آلودگی هوا
آلودگی هوا بلای جان نصف مردم ایران
شهردار تهران در همایش ملی مدیریت آلودگی هوا و صدا اعلام کرد که هیچ راه کوتاه‌مدتی برای حل مشکل آلودگی هوای تهران وجود ندارد و ناگزیر باید سراغ اقداماتی مانند توسعه حمل‌ونقل عمومی یا کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو رفت
سید‌محمد فخار/ خبر‌نگار
از هر 2 ایرانی یک نفر در هوای آلوده نفس می‌کشد. 40میلیون ایرانی ساکن شهرهای بزرگ کشور هر روز در معرض انواع آلاینده‌های جوی قرار دارند و اگر توجه جدی به کیفیت تنفس آنها و رفع منابع آلاینده نشود، نه‌تنها بیماری، که مرگ‌های زودرس و فجایع ملی در انتظار آنهاست. هفتمین همایش ملی مدیریت آلودگی هوا و صدا دیروز با حضور چهره‌های شهری، کشوری، محیط‌زیست و دانشگاهیان برگزار شد تا توجه‌ها به معضل فراگیر آلودگی هوا جلب شود. در این همایش اعلام شد که در شهرهای بزرگ کشور غلظت آلاینده‌ها بیش از حد استاندارد است و نیمی از جمعیت کشور در این شهرها درگیر موضوع آلودگی هوا هستند. پیروز حناچی، شهردار تهران در این همایش با بیان اینکه بسیار خوشحالم این همایش چندین سال است به‌طور مستمر برگزار می‌شود، گفت: در نظرسنجی عمومی از مردم تهران مشخص شد که آلودگی هوا و ترافیک رتبه اول دغدغه شهروندان را به‌خود اختصاص داده‌است.
گزارش یک خسارت بزرگ
خسارات ناشی از آلودگی هوای کشور 2.8میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. این رقم خسارت‌های مستقیم ناشی از آلودگی است و هزینه‌های غیرمستقیم بسیار بیشتر از این رقم است. شهردار تهران با یادآوری این نکته که طبق گزارش‌های سالانه نهادهای بین‌المللی زیست‌محیطی، تهران و جاکارتا هفتمین شهرهای آلوده جهان هستند، تأکید کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد آلودگی هوای تهران بیشتر ناشی از تمرکز زیادی است که در این منطقه ایجاد شده است. 20درصد از جمعیت، 40درصد اقتصاد و 80درصد نخبگان در این محدوده زندگی می‌کنند که حدود 1.2درصد مساحت کشور است. مدیران در طول سالیان گذشته تلاش‌های زیادی برای حل مشکل آلودگی کردند، اما آمارها نشان می‌دهد این تلاش‌ها تأثیر چندانی نداشته است. البته در کنار این آمارهای منفی، آمار مثبت هم وجود دارد، به‌طور مثال آلودگی هوای شهر تهران در سال97 در مقایسه با سال قبل بهتر است. ما در سال97، 18روز پاک، 239روز سالم و 59روز ناسالم داشتیم. شهردار تهران با اشاره به دلایل بهبود کیفیت هوا گفت: شرایط اقلیمی، کنترل جدی معاینات فنی و شیوه جدید اعمال طرح ترافیک در این مورد حائز اهمیت بوده است. آلودگی هوای تهران نخستین‌بار در سال1346مطرح شد و تقی ابتکار گزارش‌هایی درباره وضعیت هوا منتشر کرد. پس از انقلاب هم در سال79 طرح جامع مقابله با آلودگی هوا ارائه شد و در سال‌های بعد هم برنامه‌های دیگری نوشته شد. در سال96 قانون هوای پاک تصویب و به نهادهای مرتبط ابلاغ شد. در کنار این فعالیت‌ها شهرداری تهران هم تلاش‌های زیادی برای مشکل آلودگی کرده است؛ توسعه حمل‌ونقل عمومی یکی از این تلاش‌ها‌ست. اگرچه آمارها می‌گویند این تلاش‌ها نتیجه چندانی نداشته و به‌عنوان مثال حجم خودروهای شخصی کاهش نیافته است. از سوی دیگر، اگرچه که به‌دلیل اعمال سیاست‌های کنترلی در کیفیت سوخت خودروها میزان ذرات معلق کاهش یافته، اما همچنان در این زمینه با مشکل مواجه هستیم. حناچی گفت: ما راهی جز تغییر در شیوه زندگی نداریم و برنامه‌هایی مانند «کمپین سه‌شنبه‌های بدون خودرو» نمادی برای تشویق مردم به تغییر شیوه زندگی است.
بی‌اثر‌بودن طرح زوج و فرد
اجرای مستمر طرح زوج و فرد تأثیری در کاهش آلودگی ندارد. شهردار تهران در این‌باره اعلام کرد که تمام مطالعات در مجموعه‌های مختلف مانند پلیس راهور و شهرداری تهران نشان می‌دهد که اجرای مستمر طرح زوج و فرد تأثیر زیادی در کاهش آلودگی ندارد. البته اجرای طرح‌های ضربتی مانند اعمال محدودیت طرح زوج و فرد از در منازل که در بعضی روزها اجرا شد، در کنترل آلودگی مؤثر بوده است، اما اجرای این طرح به‌صورت مستمر اثر چندانی ندارد. اینکه چه کار باید انجام دهیم یا چه طرح جایگزینی برای آن داریم، در کمیته فنی در حال بررسی است و تا زمانی که این بررسی‌ها به نتیجه نرسد، نمی‌توانیم اظهارنظر کنیم. شهردار تهران درباره قانونی‌بودن دریافت عوارض از خودروها برای ورود به محدوده طرح زوج و فرد نیز توضیح داد: هر لایحه‌ای را که شورای شهر تصویب کند، قانونی و لازم‌الاجرا‌ست و درباره اخذ عوارض برای پلا‌ک‌های مخالف در محدوده زوج و فرد این کار براساس مصوبه انجام می‌شود. حناچی در پایان این خبر خوب را هم اعلام کرد که 85درصد از 70واگن مترو از گمرک ترخیص شده و از اوایل سال آینده در خطوط مترو استفاده خواهد شد.
عواقب مهلت 7ماهه
دلسوزان محیط‌زیست کشور 27ماه جنگیدند تا منع پلاک‌گذاری موتورهای کاربراتوری آلاینده قانونی شود اما از مرداد تا پایان سال‌جاری به تولید این موتورسیکلت‌ها مهلت داده شد و در این مدت 700هزار موتورسیکلت کاربراتوری جدید تولید شد. وحید حسینی، دبیر کارگروه آلودگی هوای کشور با اعلام این خبر در همایش ملی آلودگی هوا گفت: برای آزمایش استانداردهای خودرو آزمایشگاه‌هایی وجود دارد که مستقیم با خودروساز قرارداد بسته‌اند. در مقابل در هیچ کجای جهان پیمانکار و کارفرما نمی‌توانند با هم قرارداد ببندند و رابطه مستقیم داشته باشد و این موضوعی است که حاکمیت باید به آن وارد شود. حسینی با اشاره به اینکه زمانی که خودرو وارد بازار مصرف می‌شود، دوام آلایندگی ندارد، گفت: در زمینه اعمال قانون معاینه فنی مشکل جدی داریم. سؤال من این است که زمان اجرای کامل قوانین و مصوبات LEZ کی فرا می‌رسد؟
در همینه زمینه :