زندگی در پناه گرمخانه

فتانه احدی|   البرز-خبرنگار:

در روزهای سرد سال، بی‌خانمان‌ها با نگاه به پنجره‌های خانه‌ها تنها یک آرزو در سر می‌پرورانند: «کاش آن سوی پنجره بودم». البته این آرزو را مسئولان شهری می‌توانند با ایجاد گرمخانه به واقعیت تبدیل کنند.


وضعیت گرمخانه کرج خوب است

ناظر گرمخانه‌های شهرداری کرج می‌گوید: شهرداری کرج با یک گرمخانه ویژه بانوان در پارک شهید چمران و نیز یک گرمخانه ویژه مردها در شاه‌عباسی به کارتن‌خواب‌ها خدمات‌رسانی می‌کند. وضعیت گرمخانه اکنون خوب است و به صورت ویژه سرویس‌دهی می‌کند.«جواد غلامی» با اشاره به ظرفیت این گرمخانه‌ها می‌افزاید: ‌گرمخانه بانوان ۶۰ نفر و گرمخانه آقایان ۸۰ نفر ظرفیت دارد که در روزهای سرد گسترش می‌یابد.

وی می‌افزاید: در چند روز اخیر که هوا رو به سردی رفته است 110 نفر را پذیرش کردیم که این تعداد گاهی به 115 تا 120 نفر هم می‌رسد.
غلامی می‌افزاید: اکنون از 5 عصر تا 8 صبح در حال خدمات‌دهی هستیم. در روزهای بارانی و سرد از ساعت 10:30 صبح پذیرش داریم و ناهار هم توزیع می‌کنیم.


ضرورت افزایش ظرفیت گرمخانه‌های کرج

غلامی می‌گوید: با توجه به مهاجرپذیری بالای کرج باید 3‌ گرمخانه ۹۰ نفره یا 4 گرمخانه ۷۵ نفره نیز در کرج ساخته شود. اکنون جاده قزلحصار و حصارک پایین کارتن‌خواب‌های زیادی دارد و شرایط بحرانی است؛ بنابراین ساخت گرمخانه در این 2 منطقه بسیار ضروری است. غلامی می‌گوید: بی‌تردید یک کارتن‌خواب در شرایط عادی از ترس دستگیر شدن، سختی دسترسی به میدان شاه‌عباسی و نداشتن کرایه ماشین حاضر نمی‌شود از حصارک تا میدان شاه عباسی برود؛ به همین علت شب‌های سرد زمستان را درگوشه خیابان به صبح می‌رساند.


خدمات‌دهی خوب است

غلامی با اشاره به خدمات گرمخانه‌های کرج می‌گوید: همه کارتن‌خواب‌ها در این گرمخانه‌ها یک وعده شام و صبحانه گرم دریافت می‌کنند، هر ۲۰ روز لباس می‌گیرند و به طور شبانه‌روزی به حمام دسترسی دارند.
وی می‌افزاید: بیشتر کارتن‌خواب‌هایی که به گرمخانه‌ها مراجعه می‌کنند لباس‌های فرم کدگذاری‌شده خود را دارند، چون اگر غیر از این باشد، احتمال انتقال بیماری‌های مختلف بین آنها بیشتر می‌شود.
غلامی می‌گوید: کلاس‌های مشاوره و دوره‌های خودباوری نیز برای کارتن‌خواب‌ها برگزار می‌کردیم؛ با این وجود به دلیل کمبود اعتبار اکنون خود گوش شنوای مشکلاتشان هستیم.


اعتبارات کم است

غلامی با گلایه از اعتبار ناچیز گرمخانه‌های کرج اضافه می‌کند: سال گذشته اعتبار گرمخانه‌های کرج ۹۰۰‌میلیون تومان بود که بخش فراوانی از آن صرف ساخت یک مرکز غربالگری معتادان در جاده غزلحصار شد. وی می‌گوید: امسال نیز یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به گرمخانه‌ها تخصیص یافته که یک میلیارد آن نقدی و ما بقی غیرنقدی است که به علت کمبودها و نیازهای موجود اصلا کارگشا نیست. وی ادامه می‌دهد: زمستان سال پیش که چند روز سرمای هوا بسیار بود، گرمخانه ۸۰ نفری مردها ۱۳۰ نفر پذیرش داشت و کار به جایی رسیده بود که عده‌ای روی زمین و کف اتاق پذیرش می‌خوابیدند.
ناظر گرمخانه‌های شهرداری کرج می‌گوید: بی‌تردید با این اعتبارات پاسخگویی به نیازهای کارتن‌خواب‌هایی که هر‌یک مشکلات خود را دارند کار ساده‌ای نیست.


