هجمه‌های سیاسی بر رأی مجمع بی‌تأثیر نیست

فرزانه آئینی/خبرنگار

روند ورود مجمع تشخیص مصلحت نظام به لوایح پالرمو و CFT، 2 لایحه بازمانده از لوایح چهارگانه دولت برای پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) بحث داغ نمایندگان و رسانه‌ها در حاشیه جلسه علنی دیروز مجلس بود. آنطور که در راهروهای مجلس شنیده می‌شود، در نشست شنبه گذشته مجمع، فشار‌ها و فضا‌سازی‌‌های مخالفان بر نگاه اعضای مجمع بی‌تأثیر نبوده است و اگر نوبت به رأی‌گیری لایحه پالرمو می‌رسید از آنجا که این لایحه برای تصویب نیازمند دوسوم آرای حضار بوده رأی لازم را به‌دست نمی‌آورد، مصداق آن هم رأی هفته گذشته 2کمیسیون تخصصی مجمع - کمیسیون سیاسی و قضایی و حقوقی - به این لایحه بوده است؛ چنانچه به گفته یکی از نمایندگان در کمیسیون قضایی از 5عضو حاضر تنها یک نفر به لایحه رأی مثبت داده و در کمیسیون سیاسی از 7عضو حاضر تنها 3نفر با تصویب لایحه موافق بوده‌اند.
 نکته جالب در نشست اخیر مجمعی‌ها این بود که در جریان استدلال مقامات دولتی چون لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیس‌جمهور، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی در مورد هشدار روسیه و چین بر قطع همکاری بانکی در صورت نپیوستن ایران به FATF، مخالفان تصویب پالرمو از آنها درخواست سند رسمی کرده‌اند. به‌رغم این فضا اما نمایندگانی که به جد موافق پیوستن به FATF هستند و مکررا بر‌ای تصویب لوایح چهارگانه تأکید کرده‌اند، معتقدند 2لایحه بازمانده از لوایح چهارگانه که در نوبت بررسی مجمع است رأی می‌آورد و در نهایت ایران به عضویت گروه ویژه اقدام مالی درمی‌آید اما این همه اصرار در رد پالرمو و CFT در این است که در آینده‌ای نزدیک مخالفان امر با پروژه‌سازی‌ خادمین ملت و خائنین به ملت به‌راحتی با رقبای سیاسی‌شان (موافقان FATF) تسویه حساب سیاسی کنند. در حاشیه نشست دیروز مجلس با حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی که در نشست اخیر مجمع نیز حضور داشت با طرح این سؤال که در نشست اخیر مجمعی‌ها چه گذشته؟ و چرا مجمع ادامه بررسی را به 2 هفته آینده موکول کرده  است؟ گفت‌وگوی اجمالی داشته‌ایم که در پی می‌آید:


چه شد که مجمع در بررسی لایحه پالرمو به نتیجه نرسید و ادامه بررسی را به 2هفته آینده موکول کرد؟
در نشست اخیر مجمع مباحث کارشناسانه خوبی مطرح شد. مباحث فنی بودند و همه در بررسی اظهارنظر مشارکت داشتند؛ به همین دلیل هنوز 20نفر از اعضای مجمع در نوبت سخن در مقام مخالف و موافق بودند اما فرصت نشست به پایان رسید و ادامه نشست به2 هفته آینده موکول شد. مجمع تلاش دارد با دید فنی به لوایح و موضوعات و براساس مصلحت ملی به مسائل نگاه کند و در مورد آنها تصمیم‌گیری کند.

 مهم‌ترین محور بحث‌های منتقدان و موافقان پالرمو در نشست اخیر مجمع چه بود؟
بحث پیش‌شرط‌ها ازجمله موضوعات است و بحث دیگر که مورد توجه قرار گرفت گزارش‌هایی از کشورهای دوست و همراه بود که اعلام کرده بودند اگر ایران به FATF نپیوندد در استمرار روابط بانکی به مشکل جدی می‌خورند و از استمرار روابط بانکی معذور می‌شوند؛ این 2 موضوع از مهم‌ترین مباحث مورد بحث در نشست دیروز بود.

