بلاتکلیفی مردم ؛ رهاورد ساخت سد لاسک

 فرشته رضایی|‌ رشت- خبرنگار:


مخالفت‌ها و موافقت‌ها با پروژه سد لاسک در گیلان ادامه دارد. در حال حاضر ساخت سد‌های بتنی در دنیا منسوخ شده است، اما برخی مسئولان استانی بر ساخت سد بتنی روی روخانه‌ای که از روستای لاسک می‌گذرد اصرار دارند؛ در حالی که تنها منبع غیرآلوده و تامین‌کننده آب تالاب انزلی است. با ساخت سد، این تالاب که اکنون با ده‌ها تهدید دیگر هم روبه‌روست با خطر نابودی مواجه خواهد شد. این تنها مشکلی که با ساخت سد بتنی لاسک ایجاد می‌شود، نیست. به گفته کارشناسان و فعالان‌ ‌محیط‌زیست، با این کار بخش وسیعی از جنگل‌های هیرکانی منطقه زیر آب می‌رود و نابود خواهد شد. همچنین زیر آب رفتن چندین روستای پشت سد و نابودی اراضی کشاورزی و صد‌ها خانه را هم به دنبال دارد.

با این حال ساخت سد‌های بتنی در گیلان یکی پس از دیگری کلید می‌خورد. هنوز مسائل و مشکلات مربوط به سد شفارود در گیلان حل نشده و این پروژه با وجود مخالفت فعالان‌ محیط‌زیست همچنان در حال اجراست. در آن سوی دیگر استان، سد پلرود رحیم‌آباد رودسر هم وضعیت بهتری ندارد و معلوم نیست که چه زمانی به سرانجام می‌رسد. هکتارها جنگل و پوشش کمیاب جنگلی بعد از آبگیری این سد نابود می‌شود؛ این در حالی است که برخی مسئولان هنوز هم اصرار دارند که طرح ساخت سد لاسک به مرحله اجرا برسد.

مستندهای موجود نشان می‌دهد که ساخت چنین سد‌هایی به هیچ‌وجه با اکوسیستم منطقه سازگاری ندارد و ضمن نابودی جنگل‌ها زندگی آبزیان را نیز به مخاطره می‌اندازد. در حال حاضر بسیاری از نمایندگان گیلانی حاضر در مجلس شورای اسلامی به شدت با طرح انتقال آب از دریای خزر مخالفت کردند، اما در زمینه ساخت سد که خطرات زیست‌محیطی بیشتری دارد، سکوت اختیار کرده‌اند.

با این حال موافقان ساخت سد از جمله نماینده فومن و شفت در مجلس شورای اسلامی اشاره می‌کنند که ساخت این سد از خواسته‌های اهالی لاسک و روستاهای اطراف است. درباره این مهم نظرات رئیس شورای اسلامی روستای لاسک شفت و یک فعال محیط‌زیست را جویا شدیم.


 ساخت سد آوارگی روستاییان را به دنبال دارد

رئیس شورای اسلامی روستای لاسک در گفت‌وگو با همشهری درباره مشکلات روستا گفت: در این روستا ۲۷۰ خانوار زندگی می‌کنند که از آب، گاز و حتی جاده مناسب و سایر امکانات برخوردار نیستند. 
«ابراهیم اسداللهی» ادامه داد: در این چند سال نه فرماندار شفت و نه نماینده فومن و شفت به این روستا نیامدند و از روستاییان محروم لاسک حالی نپرسیدند. حالا که می‌خواهند سد بسازند می‌گویند به خاطر اهالی روستاست.
 وی افزود: اهالی روستاهای لاسک، کلاوان و ویسرد با ساخت آن باید مهاجرت کنند و آواره شوند. 10روستای دیگر نیز با چالش روبه‌رو می‌شوند و وضعیت مشخصی نخواهند داشت.

اسداللهی ادامه داد: مشخص نیست در مکان‌های دیگری که مستقر می‌شویم چگونه باید زندگی کنیم و چه امکاناتی به ما خواهند داد.این مسئول بیان کرد: به عنوان رئیس شورای روستای لاسک حاضرم با حجت‌الاسلام «مهدی افتخاری» نمایند فومن و شفت در مجلس شورای اسلامی که اصرار به ساختن این سد دارد مناظره کنم. می‌خواهم بپرسم این مدت برای ما چه کار کرده‌اند که حالا از طرف ما صحبت می‌کنند؟ وضعیت ‌ما بحرانی است. دانش‌آموزان ما مدرسه ندارند و به مدارس روستاهای دیگر می‌روند. ۴مدرسه روستا جزو مدارس تخریبی است. به خاطر مطرح شدن ساخت سد هیچ امکاناتی به روستاهای اطراف تعلق نمی‌گیرد. ۱۳ روستا و ۶ هزار نفر بلاتکلیف شده‌اند و ۱۵ سال است که این وضعیت ادامه دارد. 


