اختلاف‌نظر درباره علت ناکامی‌پیام
در نخستین روزها بعد از ناکامی پروژه 1.2 میلیون یورویی «پیام»، به‌نظر می‌رسد متخصصان نظرات مختلفی درباره دلایل شکست این پروژه مهم دارند
20ثانیه تا قرارگرفتن موفق «پیام» در مدار باقی نمانده بود. این از آخرین واکنش‌ها به پروژه پرتاب ماهواره ایرانی است که از زبان سیداحمد معتمدی، رئیس دانشگاه امیرکبیر بیان می‌شود. او روز گذشته گفت: هرچند پیام به سرانجام نرسید اما دستاوردهای مهمی برای کشور داشت. با وجود تلخی و شیرینی‌ها، ابراز نظرات متفاوت درباره سرانجام «پیام» که طبق نظر محمدجواد آذری جهرمی، در 10 سال، 1.2 میلیون یورو هزینه داشت، باعث سردرگمی علاقه‌مندان به این حوزه شده است. نخستین واکنش به ناموفق بودن پروژه را وزیر ارتباطات داشت. او درتوییتر و گفت‌وگو با صداوسیما تأکید کرد که دلیل سقوط پیام، نرسیدن این ماهواره به سرعت مشخص در مرحله سوم پرتاب بوده و این موضوع از پرتابگر ناشی می‌شود. چند روز بعد اما رئیس پژوهشگاه هوافضا در گفت‌وگو با خبرگزاری‌ها دراین‌باره اظهارنظری مطرح کرد که تازگی داشت. سخنان فتح‌الله امی اینطور بازگو شده بود که هرچند ماهواره به خوبی در مدار موردنظر تزریق شده و 2بار گردش کرده، به‌دلیل نداشتن میکروموتورهای اصلاح‌کننده، انحراف مداری داشت که به شکست پروژه انجامید. از گفته‌های او می‌توان اینطور نتیجه‌گیری کرد که دلیل ثابت نشدن وضعیت پیام در مدار 500کیلومتری موضوع دیگری بوده است.
میکروموتور لازم بود یا نه
فتح‌الله امی در گفت‌وگو با ایسنا تأکید کرده بود: «ماهواره پیام به خوبی در مدار موردنظر تزریق شد ولی به‌دلیل مساعد نبودن محاسبات مداری، ماهواره بعد از 2دور گردش، از مدار خارج شد. ماهواره پیام به‌دلیل نداشتن میکروموتورهای اصلاح‌کننده انحراف مداری داشت. میکروموتورها ماندگاری ماهواره را در مدار با دقت بالا انجام می‌دهند و ماهواره‌هایی که قرار است بیش از ۶ماه در مدار بمانند، حتما به میکروموتور نیاز دارند. این ماهواره فاقد این نوع موتورها بوده است.» این در حالی است که پیش‌تر گفته شده بود ماهواره در مدار جای‌گیر نشده و عملا سرعت موردنظر برای اینکه اصطلاحا در مدار تزریق شود را نداشته است. مجتبی سرادقی، معاون سازمان فضایی ایران دراین‌باره به همشهری می‌گوید: «اینکه گفته شود به‌دلیل نبود میکروموتور ماهواره درست جای‌گیر نشده، اشتباه است. اصولا ماهواره برای تزریق در مدار نیازی به نیروی پیش‌رانش ندارد. چون تزریق به مدار توسط ماهواره‌بر می‌شود، نه میکروموتور. استفاده از موتور در مرحله بعد از جای‌گیری و تزریق در مدار صورت می‌گیرد و آن‌هم در مورد همه ماهواره‌ها و تمام شرایط نیست. در شرایطی از این موتورهای ماهواره‌ای استفاده می‌شود که ماهواره بزرگ باشد و بخواهد از یک مدار به مداری دیگر جابه‌جا شود. در مورد پیام، با یک ماهواره کوچک طرف بودیم که اصولا داشتن میکروموتور برای آن تعریف نشده بود. در دنیا نیز تعداد ماهواره‌ها با میکروموتور بسیار کم است.»
به گفته او، حتی در مواردی که بخواهند با استفاده از موتورهای کوچک تغییر مدار بدهند، این‌کار بعد از اینکه ماهواره شروع به چرخیدن کرد، اتفاق می‌افتد اما پیام به سرعت مطلوب که حدود 8کیلومتر بر ثانیه بود، نرسید که بتواند چرخش را شروع کند.
هدف: افزایش عمر مفید مأموریت
فتح‌الله امی، رئیس پژوهشگاه هوافضای ایران در تازه‌ترین واکنش به این مورد، به همشهری گفت از آنچه بیان کرده منظور دیگری داشته است ؛ «ماهواره پیام، حاصل کار همکاران ما در امیرکبیر طبق برنامه پرتاب برنامه‌ریزی به ارتفاع 500کیلومتر رسید اما چون به سرعت لازم نرسیده بود در مدار نماند و به زمین برگشت. من گفته بودم، اگر مرحله دوم پرتاب خوب عمل کرده بود و ماهواره در مدار قرار می‌گرفت، می‌توانستند از میکروموتور برای گرداندن ماهواره برای بیشتر از 2سال استفاده کنند.» او در عین‌حال تأکید کرد، پیام شکست نخورده بلکه 5موفقیت داشته است. سیداحمد معتمدی، رئیس دانشگاه امیرکبیر نیز موفقیت‌های اصلی پروژه را امکاناتی دانسته که برای دستیابی به هدف اصلی آماده شده است. او روز گذشته در جمع خبرنگاران گفت: «مهم‌تر از ساخت ماهواره، زیرساخت‌هایی مانند آزمایشگاه‌ها، اتاق تمیز و نیروهای متخصصی که 11سال در ساخت ماهواره یادشده مشارکت داشتند است.»