اینکه گفته می‌شود مجمع منتظر تصمیم اروپا درباره راه‌اندازی کانال مالی (SPV) با ایران است چقدر در تصمیم اعضای مجمع بر تعویق 2هفته‌ای پالرمو تأثیر دارد‌؟
تصمیم مجمع ربطی به تصمیم‌گیری اروپا در مورد spv ندارد. تعویق 2هفته‌ای در بررسی پالرمو به این دلیل بود که برخی از سؤالات باقی ماند؛ ضمن آنکه من بشخصه معتقدم که SPV شبیه گلوله برفی شده که هر روز بیشتر از روز گذشته تحلیل می‌رود و آب می‌شود؛ به همین دلیل ما دیگر انتظاری نداریم که چیزی از دل کارگروه اروپایی‌ها بیرون بیاید و هرگز روی آن نگاه یا حساب راهبردی نداشته‌ایم. 

برخی می‌گویند چگونگی توافق اروپا بر سر سازوکار spv سندی برای راستی‌آزمایی اروپا بعد از برجام است و اگر اروپا برادری‌اش را ثابت کرد ایران هم به FATF می‌پیوندد.
اروپایی‌ها اصراری ندارند که به توصیه‌های آنها جواب بدهیم (توصیه‌های 40گانه گروه ویژه اقدام مالی). بحث FATF بحث کنوانسیون است و ما طرف مقابلی در آن نداریم که بخواهیم از جانب آن چراغ سبزی بگیریم یا راستی‌آزمایی‌اش را بسنجیم. کنوانسیون‌ها طرف ندارند و همه جزو اطراف آن هستند؛ به همین دلیل هم هست که ما پیش‌بینی می‌کنیم طرف‌های اروپایی بر حق شرط‌های ما شرط خواهند گذاشت. 

این روند – تعویق 2 هفته‌ای در ادامه بررسی موضوع – و پایان یافتن مهلت FATF به ایران در 27بهمن‌ماه مشکلی برای مراودات وزارت خارجه با کشورهای اروپایی در مباحث در دستور کارش ایجاد نمی‌کند؟
 در حال حاضر در وزارت خارجه نگاهی برای چانه‌زنی (در تمدید این مهلت) وجود دارد و دست وزارت خارجه خالی نیست. از ۴۱ مورد ایرادی که FATF به ایران وارد کرده است بیش از ۵۰ درصد رفع شده و ما به توصیه‌ها عمل کرده‌ایم؛ لذا موارد چانه زنی در اختیار وزارتخانه‌های خارجه و اقتصاد قرار دارد.

مخالفان FATF در قالب پیامک و حتی سخنرانی‌هایشان برای رد لوایح به‌شدت اعضای مجمع را تحت فشار قرار داده‌اند. این فشارها و هجمه‌های سیاسی می‌‌تواند بر رأی مجمع تأثیر‌گذار باشد؟

قطعا بی‌تأثیر نیست. یکسری تریبون‌های رسمی در این رابطه موضع می‌گیرند و بعضا جنس پیام‌ها و پیغام‌های آنها توهین‌آمیز هم هست و این روند ازجمله مواردی است که در هیچ کجای دنیا سابقه هم ندارد و به همین دلیل به خیلی از افراد که دلسوز و مسئول هستند و برای خدمت به مردم تلاش می‌کنند، ظلم می‌شود. جالب است این ظلم از سوی کسانی صورت می‌گیرد که در کارنامه‌شان سابقه کار عملی و رفع یک مشکل را ندارند اما به‌راحتی نمایندگان مجلس و مسئولان دیگر را تخریب می‌کنند و به کسی هم پاسخگو نیستند. شخصا معتقدم افراد باید به صراحت ابراز موافقت و مخالفت کنند. دودوزه عمل کردن و مواضع دو پهلو گرفتن اخلاقی نیست.

یش‌بینی‌تان از رأی مجمع به لایحه پالرمو چیست؟
فضای پالرمو فضای بهتری نسبت به لوایح دیگر دارد و فکر نمی‌کنم مشکل جدی در تصویب آن باشد. 

 در موردCFT چطور فکر می‌کنید؟ مجمع چگونه به آن ورود می‌کند؟
در مورد CFT  الان اظهار نظر نمی‌کنم.