نشانه گرفته‌اند. شما به‌عنوان یکی از نمایندگان سیستان و بلوچستان این نگاه را چقدر قبول دارید؟
اگر برخی آدم‌ها در حال ر قابت باشند، چوب لای چرخ همدیگر می‌گذارند چه رسد به اینکه برخی کشورها با هم در حال رقابت باشند. بحث رقابت چابهار و گوادرسال‌هاست مطرح است. بندر گوادر با پوشش چین سرمایه‌گذاری هنگفتی را پذیرا شده است اما پس کرانه ندارد و راه و ریلی نمی‌تواند در آن ایجاد شود، به‌رغم گوادر اما در بندر چابهار ما دارای پس‌کرانه‌های خوبی هستیم. بعد از انقلاب، این بندر قدم به قدم مورد توجه و سرمایه‌گذاری قرار گرفته چنانچه الان ظرفیت واردات و صادرات کالا در این بندر بیش از 8میلیون تن کالاست. در پس کرانه‌ها هم ظرفیت برای جابه‌جایی 5/2میلیون تن کالا آماده است اما هنوز آنطور که باید و شاید مورد بهره‌برداری قرار نگرفته ، لذا این موقعیت و ظرفیت فعلی چابهار به‌ویژه اینکه تحریم‌ها از این منطقه برداشته شده، بسیار برای رشد و تحرک اقتصادی کشور مفید است. همین قابلیت در شدت‌گرفتن و تعدد حملات تروریستی در این منطقه بی‌تأثیر نیست ولی تنها عامل بروز حملات نیست.
عوامل دیگر در بروز حملات تروریستی در سیستان و بلوچستان چیست ؟
ما شاهدیم که برخی از کشورهای منطقه در پی اعمال تحریم‌ها علیه نظام جمهوری اسلامی ایران به جد به‌دنبال پیاده‌کردن و بستر‌سازی برنامه‌های اربابانشان علیه کشورمان هستند. به همین دلیل هم به سمت چنین عملیات‌های کوری روی آورده‌اند. حادثه چند‌ماه گذشته چابهار و حادثه تروریستی محور خاش- زاهدان یا نقاط مرزی به‌صورت کورکورانه از سوی رقبای منطقه‌ای ایران کلید می‌خورد اما دراین بین خوشبختانه ما شاهد هوشیاری سیستم‌های اطلاعاتی و امنیتی کشور هستیم که بروز و ظهور چنین اقداماتی را به این حد کاهش داده است. انتظار خیلی بیشتر از این بود و ما شاهدیم که با تلاش‌نهادهای امنیتی ده‌ها برابر این عملیات‌ها درمنطقه خنثی‌سازی می‌شود.
گفته می‌شود مخالفان نظام جمهوری اسلامی به کمک برخی کشورهای منطقه در تلاش هستند با ایجاد تحرکاتی در نقاط مرزی کشور نارضایتی اجتماعی و احساس امنیت را زیرسؤال ببرند. این دست ترور‌ها و تکرار آن در نقاط مرزی کشور چه تأثیری روی نگاه مردم منطقه به نظام جمهوری اسلامی داشته است؟
ببینید! تمام دشمنان ما در آن سوی مرزها تفکر وهابی دارند و هرگز با حاکمیت جمهوری اسلامی ایران هم بنای همکاری و همراهی نداشته‌اند. در کنار این تلاش آنها، اما مردم ثابت کرده‌اند که همراه کشور و مسئولان نظام هستند. اما رقبای منطقه‌ای ما به جد به دنبال افزایش ناامیدی و بالابردن نارضایتی اجتماعی مردم در نقاط مرزی و بین اقوام و اقلیت‌های مذهبی و دینی کشور هستند و نمی‌توان این موضوع را انکار کرد. هم مسئولان و مدیران طرازاول کشور باید همراهی مردم را پاس بدارند و به این همراهی توجه کنند.