ما را به اتاق فرماندار راه نمی‌دهند 

رئیس شورای اسلامی روستای لاسک ادامه داد: برای در میان گذاشتن این مشکلات به دفتر فرماندار شفت مراجعه کرده‌ایم، ولی متاسفانه ما را به اتاق ایشان راه نمی‌دهند چون وقت ندارند! این موضوع نشان می‌دهد به فکر مردم نیستند. از رودخانه‌های شفت مدام شن و ماسه برداشت می‌شود ولی برخوردی با کسی صورت نمی‌گیرد که نشان‌ می‌دهد محیط‌زیست برای کسی اهمیت ندارد. دستبرد به طبیعت هم هنگام سیل خسارات زیادی ایجاد می‌کند که در نهایت دود آن به چشم اهالی می‌رود. حالا هم که می‌گویند مردم منطقه از ساخت سد راضی هستند. سوال من این است که منظورشان کدام مردم منطقه است؟

وی بیان کرد: کسی که بخواهد در پروژه لاسک نگهبانی بدهد باید هر روز از دفتر نماینده نامه بگیرد تا اجازه ورود داشته باشد. آیا واقعا قصدشان اشتغال‌زایی و به کارگیری نیروهای بومی برای ساخت سد است یا کسانی که خودشان بر‌می‌گزینند؟ اسداللهی ادامه داد: امیدوارم مسئولان هرچه سریع‌تر مشکلات را حل کنند تا از محرومیت نجات پیدا کنیم.


بلاتکلیفی مردم

رئیس شورای روستای لاسک گفت: جنگل‌ها برای بچه‌های ماست و حفظشان برای ما و نسل‌های آینده لازم است. هنگامی که 90 هکتار از درختان جنگلی را قطع کنند یعنی اکسیژن 9 میلیون نفر را در سراسر ایران گرفته‌اند.اسداللهی اظهار کرد: نمی‌خواهیم بلایی که ساخت سدهای دیگر بر سر اهالی روستاهای اطرافشان آورده، حالا بر سر اهالی لاسک بیاید. تعداد زیادی از اهالی آنها هنوز اسکان نیافته‌اند و بین آب و خشکی آواره هستند. سیل هم بخش زیادی از روستاها را خراب کرده است. 

وی با تاکید بر این‌که سد لاسک خسارت غیرقابل جبرانی به جنگل‌های منطقه وارد می‌کند، گفت: این سد باعث بلاتکلیفی روستاییان لاسک شده است. اغلب خانه‌های لاسک فرسوده‌اند و باید نوسازی و ایمن شوند، اما بنیاد مسکن پروانه نمی‌دهد؛ چون تکلیف سد روشن نیست و اگر ساخته شود روستا را باید جابه‌جا کرد.


چالش، فراتر از نابودی جنگل و تالاب است

یک فعال محیط‌زیست فومن هم با بیان این‌که سد‌سازی به روش بتنی در همه جای دنیا منسوخ شده است، بیان کرد: در حال حاضر اغلب سدهای دنیا به روش لاستیکی ساخته می‌شوند.
«علی علیزاده» گفت: فعالان محیط‌زیست مخالف اجرای این پروژه هستند. ساخت سد فقط تالاب انزلی را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد بلکه بر زندگی روستاییان نیز موثر است و موجب تغییر زندگی آنها می‌شود. 

وی ادامه داد: اگر ساخت این سد 10 سال طول بکشد، در طول این مدت انواع خودروهای سنگین و کامیون از مناطق جنگلی، حاشیه رودخانه‌ها و چشمه‌ها تردد می‌کنند و جاده‌ها و مناطق بکر جنگلی آسیب جدی خواهند دید.

علیزاده افزود: برای ساخت سد باید چند مولفه را با هم در نظر بگیریم؛ محیط‌زیست، توسعه پایدار و مهم‌تر از همه، جامعه محلی که اغلب با ساخت سد مخالفند. قطعا این اقدام تبعات بدی برای استان خواهد داشت. باید ضمن هوشمندی در بهره‌گیری درست از منابع آبی، با کسانی که موضوع آب را دستاویز نیت‌های خود قرار می‌دهند برخورد کنیم.