آغاز کشت در اراضی پایاب سد خداآفرین

یاشار پورمجید|   اردبیل – خبرنگار:‌


شبکه پایاب سد خداآفرین یکی از مهم‌ترین پروژه‌های در حال اجرا در استان است که در صورت بهره‌برداری کامل از این طرح، بیش از 60 هزار هکتار از اراضی دیم منطقه زیر کشت آبی می‌رود. البته بخش قابل توجهی از این اراضی هم‌اکنون به عنوان مرتع از سوی عشایر منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. از اواخر پاییز واگذاری اراضی پایاب این سد در دستور کار قرار گرفته و اکنون  با تشکیل تعاونی‌ها واگذاری زمین به عشایر این شهرستان به صورت رسمی آغاز شده است. همچنین عشایر بهره‌بردار می‌توانند در بخشی از این اراضی کشت خود را آغاز کنند.


تشکیل تعاونی‌ها برای واگذاری اراضی 

فرماندار بیله‌‌سوار می‌گوید: طرح پایاب سد خداآفرین با پیشرفت ۸۰ درصدی در حال انجام است و از سال آینده قسمت اعظمی از این طرح به عشایر واگذار می‌شود و زیر کشت محصولات کشاورزی خواهد رفت.
«حسن قبادی» می‌افزاید: واگذاری زمین به عشایر این شهرستان در اراضی پایاب سد خداآفرین در شمال استان اردبیل از اواخر پاییز در قالب 3 تعاونی به صورت رسمی آغاز شد. همچنین ۱۶ تعاونی در حوزه پایاب سد خداآفرین برای واگذاری اراضی به افراد قانونی به ثبت رسیده است و تعداد تعاونی‌ها در این طرح افزایش خواهد یافت.

وی می افزاید: از این تعداد برای 8 تعاونی هیأت مدیره و مدیرعامل مشخص شده و 8 تعاونی دیگر نیز در حال شکل‌گیری و تعیین اعضا، هیأت مدیره و تعیین حدود اراضی است.
فرماندار بیله سوار عنوان می کنود: با بررسی کمیته تحقیق تاکنون حدود ۱۱ هزار هکتار از اراضی پایاب که از مستثنیات است در حال پایش و تحقیق و ثبت تعاونی‌ها بوده و این روند ادامه دارد.

قبادی با بیان این‌که فرایند واگذاری 2 هزار و ۱۶۰ هکتار در حال تکمیل است، می‌گوید: عشایر بهره‌بردار در قشلاقات پادار و مولان‌وردی بخش قشلاق دشت در ۷۳۶ هکتار از اراضی می‌توانند کشت خود را آغاز کنند.  این مسئول خواستار هماهنگی بین اعضای کمیته تحقیق و واگذاری اراضی می شود و تاکید می‌کند: 30هزار هکتار از اراضی شهرستان بیله‌سوار جزو طرح ملی پایاب سد خداآفرین است که ۱۴ هزار هکتار از این اراضی از طرح‌های ملی و قابل واگذاری است و حدود ۱۶ هکتار نیز از مستثنیات بود که از طریق نظام بهره‌برداری در قالب تعاونی واگذار می‌شود.

قبادی درباره نگرانی عشایر در نحوه واگذاری این اراضی اظهار می‌کند: در هر تصمیمی که در پالایش واگذاری اراضی به عشایر صورت می‌گیرد منافع آنها در نظر گرفته می‌شود و تلاش بر این است که حقوقی از عشایر پایمال نشود. ساماندهی وضعیت عشایری که زیر پوشش طرح قرار گرفته‌اند باید با اتحاد و انسجام یکپارچه عشایر و مسئولان با قوت ادامه یابد در سال آینده شاهد بهره‌برداری از این طرح ملی در منطقه باشیم.

فرماندار بیله سوار بیان می کند: ملاک واگذاری اراضی پایاب سد خداآفرین به عشایر بر اساس واحد دامی تعیین شده و آنها به نسبت دام‌ها و مراتعی که به صورت عرفی در اختیار داشته اند در کنار ساکن بودن در منطقه از طرح بهره‌مند خواهند شد.


