فشار و لابی برای توقف برخورد با پوشاک قاچاق

علی ابراهیمی/ روزنامه‌نگار
افزایش سهم قاچاق از بازار پوشاک کشورمان و عمل‌نکردن برندهای خارجی به تعهدات خود برای تولید داخل کالا موجب اجرای طرح برخورد با عرضه پوشاک خارجی تحت عنوان برندهای خارجی فاقد مجوز شد، اما اجرای این طرح واکنش‌هایی را به‌دنبال داشته است. با مجید افتخاری، عضو اتحادیه صادرکنندگان پوشاک گفت‌وگو کرده‌ایم.

اجرای طرح برخورد با عرضه پوشاک قاچاق با نشان برندهای خارجی فاقد مجوز در چه مرحله‌ای است؟
اجرای این طرح توسط کارگروه مشترک از ابتدا در مجتمع تجاری الماس شرق و سانا‌سنتر با ارائه اخطار کتبی اولیه آغاز شد و با این اخطارها حدود ‌70درصد واحدهای صنفی مستقر در این مجتمع‌ها، پوشاک قاچاق برندها را از سطح فروشگاه جمع‌آوری کردند. متعاقبا ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و سایر دستگاه‌های ذیربط برای جمع‌آوری باقیمانده این محصولات در 2مرکز مذکور مراجعه کردند که با انجام این کار لابی و فشار زیادی به مجریان طرح از طریق برخی تماس‌ها برای توقف اجرای آن وارد شد. در نهایت این لابی و فشارها موجب شد تا با مخالفت شورای تامین استان، اجرای طرح مذکور متوقف شود، اما در نهایت پس از نشست پنجشنبه هفته گذشته مجریان این طرح در وزارت کشور و با وجود برخی مخالفت‌ها، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز فرصت 4روزه‌ای که این هفته به پایان می‌رسد، به وزارت صنعت و اصناف برای جمع‌آوری پوشاک قاچاق از سطح عرضه داده و تأکید کرد که پس از این مهلت، کارگروه مشترک مجددا کار جمع‌آوری پوشاک قاچاق و بدون اصالت را از سطح برخی واحدهای صنفی مستقر در مجتمع‌های تجاری ‌آغاز خواهد کرد.

چرا اجرای طرحی که براساس مصوبه وزارت صنعت و هماهنگی دستگاه‌های نظارتی آغاز شده بود، متوقف شد؟
باید بپذیریم که عرضه‌کنندگان پوشاک ‌تحت نام برندهای خارجی با تقلب و تخلف، لابی قدرتمندی دارند چرا‌که در چارچوب اجرای این طرح ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برخورد با عرضه‌کنندگانی را در دستور کار قرار داده که علاوه بر عرضه پوشاک قاچاق، محصولات عرضه‌شده آنها اصالت نیز ندارد. در واقع این عرضه‌کنندگان پوشاک قاچاق، با نام برندهای خارجی از مردم پول زور و غیرقانونی می‌گرفته و پوشاک دست‌چندم و بی‌کیفیت چینی را به جای پوشاک برندهای ایتالیایی، آلمانی یا غیره به مردم می‌فروشند.

استدلال مخالفان اجرای این طرح چه بوده است؟
تعویق در اجرای طرحی که وزارت کشور، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و چندین نهاد رسمی کشور در آن دخیل هستند، صرفا به‌دلیل فشار و لابی عرضه‌کنندگان پوشاک قاچاق بوده است. همانطور که چندی پیش سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در برنامه تلویزیونی اعلام کرد که با ورود بازرسان تعزیرات به مراکز تجاری باتری گوشی‌های آنها به‌دلیل تماس‌های مکرر برای سفارش عدم‌برخورد و جمع‌نکردن‌ پوشاک قاچاق برخی برندها، تمام‌شده است. اما مقابله با اجرای این طرح در سایه استدلال‌هایی مانند جلوگیری از پلیسی‌شدن بازار پوشاک، برهم‌خوردن امنیت جامعه و تنش‌های اجتماعی توجیه می‌شود. این در حالی است که در چارچوب این طرح ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز فقط با ارائه اخطار و برخورد با پوشاک قاچاق برندهای خارجی فاقد اصالت آن هم در برخی مراکز تجاری ورود کرده و هیچ برخورد یا مشکلی برای اصناف و واحدهای صنفی سطح شهر ایجاد نشده است.

با این روند اجرای طرح مذکور هیچ تأثیری بر بهبود وضعیت تولید و عرضه پوشاک داخلی نداشته است؟
اجرای این طرح تأثیر مطلوبی بر تولید داخل پوشاک داشته و از یک‌سو موجب شده تا فضا برای ورود پوشاک ایرانی به مراکز تجاری که قبلا به صرف تولید داخل این محصولات وجود نداشت، باز شود. علاوه بر قیمت اجاره واحدهای صنفی و هزینه عرضه پوشاک در مراکز بزرگ تجاری کاهش یافته و این امر موجب می‌شود تا پوشاک با قیمت مصرف‌کننده کمتری به‌دست مردم برسد. همچنین بسیاری از عرضه‌کنندگان پوشاک خارجی با اجرای این طرح نسبت به مشارکت در ایجاد برند ایرانی با تولید‌کنندگان مطرح کشورمان گرایش پیدا کرده و در حال راه‌اندازی کارخانه‌های تولید پوشاک هستند که تا پیش از این تعطیل بوده‌اند. به‌نحوی که از 50 تا 60عرضه‌کننده پوشاک برندهای خارجی اکنون حدود 8فعال مدعی عرضه پوشاک برندهای خارجی، برای تولید پوشاک با نام برندهای جدید ایرانی اقدام کرده‌اند که این موضوع ارتباطی با دستورالعمل وزارت صنعت ندارد.

برخی نگران کاهش عرضه و افزایش قیمت پوشاک با توقف فعالیت برندهای خارجی در بازار هستند، این نگرانی تا چه حد درست است؟
واقعیت آن است که به هر میزان که پوشاک خارجی از سطح عرضه جمع شود، این امکان وجود دارد تا پوشاک با کیفیت تولید داخل جایگزین شود چرا‌که اکنون انبارها از پوشاک تولید داخل پر است و با توجه به کاهش عرضه پوشاک به‌دلیل کاهش قدرت خرید و تقاضای مردم، تولید‌کنندگان داخلی این توانایی را دارند تا ضمن تامین نیاز بازار داخلی پوشاک تولید داخل را به کشورهای منطقه صادر کنند. نه‌تنها هیچ نگرانی برای تامین پوشاک مورد نیاز شب عید مردم نداریم، بلکه آمارهای رسمی صادرات نشان می‌دهد که طی ۹ ماهه امسال ۴ هزار و ۶۰۰ تن پوشاک به ارزش ۴۸ میلیون دلار صادر شده که از نظر وزنی ۵۹درصد و از نظر ارزشی ۲۴درصد نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است. همچنین حجم واردات رسمی پوشاک در سال گذشته 60میلیون دلار بوده اما از ابتدای تیر‌ماه امسال واردات پوشاک ممنوع شده است. همچنین درسال گذشته حدود 2.5تا 3میلیارد دلار قاچاق پوشاک داشته‌ایم که سهم برندها از این حجم قاچاق چشمگیر است.