دکترژیواگو
عاشقانهای سیاسی
کارلو پونتی رمان پر آوازه بوریس پاسترناک، نویسنده ناراضی اتحاد جماهیر شوروی را با این نیت خرید تا همسرش سوفیا لورن نقش لارا را بازی کند. پونتی، دیوید لین را هم استخدام کرد که پس از موفقیت فیلم «لارنس عربستان» بهترین گزینه برای ساخت فیلمی عظیم محسوب میشد. دیوید لین درنهایت پونتی را راضی کرد که قید حضور سوفیا لورن را در فیلم «دکترژیواگو» بزند. لین این عاشقانه سیاسی را با حضور عمر شریف مصری در نقش دکتر ژیواگو کارگردانی کرد. تقریبا بدون بازیگر روس با فیلمبرداری در اسپانیا، اثری خلق شد که تا میانههای دهه 90 میلادی نمایشش در روسیه ممنوع بود. نمایش عمومی پرشور فیلم، مقدمهای بر یک موفقیت تضمین شده بود؛ فیلم محبوبی که داستان عاشقانهاش در بستر سیاست در جهان دوقطبی آن سالها تماشاگران را جذب خود میکرد و منتقدان چپگرا را بهخاطر تصویر انتقادیاش از انقلاب سوسیالیستی برآشفته کرد. دیوید لین مورد عجیبی بود که منتقد پیرو نگره مولف (اندرو ساریس) و منتقد مخالف نگره مولف (پالین کیل) در تخفیف و تحقیر فیلمهای او تفاهم و توافق کامل داشتند. پرهزینهبودن فیلمهایش معمولا باعث کنایه منتقدان میشد؛ درحالیکه فیلمهای پرهزینه لین هم اغلب با موفقیتهای تجاری گستردهای همراه میشدند و هم کوششهایی سبکپردازانه و جاهطلبانه بودند که در آنها معمولا ایدهها به ثمر میرسیدند و برخلاف نظر اندرو ساریس با پول یکی از فیلمهای دیوید لین احتمالا نمیشد 10فیلم ساخت که تعدادیشان بهتر از اثر پرهزینه او از کار درآید. ماجراهای فیلم دکترژیواگو از این قرار است که شخصیت «یوری ژیواگو» طی سالهای دانشجویی در شهر مسکو با شخصیتی به نام لارا آشنا میشود. لارا در یک مهمانی به یک فرصتطلب سیاسی شلیک میکند. پاشا، آرمانگرای انقلابی او را از مهمانی فراری میدهد و با هم ازدواج میکنند. شهر مسکو درگیر جنگ میشود. یوری بهعنوان پزشک به جبهه میرود و با لارا که حالا پرستار است همراه میشود. یوری برای دیدار لارا به دهکده مجاور میرود و در هنگام بازگشت، اسیر ارتش سرخ میشود. سالها بعد یوری همچنان که بهدنبال لارا میگردد در خیابان میمیرد. لارا به اردوگاه کار اجباری فرستاده میشود و... یوگراف، برادر ناتنی یوری هم دختر آنها را پیدا میکند.
دیوید لین درباره کوتاه کردن زمان فیلم برای اکران گفته است: «اگر بپرسید چه چیزهایی از دکتر ژیواگو حذف شد، جواب آسان و سرراستی برای آن ندارم، چون از جاهای مختلف فیلم، ۱۰ ثانیه حذف شد. بالا و پایین رفتن شخصیتها، رسیدن آنها به در خانه و امثال آن سریعتر شد. میتوانم بگویم عملاً هیچ صحنه مهمی حذف نشد.»