هر کارتن‌خواب هر روز چقدر هزینه دارد؟

غلامی با اشاره به هزینه هر روزه هر مراجعه‌کننده می‌گوید: هر کارتن‌خواب برای رفع نیازهای ابتدایی هر روز 20 تا 30 هزار تومان هزینه دارد و این هزینه در مواقع بیماری بیشتر می‌شود و البته با تغییر شرایط اقتصادی چندبرابر شده است. غلامی می‌گوید: اکثر بیمارستان‌ها به سختی معتادهای بیمار را پذیرش می‌کنند و این کار ما را بسیار سخت‌تر کرده است. وی با اشاره به این‌که سازمان‌های مردم‌نهاد هم خدمات‌رسانی چندانی به گرمخانه‌های کرج ندارند، ادامه می‌دهد: ساماندهی کارتن‌خواب‌ها وظیفه مدیران شهری است؛ گروه‌های مردم‌نهاد گرفتاری‌های خود را دارند و نمی‌توان از آنها انتظار خدمات‌رسانی داشت.


مسیر بازگشت به زندگی باریک است

غلامی اظهار می‌کند: برخلاف تصور عموم، اغلب معتادانی که کارشان به کارتن‌خوابی می‌کشد روزگاری مردم موجهی بودند، عده‌ای از آنها تحصیلات دانشگاهی دارند و از خانواده‌های موجهی هستند؛ با این وجود دست روزگار و شرایط کارشان را به اینجا کشانده است. وی ادامه می‌دهد: عده‌ای از این مردم در لبه فاصله بازگشت به زندگی سالم قرار دارند و اگر خدمات‌رسانی خوبی به آنها شود، به سرعت به آغوش جامعه بازمی‌گردند اما این موضوع کمتر اتفاق می‌افتد.


معتادان حمایت نمی‌شوند

غلامی می‌گوید: هر سال تعداد انگشت‌شماری از کارتن‌خواب‌های معتاد گرمخانه به امید زندگی بهتر ترک می‌کنند، با این وجود چون بعد از بهبودی نه شغلی دارند، نه جایی برای زندگی و نه حمایتی از جانب خانواده نصیبشان می‌شود از نو به سوی مواد کشیده می‌شوند و سال بعد با شرایط خراب‌تری برمی‌گردند. وی می‌گوید: برخی از این مردم بعد از بهبودی با ۴  تا ۵ میلیون تومان مشکلشان حل می‌شود؛ با این وجود کسی نیست حتی در حد همین مبلغ ناچیز به آنها خدمات‌رسانی کند. وی می‌افزاید: اکنون ساماندهی کارتن‌خواب‌ها امری نشدنی است و هر زمستان باید بیننده گرمخانه‌هایی باشیم که از سال قبل پرتر شده‌اند و جا برای پذیرش مردم تازه ندارند.


 4  گرمخانه نیاز داریم

معاون خدمات شهری شهرداری‌ کرج‌ با بیان این‌که کرج به 4 گرمخانه نیاز دارد، می‌گوید: دو گرمخانه در کرج وجود دارد که یکی مختص مردان است و دیگری به زنان آسیب‌دیده و کارتن‌خواب خدمات‌رسانی می‌کند. گرمخانه مردان‌ کرج در شاه‌عباسی است و گرمخانه زنان نیز چندی پیش در ملارد راه‌اندازی شده است.
«حسن مدیرروستا» با اشاره به امکانات گرمخانه زنان می‌افزاید: این مرکز دارای حیاط، 2 سالن، 2 اتاق بزرگ برای پذیرایی و اتاق جداگانه برای پذیرش بانوان است و امکانات کاملی مانند تخت، پتو، فضای مناسب برای استحمام و استراحت دارد و صبحانه و شام گرم در آن سرو می‌شود.

جانشین معاون خدمات شهری شهرداری کرج با بیان این‌که این‌ گرمخانه از ساعت 17 تا 8 صبح روز بعد بانوان آسیب‌دیده اجتماعی را اسکان می‌دهد، می‌گوید: حتی در روزهای سرد هم افراد می‌توانند در این گرمخانه حضور داشته باشند. مددکار اجتماعی و پزشک دانشگاه علوم پزشکی استان در این مکان به بانوان آسیب‌دیده اجتماعی خدمات درمانی ارائه می‌دهد.

این مسئول می‌افزاید: وجود امکانات بهداشتی و پزشکی در این گرمخانه می‌تواند از انتقال انواع بیماری‌ها به جامعه جلوگیری کند. مدیرروستا با اشاره به ظرفیت‌های این گرمخانه‌ها می‌گوید: در شرایط فعلی این دو گرمخانه پاسخگوی نیاز آسیب‌دیده‌های شهرستان نیست و به‌نظر می‌رسد باید 2 گرمخانه دیگر در کرج راه‌اندازی شود. وجود کارتن‌خواب‌ها در کرج هم از لحاظ روانی برای شهروندان آثار سوئی دارد و هم سیمای شهری را به هم می‌ریزد.