عشایر نگران نباشند

نماینده اردبیل در مجلس هم با بیان این‌که در واگذاری اراضی برای سرمایه‌گذاری اولویت باید با عشایر و تولید‌کنندگان منطقه باشد، اظهار می‌کند: در غیر این صورت اقتصاد عشایر تهدید می‌شود. در واگذاری اراضی پایاب سد خداآفرین باید رعایت وضعیت معیشتی عشایر در اولویت باشد تا آنها بدون نگرانی و دغدغه همچنان در عرصه تولید فعال بمانند.  
«صدیف بدری» با اشاره به این‌که در تدوین برنامه پنج‌ساله ششم هر جا کلمه روستا آمده بود عشایر هم اضافه شد، عنوان می‌کند: این ادغام باعث می‌شود در تخصیص اعتبارات آنها هم برخوردار شوند که در پیشرفت و عمران و آبادانی مناطق عشایرنشین هم تاثیرگذار خواهد شد. 

عضو مجمع نمایندگان استان با بیان این‌که همه نمایندگان اردبیل عضو شورای فراکسیون عشایر مجلس شورای اسلامی شده‌اند می‌گوید: تمام سعی و تلاش نمایندگان استان بر این اصل استوار است که مشکلات عشایر را به شکلی اساسی حل کنند. بدری تاکید می‌کند: در اجرای پروژه آبی کردن اراضی پایاب سد خداآفرین که در عرصه مراتع عشایر صورت خواهد گرفت باید به نحوی عمل شود که سطح تولیدات دامی و لبنی عشایر به علت کاهش سطح مراتع کاهش نیابد.

این نماینده مجلس بیان می‌کند: پروژه پایاب سد خداآفرین باید به گونه‌ای اجرا شود که هم اقتصاد عشایر تقویت شود و هم با کاهش مراتع زنجیره اکوسیستم و قوانین زیست‌محیطی به هم نخورد. نمایندگان استان هم پشتیبان عشایر هستند و آنها از این بابت نگران نباشند.


افزایش درآمد عشایر

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان هم با اشاره به این‌که قانون واگذاری اراضی پایاب سد خداآفرین در دشت مغان به عشایر براساس عرف منطقه‌ای برای دارندگان 10 واحد دامی 6 هکتار است، اظهار می‌کند:‌ در طرح واگذاری اراضی پایاب سد خداآفرین، عشایر دارنده 130 واحد دامی با پروانه چرا، حداکثر حق بهره‌برداری از 18 هکتار زمین زراعی آبی را خواهند داشت.

«خلیل نیکشاد» اظهار می‌کند: یکی از اولویت‌های مهم و اساسی در اجرای پروژه ملی شبکه‌گذاری اراضی پایاب سد خداآفرین، رفع تداخلات اراضی کشاورزی با منابع طبیعی است و ضروری است با شروع بهره‌برداری از این پروژه عظیم استانی و ملی اختلافات مربوط به اراضی با دولت حل و فصل شود، چرا که تداوم این اختلافات امنیت تولید و موفقیت‌آمیز بودن نظام بهره‌برداری را به مخاطره می‌اندازد.
در پیگیری از رئیس سازمان امور عشایری استان اردبیل برای پیگیری مشکلات و دغدغه‌های عشایر استان نسبت به واگذاری اراضی پایاب سد خداآفرین عنوان شد که دخالت و نظری در مورد واگذاری این اراضی از سوی این سازمان وجود ندارد و تمام مراحل از طریق سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در حال انجام است.


افزایش تولید با بهره‌برداری از پایاب سد خداآفرین

پروژه پایاب سد خداآفرین با درخواست رئیس‌جمهوری و تایید مقام معظم رهبری و اختصاص بخشی از یک میلیارد دلار اعتبار از محل صندوق توسعه ملی برای مهار آب‌های مرزی استان اردبیل از سال ۹۲ اجرایی و قسمت اعظمی از پروژه تکمیل شده و اجرای آن این روزها مسیر رو به ‌پایانی دارد. تغییر روش‌های آبیاری سنتی به مدرن و گسترش شیوه‌های آبیاری قطره‌ای و بارانی در زمین‌های زیر‌ کشت منطقه آغازی برای سرمایه‌گذاری و اشتغال در شهرستان‌های بیله‌سوار و پارس‌آباد خواهد بود که با تکمیل این پروژه یک میلیون و 400 تن به تولید محصولات کشاورزی استان اردبیل افزوده می‌شود و به 7/5 میلیون تن خواهد رسید. اگر صنایع تبدیلی در کنار این تولید عظیم راه‌اندازی شوند، چشم‌انداز اقتصادی روشنی در توسعه و پیشرفت استان انتظار می‌رود.