منظورتان از همراهی بیشتر مسئولان با مردم منطقه چیست ؟
برای اینکه معاندین، رسانه‌های بیگانه و کشورهای هم‌سو با استکبار بیش از این با همراهی مردم منطقه با برنامه‌هایشان ناامید شوند، ما نیازمند توجهات بیشتر مسئولان نظام جمهوری اسلامی به سیستان و بلوچستان هستیم؛ جوانان در این منطقه اکثرا بیکار هستند، این در حالی است که منطقه پتانسیل بسیار بالایی برای اشتغال‌زایی دارد. به‌رغم این پتانسیل اما مسئولان در قالب سازمان‌های یاری‌رسان مثل کمیته امداد، بهزیستی و سایر ارگان‌ها به مردم این منطقه توجه می‌کنند. این کمک‌ها حالت ماهی‌دادن به مردم منطقه را دارد و تلاش ما این است که مسئولان به مردم و نیروهای منطقه ماهیگیری یاد بدهند. ظرفیت‌های ما- استان سیستان و بلوچستان- در جنوب و شمال و منطقه مرکزی استان از نظر گردشگردی، صنایع‌دستی، صنایع معدنی و صنایع شیلاتی قابل توجه است. امری حقیقی است که برای باروری آنها باید سرمایه‌گذاری‌ها و توجه مدیریتی خوبی صورت گیرد تا بتوانیم جوانان استان را دریابیم تا به‌دلیل شرایط بد اجتماعی - اقتصادی در دام استکبار نیفتند.
سیستان و بلوچستان منطقه‌ای است که اخبار حوادث ناگوار، ناامنی و حملات تروریستی در آن بروز و ظهور بیشتری پیدا می‌کند. علت تبدیل این امر چیست؟
من به‌عنوان یک نماینده قومیت‌ها در مجلس آن هم نماینده استانی که 80درصدش اهل سنت و بلوچ هستند می‌گویم که در همه سال‌های گذشته دشمنان نظام از پنجره‌هایی چون مسائل مذهبی، قومیتی و... بین عامه مردم نفوذ می‌کردند تا ناامیدی بین مردم ایجاد و آنها را از نظام جمهوری اسلامی دلزده کنند. وقتی آن 80درصد مردم منطقه می‌دیدند به اندازه 10درصد هم در حاکمیت منطقه‌شان نقش ندارند به سمت بیگانه جذب می‌شدند. جوانان ما جوانان بیداری هستند اما وقتی شرایط اجتماعی، آموزشی و اقتصادی برای آنها مهیا نشود و بی‌سواد باشند جذب نگاهی می‌شوند که به خشمشان جواب می‌دهد. من خودم را مثال می‌زنم، من نخستین مهندس بلوچ هستم که در سال1357 از دانشگاه فارغ‌التحصیل شدم تا آن زمان بلوچ‌ها مهندسی نداشتند. من 20سال هم در این نظام سمت مدیریتی داشتم، از مسئولان می‌پرسم که امتحانم را چگونه پس دادم؟ خب مشخص است که همراه و همدل و دلسوز کشورم بوده‌ام اما آن جوانی که از تحصیل و شغل مناسب بازمانده مثل من فکر نمی‌کند. البته این موضوع ریشه‌هایش به قبل از پیروزی انقلاب بازمی‌گردد و بعد از انقلاب توقع این بود که ما در این استان فردی بازمانده از تحصیل نداشته باشیم اما همین الان در شهر زاهدان 19هزار بازمانده از تحصیل داریم که در رده سنی 6تا 18 سال هستند و آنها برای معاندان نظام خوراک‌های خوبی هستند و می‌توانند سربازان خوبی برای جریان‌های سلفی مثل داعش باشند. به همین دلیل در جای خالی توجه کافی حاکمیت به مردم منطقه، معاندان نظام از آنها یارگیری می‌کنند.
