معیشت مردم در تنگنای دعواهای سیاسی
جعفر گلابی/ روزنامهنگار
تصمیمگیری پیرامون لایحه الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو در مجمع تشخیص مصلحتنظام به تعویق افتاد و حالتی از صبر و انتظار خصوصا در حوزههای اقتصادی را تداوم بخشید؛ صبر و انتظاری که فینفسه چندان موافق طبع اقتصاد کشور نیست. بنا به برخی از اظهارنظرها ازسوی اعضای مجمع تشخیص، رأیهای منفی به این لایحه بیشتر شده است و این شائبه را ایجاد میکند که احتجاج مخالفان دولت خصوصا از راههای غیرمتعارف تأثیر داشته و سخت شدن مراودات مالی و بانکی ایران تحتالشعاع مباحث سیاسی قرار گرفته است.
بهعبارت دیگر درست در زمانی که همه ارکان کشور باید برای مقابله با تحریمها و فشارهای آمریکا بسیج شوند و از هر راهی تنگناهای ایجادشده را خنثی کنند، ظاهرا هنوز حساسیت لازم ایجاد نشده و انسجام مورد انتظار بهوجود نیامده است. اگر واقعا دافعهها و جاذبههای سیاسی حداقل پیرامون موضوع یادشده وجود نداشته باشد یا به کناری گذاشته شود، رسیدن به نقطه روشن مصلحت کشور و مردم چندان دشوار نیست. کشور ما که بر اساس تعالیم دینی اداره میشود و در مناسباتش مکارماخلاقی علی القاعده مورد توجهند، بیش از دیگران باید داعیه مبارزه با گردش پولهای کثیف را داشته باشد و در این راه مدعی دیگران هم بشود.
اما هماکنون افزون بر مصالح معمول ضرورتهای ملی دیگری هم هستند که رسیدن به یک تصمیم قاطع را ضروری میکنند. ما فعلا زیر شدیدترین فشارهای تحریمی هستیم و این فشارها مستقیما متوجه مردم است. گشایش در تنگناهای موجود تقدم و تأخر در برخی از اولویتها را کاملا توجیه میکند و اساسا حرفه سیاست چیزی جز همین تقدمها و تأخرها نیست. اگر به اوضاع اقتصادی موجود نیک نظر کنیم و گرانیهای سرسامآور را درنظر آوریم حتی اگر به برخی از مدیران انتقاد وارد باشد نمیشود فضای روانی ایجادشده را نادیده گرفت و براساس معادلات روی کاغذ حکم داد.
مگر در این زمینه قوه قضاییه ورود نکرد و بعضا با شدت برخورد نکرد؟ چرا اثرات مورد انتظار حاصل نشدند؟ کاملا روشن است که بهترین مدیریتها هم در شرایط موجود معجزه نمیکنند و تصمیمگیریها باید با توجه به معدل توان مسئولان اقتصادی صورت بگیرند. متأسفانه برخی از مخالفان دولت فرصت را غنیمت شمرده، اوضاع معیشتی مردم را وسیلهای برای اثبات خود و نفی رقیب قرار میدهند.
آنها که در بهوجود آمدن وضع کنونی سهم بسزایی دارند چنان وانمود میکنند که گویی همه مشکلات فعلی ناشی از ضعف مدیریتهاست و بهسادگی میتوان اثرات مخرب تحریمها را بدون کوچکترین انعطافی خنثی کرد. آنان تغافل میفرمایند که دولت مورد حمایتشان با بیشترین درآمد نفتی در تاریخ ایران و با برخورداری از پشتیبانیهای همهجانبه از سوی همه ارکان نظام نهتنها زیرساختهای کشور را تقویت نکرد که با سیاستهای غلط خود یکی از بالاترین تورمهای سالهای پس از انقلاب را رقم زد. دولتی که با بیاعتنایی محض نسبت به نظرات کارشناسان خصوصا در روابط بینالملل راه تحریمهای همهجانبه را گشود و هنوز که هنوز است هزینه آن بیتدبیریها در حال پرداخت شدن است.
مخالفان دولت با انتقادهای همهجانبه و بعضا تضعیفهای عملی که نسبت به قوه مجریه میکنند در حال اثبات چه چیزی هستند؟
آیا تصور کردهاند که ناامیدی مردم از دولت منجر به اقبال مردم از ایشان میشود؟ آیا بستن دستان دولت در حوزههای مالی و ایجاد زمینه محدودیتهای بیشتر راه و رسم تندی در روابط خارجی را به اثبات میرساند؟ واضح است که مردم نسبت به اوضاع کلی سیاسی کشور آگاهی لازم را دارند و خوب دریافتهاند که تشنجزدایی در روابط خارجی یکی از راههای تعادل و ثبات اقتصادی و کمکردن مشکلات کنونی است، همانطور که برجام در ابتدای کار و در عمل این مهم را به اثبات رساند و بر همین اساس اکثریت رأیدهندگان کشور دوباره بر ادامه همین راه تأکید کردند. ما هیچگاه با تقابلهای افراطی، با بیاعتنایی به مناسبات جهانی و عدماستفاده از ظرفیتهای دیپلماتیک پیشرفتهای محسوس در اقتصاد کشور نداشتهایم و شاید بر همین اساس رژیمی مثل اسرائیل تمام تلاش خود را در جهت اخلال در روابط بینالملل ایران بهکار میبندد. عضویت در کنوانسیونهای بینالمللی یکی از راههای استفاده از ظرفیتهای مثبت مناسبات جهانی و واگذار نکردن میادین سیاسی و اقتصادی جهان به بیگانگان بدخواه وعنود است. فضاسازیهای موجود برای رد لوایح مبارزه با پولشویی مضایقی بهوجود میآورد که عقول سلیم و دلسوز به آن گردن نمینهند و مصالح کشور و مردم را در آن نمیبینند.