در چنین روزی
52سال قبل
تولد مرجانه گلچین
حتی 10سال دوری از جعبه جادویی هم نتوانست تصویر او را از ذهن مخاطبان دهه 60 و اوایل دهه 70 تلویزیون پاک کند؛ تصویری که با سریالهایی مثل آینه، درخت دوستی، آینه عبرت، ازدواج پرماجرا و... در ذهن آن مخاطبان ثبت شد و 10سال دوری از تلویزیون فقط یک سؤال را پررنگتر کرد «چرا مرجانه گلچین دیگر سریال بازی نمیکند؟» خودش در پاسخ به این سؤال گفته است: «من آخرین کارم را سال 74 بازی کردم و سپس بهمدت 10سال حضور نداشتم. بعد با سریال «کلانتر» و «زیرزمین» به عرصه بازیگری بازگشتم. من در آن سالها ازدواجی کردم که همسرم موافق بازیگری من نبود و من سعی کردم که با شرایط جدیدم کنار بیایم اما نتوانستم و برایم خیلی سخت بود». این بازیگر بعد از بازگشت به تلویزیون آنقدر درخشید که حالا یک پای ثابت سریالهای مناسبتی و غیرمناسبتی تلویزیون شده است. امروز روز تولد خانم بازیگر است و 52ساله میشود. مرجانه گلچین در دوم اسفندماه سال 1347در تهران متولد شد. پدرش آذری و مادرش شمالی است و او فرزند آخر خانوادهای بهحساب میآید که 6خواهر و برادر دیگر هم دارد. گلچین فقط یک بازیگر نیست و شاید ندانید که رشته اصلی او در موسیقی بوده و ساز تخصصیاش تار است. او در این خصوص گفته است: «خیلی وقتها دلم میسوزد که فعالیتم در کار تصویر بیشتر شده و باعث شده که از رشته اصلی و سازم که تار است دور بیفتم و همیشه دغدغهام این است که یک شرایط مناسب برایم پیش بیاید که بتوانم روزی 8-7ساعت ساز بزنم».
20سال قبل
انتخاب روز جهانی زبان مادری
فکر میکنید ما چند زبان مادری در جهان داریم؟ به تعداد کشورها؟ قطعا باید بیشتر باشد، چون مثلا در همین کشور خودمان غیر از فارسی، زبانهای کردی، ترکی، شمالی و... هم وجود دارد. شاید باورتان نشود که براساس آمار یونسکو، حدود ۶ هزار زبان در جهان شناسایی شده است. البته خبر بد هم این است که بیش از 3هزار زبان در حال نابودی هستند. این زبانها هماکنون نیز توسط گروههای بسیار کوچکی بهکار برده میشوند و تقریبا هیچکدام شانسی برای بقا ندارند. شاید این آمار هم برایتان جالب باشد که ۹۶درصد از زبانها تنها بین ۴درصد از جمعیت جهان رواج دارند. خب، این مقدمه را گفتیم که بگوییم امروز روز جهانی زبان مادری است. 20سال پیش در چنین روزی، یونسکو روز 21فوریه را بهعنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری کرد. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال۱۹۹۹ هم بهمنظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید زبان مادری حدود نیمی از مردم ایران زبان فارسی نیست و فارسیآموزی به آنها در دبستان، بهویژه کلاس اول ابتدایی باید به روش متفاوتی از سایر دانشآموزانی صورت گیرد که زبان مادری آنها فارسی است. چنین روزی به ما یادآوری میکند که زبان مادری تنها زبان نیست، بلکه مهمترین نمود یک فرهنگ است. زبان مادری فقط زبان نیست، بلکه بخش مهمی از هویت و فرهنگ ماست و برای همین هم احترام به زبان مادری، احترام به هویت و فرهنگ مردم است.
191سال قبل
بستن عهدنامه ترکمانچای
عهدنامه ترکمانچای که امروز سالگرد 191سالگی آن بهحساب میآید آنقدر برای مردمان این سرزمین ننگین بوده که به ادبیات عامیانه آنها بهعنوان نماد یک قرارداد ناعادلانه راه یافته است. مورخان به صراحت گفتهاند پس از عهدنامه گلستان، ترکمانچای دومین عهدنامه ننگینی بود که در سال 1828بر شاهان بیکفایت قاجار تحمیل شد تا بخشهای دیگری از حاصلخیزترین مناطق ایران به تصرف روسیه درآید. اما شاید خیلیها از ماجرا و جزئیات این عهدنامه خبر نداشته باشند. درپی جنگهای ایران و روسیه در دوره قاجار، بین این دو کشور این عهدنامه امضا شد. براساس این معاهده، ولایات ایروان و نخجوان به روسیه واگذار و مرزها معین شد. همچنین علاوه بر غرامتی که ایران پرداخت کرد، حق کشتیرانی در دریای خزر مجدداً برای روسها به تأیید رسید. به علاوه، اتباع روسیه در ایران از حقوق کاپیتولاسیون و مصونیت قضایی برخوردار شدند! دولت روسیه در برابر آن همه منافع، تنها ولیعهدی عباس میرزا و رساندن او به تخت سلطنت را تأیید کرد. جالب اینکه نسخه خطی این عهدنامه پس از گذشت 2قرن همچنان باقی مانده و در کتابخانه ملی نگهداری میشود.