خاورمیانه
زمستان سیاه مهاجران سوری
مهاجران سوری که از 5سال پیش در چادرهای کمپ «عرسال» در شمال بعلبک در لبنان زندگی می‌کنند، امسال یکی از سخت‌ترین زمستان‌های سال‌های اخیر را در این منطقه تجربه می‌کنند.
بارش برف سنگین، سرمای سخت و تغییر رفتار میزبانانشان، این مهاجران را در وضعیتی سخت قرار داده است. با این حال، حتی در این شرایط هم گزینه بازگشت به خانه در آن سوی مرز، چندان مطرح نیست. به‌گزارش گاردین، از یک‌میلیون مهاجر سوری که در لبنان توسط سازمان ملل ثبت‌نام شده‌اند، تنها 160هزار نفر به خانه‌هایشان در سوریه بازگشته‌اند.
این در شرایطی است که نه‌تنها میزبانان لبنانی، که مقامات سوریه‌ای نیز آشکارا از این مهاجران درخواست می‌کنند که به خانه‌هایشان در شهرهای سوریه بازگردند. با فروکش کردن جنگ داخلی در سوریه، دولت این کشور امیدوار است بازگشت مهاجران به خانه‌هایشان، تصویری باثبات را از سوریه به دنیا نشان دهد. با این حال بسیاری از مهاجران، همچنان نگران امنیت خود در بازگشت به سوریه هستند. چنین احساسی به‌خصوص در میان مهاجران کمپ عرسال وجود دارد و آنها حاضرند زمستان سخت منطقه را تحمل کنند و به خانه‌هایشان بازنگردند.
علاوه بر لبنان، اردن و ترکیه هم که میزبان حدود 4.1میلیون مهاجر سوری هستند به این پناهجویان فشار می‌آورند تا به سوریه بازگردند. این مهاجران در میانه استقبال کشورهای میزبان وارد ترکیه و اردن شدند اما حالا حضورشان چندان بااستقبال مواجه نیست. اردن که روزگاری بیشتر از هر کشور دیگری خواستار برکناری اسد بود، حالا زمزمه آشتی با دمشق را سر می‌دهد. ماه گذشته امارات و بحرین سفارت‌های خود را در پایتخت سوریه باز کردند که همه اینها نشانه‌ای از تغییر وضعیت مهاجران در کشورهای میزبان در آینده نزدیک است.
اما این تغییر وضعیت هم مهاجران عرسال را به فکر بازگشت نینداخته است. فرید قرقور که سال‌هاست همراه خانواده‌اش در این کمپ زندگی می‌کند ترجیح می‌دهد به‌جای آینده، به شرایطی که حالا همراه با خانواده‌اش تجربه می‌کند، فکر کند: «ما 5سال است که اینجا هستیم. خانواده ما از فلیته به اینجا فرار کردند... امسال سخت‌ترین زمستان را طی این سال‌ها تجربه می‌کنیم. زندگی در این شرایط واقعا سخت است. ما هیچ شغلی نداریم و اجازه اقامت هم به ما داده نشده است. سازمان ملل کارت‌های خدمات رفاهی را از ما گرفته است. حالا باید خودمان به فکر تامین غذا و سوخت و خدمات درمانی خودمان باشیم. مالک زمین اینجا، از ما به‌خاطر چادر زدن اجاره می‌گیرد. ما نیازهای اولیه‌مان را هم نمی‌توانیم تامین کنیم اما بدترین شرایط را همان ابتدای ورود به اینجا تجربه کردیم؛ هیچ‌کس را نمی‌شناختیم، این کشور را نمی‌شناختیم و با چهره سوریه‌ای‌هایی که دور و برمان بودند، آشنا نبودیم. شرایط البته بهتر شد.
همه از سر نیاز یاد گرفتند که با هم همکاری کنند. معلوم است که دوست داریم به خانه‌هایمان برگردیم اما مسئله این است که خانه‌هایمان از بین رفته‌اند و پولی نداریم که یک خانه جدید بسازیم.»
پل دونوهو از کمیته بین‌المللی نجات درباره شرایط این پناهجویان می‌گوید: «زندگی بر تعدادی از مهاجران چنان تنگ آمده است که به فکر بازگشت به خانه‌هایشان در سوریه افتاده‌اند اما بیشتر آنها معتقدند که سوریه همچنان برایشان ناامن است.»
اما ماندن در اینجا، به‌خصوص در این زمستان، خود یک چالش بزرگ است. عبدالحکیم شقابی که از قصیر به این کمپ آمده، می‌گوید: «من نمی‌توانم هیچ کجا شغلی پیدا کنم. به خواروبار فروشی 100دلار بدهکارم. او تهدید کرده است اگر حسابم را پرداخت نکنم دیگر به من نان نمی‌دهد. چطور می‌توانم بدون پول به شهرم بازگردم؟ من حتی نمی‌دانم که آیا به ما اجازه می‌دهند به شهرمان بازگردیم یا نه؟ اینجا هم ارتش لبنان عاشق بازی کردن با ما شده است. چند هفته پیش نزدیک سحر به چادرهای ما حمله کردند و تمام مردان را بدون هیچ دلیلی دستبند زدند. کسی از ما استقبال نمی‌کند، نه اینجا و نه در خانه‌هایمان.»
