گیلان؛ دروازه کشورهای حاشیه خزر و اوراسیا

فرشته رضایی|‌  رشت- خبرنگار:


گیلان از استان‌های مرزی کشور است که با توجه به زیرساخت‌های مناسب کشاورزی و تولید محصولات بومی می‌تواند به صادرات غیرنفتی بپردازد. از مهم‌ترین کشورهای هدف برای صادرات، روسیه را می‌توان نام برد.

 روسیه با کشورمان کمترین حجم مبادلات تجاری را در واردات کالا دارد. از این رو انجام اقدامات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری موجب توسعه روابط بین دو کشور خواهد شد. همچنین اتصال راه‌آهن گیلان به بندر کاسپین مراودات را تقویت می‌کند. ایجاد زیرساخت‌های بندری و تسهیل قوانین هم می‌تواند روابط با کشورهای حاشیه خزر و اوراسیا را تقویت کند. 

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی با بیان این‌که از حجم بیش از ۷۰۰ میلیارد دلاری تجاری روسیه و ۲۵۰ میلیارد دلاری واردات این کشور، رقمی کمتر از یک درصد را ایران در اختیار دارد، گفت: راهکارهایی در خصوص افزایش سهم ایران از بازار کشورهای حاشیه خزر به‌ویژه روسیه وجود دارد. به عنوان نمونه برای حضور موفق در بازار روسیه نیازمند برنامه‌ای برای رفع برخی موانع فرابخشی و فرادستگاهی هستیم و این مهم با تمرکز یک دستگاه به تنهایی حاصل نمی‌شود.
 «رضا مسرور» اظهار کرد: اتفاقات اخیر در حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در مسیر توسعه روابط ایران و روسیه و انعقاد موافقت‌نامه برای ایجاد منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا در این راستا بوده است. 

امیدوارم موانع تعرفه‌ای موجود در گسترش روابط تجاری ایران با روسیه در چارچوب این موافقت‌نامه برطرف و محصولات ایرانی وارد بازار کشورهای روسیه و قزاقستان شود.وی افزود: منطقه آزاد انزلی طی چند سال اخیر، طرح‌های توسعه‌ای و زیرساختی مختلفی اجرا کرده که به عنوان نمونه می‌توان به بهره‌برداری از مجتمع بندری کاسپین، بزرگ‌ترین بندر ایران در دریای خزر اشاره کرد. این بندر با توجه به آبخور مناسب، در صورت تردد کشتی‌ها، ظرفیت خدمات‌رسانی به آنها را هم دارد؛ ظرفیتی که در فعال‌سازی کریدورهای عبوری از منطقه نقش موثری دارد.

مسرور به آغاز عملیات احداث اسکله کشتی‌های رو رو در مجتمع بندری کاسپین اشاره کرد و گفت: اسکله کشتی‌های رو رو در ضلع غربی مجتمع بندری کاسپین و در کنار اسکله شماره یک برای پهلوگیری آنها ساخته می‌شود؛ اسکله‌ای که با توجه به اتصال این بندر به مسیر ریلی کشور، بر قدرت و سرعت ترانزیت بین‌المللی با توجه به امکان تردد مستقیم کامیون به داخل چنین کشتی‌هایی می‌افزاید.
به گفته مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری-صنعتی انزلی، برآورد هزینه احداث اسکله رو رو در مجتمع بندری کاسپین ۱۲۰ میلیارد ریال است که با اسکله جانبی، استحصال اراضی و فضای پسکرانه، هزینه آن به حدود
 ۴۰۰ میلیارد ریال افزایش می‌یابد.


نقش موثر مجتمع بندری کاسپین

مدیرعامل منطقه آزاد انزلی از اتصال مجتمع بندری کاسپین به مسیر ریلی کشور طی 3 سال آینده با همکاری این سازمان، وزارتخانه‌های مرتبط و حمایت دولت خبر داد و گفت: مطمئن هستیم که بندر کاسپین و منطقه آزاد انزلی در افزایش حجم مبادلات تجاری ایران با کشورهای حوزه اوراسیا نقش موثری ایفا خواهند کرد.
مسرور رویکرد مناطق آزاد را تسهیلگری در همکاری‌های اقتصادی و تجاری دانست و به منظور تسهیل در روند توسعه مراودات با کشورهای هدف در حاشیه خزر و اوراسیا آمادگی سازمان متبوع خود را برای خلق مزیت‌های رقابتی مورد نظر اتاق بازرگانی کشور اعلام کرد.


مزیت‌های مراودات تجاری 

رئیس اتاق بازرگانی گیلان در رابطه با مزیت‌های مراودات تجاری با کشورهای هدف در حاشیه خزر و اوراسیا به همشهری گفت: ایران دارای موقعیت استراتژیک و ژئوپلتیک است، همچنین با دارابودن کریدورهای مختلف ریلی، جاده‌ای و هوایی، در پیوند دادن اقتصاد این کشورها نقش موثر و کلیدی دارد. در صورت توجه جدی دولت، اهمیت این نقش را می‌توان چندین برابر و برای کشورمان نیز ارزش افزوده اقتصادی ایجاد کرد.

