سرنخ جدید از عاملان حمله به سفارت عربستان

فرزانه آیینی/خبرنگار

3سال و 15روز پیش بود که خبر حمله جمعی لباس‌شخصی به سفارت عربستان، ایران را سر‌تیتر رسانه‌های دنیا کرد؛ خبری که از همان شامگاه 12دی‌ماه سال‌94 با شلوغی اطراف سفارت عربستان در تهران، درگیری نیروی انتظامی با جمعی که به‌دلیل اعدام شیخ نمر-‌روحانی مخالف حکومت عربستان- در عربستان در آنجا جمع شده بودند و بالارفتن جمعی از دیوارهای سفارت و استفاده از مواد آتش‌زا و... همه اسباب تعجب پیگیری‌‌کنندگان سیاست در داخل کشور شد. بعد از حمله به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری عربستان در مشهد، شورای امنیت سازمان ملل و اکثر مسئولان کشورهای منطقه و جهان به آن واکنش نشان دادند و این اقدام را محکوم کردند.
سایه بی‌تدبیری صورت‌گرفته در حمله به سفارت عربستان چنان شد که تا مدتی چگونگی تعامل ایران با جامعه بین‌الملل از سوی عربستان و حامیانش در منطقه مورد نکوهش و تضعیف قرار گیرد و حتی در رویدادهای ورزشی نیز جایگاه ایران برای میزبانی نادیده گرفته شود.

بحث لباس‌شخصی‌ها چرا دوباره داغ شد؟
اینکه این نیروهای خود‌سر چه کسانی هستند، در مناظره اخیر علیرضا زاکانی، دبیر مجمع عالی بسیج و مصطفی تاجزاده، معاون سیاسی وزارت کشور در دولت اصلاحات یکی از محورهای سؤالات به سازماندهی این نیروها معطوف شد که در اعتراضات سیاسی دهه‌های اخیر نقش محرزی داشته‌اند. در همین راستا تاجزاده از زاکانی پرسید سؤال مشخص من این است که این گروه‌ها ۲۵ سال در کشور یکه‌تازی می‌کنند. در این سال‌ها کدام کار جدی را انجام دادند؟ این گروه مخرب در ادامه کوی دانشگاه با آتش‌زدن سفارت عربستان و آسیب‌زدن به سفارت انگلیس به کشور لطمه زدند؛ با آسیب‌زدن به سفارت انگلیس تحریم‌های نفتی و بانکی اجرا شد و با تخریب سفارت عربستان، برجام آسیب دید. این گروه‌ها چه کسانی هستند؟ چرا یک‌بار در تریبون‌های مختلف، صدا‌وسیما و نمازجمعه علیه این گروه فشار که آبروی کشور را بردند و همه قوانین را نقض کردند، برخورد نمی‌کنند. هنوز این افراد می‌توانند با عضو حزب، کتاب، شخص و گروه برخورد کنند. نکته مهم در پاسخ زاکانی اما آنجا بود که او از ارتباط حمله‌کنندگان به سفارت عربستان با خودش پرده برداشت و گفت: از داخل سفارت به من زنگ زدند که ما داخل سفارت هستیم. من گفتم غلط کردید. ورود به سفارت انگلیس و عربستان غلط بود. موضع‌گیری هم کردم. زاکانی که در زمان حوادث کوی دانشگاه سال78 مسئولیت بسیج دانشجویی را بر‌عهده داشت، توضیح بیشتر نداد که چه کسانی بودند که بعد از  ورود به سفارت عربستان با او مشورت کردند.

سرانجام متهمان عربستان چه شد؟
بعد از ماجرای حمله به سفارت عربستان، دولت روحانی و وزارت خارجه تندترین انتقادات را در وصف چرایی و چگونگی این ماجرا به‌کار بردند و دستگاه قضایی به‌واسطه تناقض و تقابل این گروه در سیاست خارجه و روشن‌شدن ابعاد ماجرا وارد میدان شد.در ابتدای امر متهمان این پرونده حدود45نفر بودند که پرونده 25تن از آنها در دادگاه ویژه روحانیت رسیدگی شد و بررسی پرونده 20متهم دیگر هم در دادگاه ویژه کارکنان دولت صورت گرفت. در آبان‌95 دادگاه احکام اولیه 20متهم حمله سفارت عربستان را ابلاغ کرد، همان ایام قریب به 5‌ماه بعد از دادگاهی‌شدن 20متهم، سخنگوی قوه قضاییه در نشست خبری‌اش در این‌باره توضیحات رسمی داد و اعلام کرد که دستگیرشدگان 20نفر بودند که 3نفر از آنها تبرئه شدند و حکم 6نفر از آنها قطعی شد. در نهایت در فروردین‌96 دادگاه تجدیدنظر احکام 10نفر از متهمان را تأیید کرد. براساس حکم بدوی دادگاه، 5نفر از متهمان به 6‌ماه حبس و 5نفر نیز به 3‌ماه حبس محکوم شده‌اند.

رد‌پای هیأت‌الرضا و یارکشی‌های سیاسی 
ورای توضیحات سخنگوی قوه قضاییه، بعدها در خبرهایی غیررسمی از فردی به نام ح.ک گفته شد که در طراحی و سازماندهی این حمله نقش‌آفرین بوده. او صاحب هیأت‌الرضا در کرج است و‌ در سال‌92 و در انتخابات سال ۱۳۹۶ نیز در ستاد انتخاباتی قالیباف مشغول فعالیت بود.
همین امر هم دستمایه کنایه اسحاق جهانگیری به قالیباف در مناظرات انتخابات‌96 شد. او خطاب به قالیباف تأکید کرد که حمله‌کنندگان به سفارت عربستان هم‌اکنون در ستاد انتخاباتی شما مشغول کار هستند.
هرچند که از طعنه جهانگیری به قالیباف می‌توان دریافت  که برای سیاسیون و مسئولان عیان است که هویت لباس‌شخصی‌ها و خودسرهایی که در وقایع دامنه‌داری چون حمله به سفارت عربستان، حوادث کوی 78 و حوادث کوی دانشگاه در خرداد‌88 و... دست داشته‌اند، چیست و سازماندهی‌شان براساس چه منافع و مصالح و ضرورتی است اما اینکه چرا عزم جدی برای به‌در‌کردن آنها از نقش‌آفرینی در عرصه سیاست داخلی و خارجی کشور وجود ندارد، ابهامی است که بی‌پاسخ مانده و  گویا کسی اشتیاقی به رفع آن ندارد.