یا برو یا استعفا بده

مریم سمائی

طرح خروج کارمندان دولت از تهران پس از آن مطرح شد که محمود احمدی‌نژاد با پیش‌بینی «زلزله قطعی تهران» از کارمندان دولت خواست که از تهران خارج و در شهرهای دیگر ساکن شوند. او گفت که حدود 5میلیون نفر باید از استان تهران خارج شوند که 3میلیون نفر آنها ساکن شهر تهران هستند.

رئیس‌جمهور در همان زمان اعلام کرد که تمامی امکانات و تسهیلات لازم در اختیار کارمندان انتقالی قرار می‌گیرد. ارائه تسهیلات بانکی، ارائه زمین رایگان، 25میلیون تومان وام برای مهاجرت، مسکن مهر، وام ازدواج، انتقال فرزندان دانشجو و تبدیل قرارداد کار به دائمی، ازجمله تسهیلات برای متقاضیان خروج از تهران بود اما هیچ‌کس نمی‌گفت که هزینه و تبعات اجرای این طرح عجولانه را چه‌کسی قرار است بپردازد.

در 31 فروردین سال89 محمود فاطمی عقدا -معاون سابق وزیر مسکن و شهرسازی- دلیل تصمیم ناگهانی دولت برای انتقال 5میلیون نفر از تهران را کاهش بار خسارت زلزله احتمالی در پایتخت عنوان کرد. او در گفت‌وگویی با روزنامه اطلاعات گفت که مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، وقوع زلزله با قدرت بالا را برای تهران پیش‌بینی کرده است، بنابراین باید جمعیت تهران کاهش پیدا کند.

یک هفته بعد در 5اردیبهشت‌ماه رئیس شبکه لرزه‌ای شمال غرب پاسیفیک اعلام کرد که هیچ شیوه‌ای برای پیش‌بینی زلزله وجود ندارد. برخی از اعضای شورای شهر تهران هم به این طرح انتقاد کردند. حسین بیادی -نایب‌رئیس سابق شورای شهر تهران- در گفت‌وگو با روزنامه همشهری گفت که مطرح‌کردن خروج شهروندان از تهران در مدتی کوتاه تنها یک بحث انحرافی است و به هیچ‌وجه زمینه‌های آن فراهم نشده است.

با وجود مخالفت‌های زیادی که در اجرای این طرح وجود داشت در 8خرداد خبری مبنی بر آغاز ثبت‌نام از کارمندان متقاضی منتشر شد. فروزنده -معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی سابق رئیس‌جمهور- اعلام کرد که در مرحله اول حداقل 50تا 60هزار نفر به همراه خانواده‌هایشان از تهران خارج می‌شوند. این متقاضیان می‌توانستند3استان را برای سکنا پیشنهاد دهند.

2‌ماه بعد، در مردادماه عنوان شد که حدود 18هزار کارمند در سامانه‌ای که برای این طرح راه‌اندازی شده ثبت‌نام کرده‌اند. طبق مصوبه کارگروه انتقال شهر تهران، دستگاه‌های اجرایی ملی و استانی تهران مکلف شدند که تا سقف 40درصد از کارکنان خود را منتقل کنند، اما استقبالی از سوی کارمندان مشاهده نمی‌شد.

اوایل شهریور همان سال خبر از پایان اولتیماتوم دولت برای خروج 100هزار کارمند منتشر شد و مسئولان دولتی اعلام کردند که تا‌کنون تنها هزار نفر از کارمندان به همراه خانواده‌هایشان از تهران رفته‌اند، درحالی‌که طبق برنامه‌ریزی دولت باید در مرحله اول 50هزار نفر خارج می‌شدند.

کم‌کم اجرای طرح خروج کارمندان دولت از تهران رنگ و بوی تهدید به‌خود گرفت. در روز 2 آذر دولت 3راهکار پیش روی کارمندان قرار داد: استعفا، بازخرید یا انتقال.

اما بازهم خبری از سرعت گرفتن انتقال کارمندان شنیده نشد، چراکه اصل انتقال کارمندان به شیوه مدنظر دولت، از همان ابتدا با ایرادات و انتقادات فراوانی مواجه بود و بسیاری از کارشناسان آن را اقدامی شتابزده و عجولانه می‌دانستند، اما دولت در پاسخ به منتقدان همواره از عقبه کارشناسی طرح و برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته برای آن، دفاع می‌کرد. این روند ادامه داشت تا اینکه پس از 2سال در سکوتی کامل، کارمندان منتقل‌شده به تهران بازگشتند و مهر تأیید بر شکست طرح کوبیدند.