«سیدجلیل جلالی‌فر» بیان کرد: بدون شک با توجه به بازارهای هدف در کشورهای همسایه و توسعه تجارت و ترانزیت با آنها قادر خواهیم بود کسب و کار را در کشور رونق دهیم و با توسعه صادرات، اقتصاد را تقویت کنیم.وی افزود: کاهش میزان تجارت با کشورهای همسایه موجب کاهش قدرت سیاسی کشور در منطقه خواهد شد. توسعه تجارت با کشورهای همسایه و حضور پرقدرت و رقابتی در بازارهای هدف آنها سطح اشتغال و تولید را در کشور افزایش می‌دهد. از طرفی مانع بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و تعطیلی کسب و کار می‌شود.

جلالی‌فر ادامه داد: وابستگی بیش از حد اقتصاد کشور به درآمد نفت در شرایط تحریم‌، فشار زیادی به مردم تحمیل کرده است. نکته قابل توجه این‌ است که کارشناسان و تنظیم‌کنندگان سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی به همه تهدیدها و فرصت‌ها، توجه کرده و بررسی دقیق علمی انجام می‌دهند. 

آنها براساس اشراف علمی و پژوهشی در بخش صادرات، ترانزیت و تجارت خارجی خصوصا در مجاورت با بازارهای هدف 17کشور همسایه، هوشمندانه و دلسوزانه سیاست‌های اجرایی در حوزه صادرات را در ماده 10 آن مدنظر کارشناسانه خود قرار داده‌اند. 

اما متاسفانه اقدامات آنان نه تنها از نظر اجرایی چندان مورد توجه قرار نگرفت بلکه گاهی مشاهده شد خلاف سیاست‌های راهبردی اقتصاد مقاومتی، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌هایی صادر و اقدام شده است. وی بیان کرد: در صورت توجه دولت به نقش سازنده مناطق آزاد انزلی و چابهار، نقش اساسی و کارآمد کریدور شمال- جنوب، اقدام جهادی برای اتصال راه‌آهن رشت به بندر کاسپین در منطقه آزاد انزلی، همچنین با توجه به این‌که کریدور شمال-جنوب با درخواست کشورهای روسیه، ایران و هند شکل می‌گیرد و این کشورها باید در فعال شدن این کریدور نقش‌آفرینی کنند، پیگیری کمیسیون مشترک ایران، روسیه و دستگاه دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه برای جلب نظر دولت روسیه برای سرمایه‌گذاری در راه‌اندازی کشتی‌های رو رو حمل‌کننده کامیون و واگن در دریای خزر موجب ایجاد این زیرساخت در دریای خزر می‌شود.

جلالی‌فر ادامه داد: باید از مدیریت منطقه آزاد انزلی تشکر و قدردانی کرد که مثل همیشه با دوراندیشی و اقدام هوشمندانه عملیات ساخت اسکله رو رو را آغاز کرد. در سال 2017 فقط 6 کشور اقیانوس هند با روسیه بالغ بر 30 میلیون تن به ارزش 23 میلیارد دلار مبادله داشتند.

 حجم مبادلات این کشورها با سایر کشورهای اوراسیا و حتی اروپای شرقی را که در نظر بگیریم شاهد ترانزیت حجم بالایی از کالاها از مسیر کریدور شمال-جنوب و خاک جمهوری اسلامی ایران و درآمد ارزی حاصل از این ترانزیت برای کشورمان قابل توجه خواهد بود.


صدور موافقت‌نامه راه‌آهن رشت-آستارا‌

معاون فنی و امور زیربنایی شرکت راه‌آهن از صدور و ابلاغ موافقت‌نامه پروژه احداث راه‌آهن رشت-آستارا توسط سازمان برنامه و بودجه خبر داد.به گزارش ایلنا «مازیار یزدانی» با اعلام این خبر اظهار کرد: پس از صدور و ابلاغ موافقت‌نامه پروژه احداث راه‌آهن رشت-آستارا از سوی سازمان برنامه و بودجه، مشاور مربوطه از سوی شرکت راه‌آهن برای بررسی و اصلاح کریدور مربوطه عازم محل پروژه شد تا نتایج حاصل از بررسی‌ها در هفته آینده تسلیم وزیر راه و شهرسازی شود.

وی افزود: با توجه به این‌که پروژه راه‌آهن رشت-آستارا هم‌اکنون در مرحله مطالعاتی و بررسی از سوی مشاور قرار دارد، پیگیری امور اجرایی این خط در اوایل سال آینده آغاز خواهد شد.این مسئول ادامه داد: پیشنهادی از سوی استاندار گیلان به منظور احداث خط در مسیر کوه‌پایه‌ نیز داده شده که مشاور مربوطه این مسیر را هم مورد بررسی قرار داده است.یزدانی اضافه کرد: ‌راه‌آهن رشت‌-‌آستارا به طول ۱۶۰ کیلومتر موجب کاهش ۲۰ کیلومتری مسافت ۱۸۰ کیلومتری دو شهر می‌شود. تا این لحظه چند شرکت داخلی برای اجرای کامل پروژه اعلام آمادگی کرده‌اند. مواردی که از سوی راه‌آهن پیگیری می‌شود، نخست شیوه ساخت و دوم تامین بقیه منابع مورد نیاز برای ساخت این پروژه ریلی است.بنابر این گزارش، راه‌آهن رشت‌-آستارا بخشی از شاخه ریلی کریدور ترانزیتی شمال-جنوب است که با تکمیل این قطعه، ترانزیت کالا بین کشورهای هند، ایران، آذربایجان و روسیه به صورت مستقیم برقرار خواهد شد.