محکمه، آخرین راه است

هوشنگ پوربابایی/ حقوقدان
عمده دعواهایی که در محاکم قضایی مطرح می‌شوند، حقوقی هستند و از این رو رسیدگی به دعاوی حقوقی زمان نسبتا زیادی نیاز دارد، به علاوه هزینه‌هایی هم دارد و معمولا در جریان چنین دعواهایی چون تکلیف دو طرف مشخص نیست، ‌بخشی از ذهن، فکر، نیرو و انرژی‌ کاری آنها معطل می‌ماند. از این‌رو همواره توصیه می‌شود، قبل از اقامه دعوی در دادگاه، راه‌های دیگر هم آزمایش شود. ای بسا با پادرمیانی یا مشورت، این اختلافات در همان مراحل اول رفع شود.

از همین‌روست که قانونگذار هم به قضات و هم به وکلا تصریح کرده است که قبل از رسیدگی یا حتی طرح دعوی طرفین را به صلح و سازش دعوت و زمینه فصل خصومت را فراهم آورند. معمولا بهترین راه هم برای چنین سازش‌هایی این است که موضوع را به حکمیت و داوری ارجاع دهند. چنین امکانی در کانون وکلا فراهم است و طرفین می‌توانند با مراجعه به آنجا یا دفاتر وکلا یا هر شخصی که به او اعتماد دارند، اختلافاتشان را فیصله دهند. در واقع یکی از مزیت‌های این کار این است که در محاکم قضایی کسی نمی‌تواند قاضی رسیدگی به دعوای خود را تعیین کند. از سوی دیگر فضای حاکم بر دادگستری حقوقی است؛ در صورتی که ممکن است موضوع اختلاف 2 نفر مربوط به مثلا راهسازی باشد. بنابراین آنها می‌توانند به انتخاب خود، پیش فردی بروند که هم حرفش را قبول دارند و هم او را خبره کار می‌دانند. جز کانون وکلا، در جاهایی مثل اتاق بازرگانی هم امکانات این نوع داوری وجود دارد. جالب است بدانید که یکی از بزرگ‌ترین مراکز داوری در مرکز تجاری فرانسه است که تعداد بسیار زیادی از پرونده‌های اختلاف مالی تجار و بازرگانان در آنجا فیصله می‌یابد و مختومه می‌شود. این نوع حل مشکل خصوصی را، به ویژه به زوجین توصیه می‌کنم.

بارها پیش‌‌آمده که من یا سایر همکاران در این مرحله از هیچ کوششی فروگذار نکرده و حتی با دعوت از یک مشاور یا روانشناس خانواده، اختلاف ریشه‌دار و مدت‌داری را برای همیشه حل و فصل کرده‌ایم.