نخستین حکم اعدام مفسد اقتصادی بعد از انقلاب

محسن تولایی| خبرنگار

  فروردین: دولت و کنگره آمریکا پس از اجرای قانون داماتو در اسفند سال 1373، افزایش تحریم‌های نفتی و تجاری ایران را در سر می‌پروراند. این تصمیم پس از تحریم‌های قانون وضعیت اضطراری ملی آمریکا علیه ایران در سال58 پایه‌گذار دومین تحریم‌های کلان نفتی و تجاری علیه ایران بوده است. 

  اردیبهشت: مراسم چهلم حجت‌الاسلام سید احمد خمینی فرزند امام خمینی(ره) برگزار می‌شود. با فوت او فرزندش حسن خمینی به آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب نامه می‌نویسد که «همانگونه که مستحضرید اینجانب به‌واسطه وصیت پدرم حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج سیداحمد خمینی به‌عنوان تولیت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام و حرم مطهر حضرتش منصوب گشته‌ام، ولیکن از آنجا که اعتبار همه امور را بنا به فتوای امام راحل به مقام شامخ ولایت می‌دانم تقاضا می‌کنم درصورت صلاحدید وصیت آن عزیز سفرکرده را تنفیذ فرمایید.» آیت‌الله خامنه‌ای نیز در پاسخ کوتاهی می‌نویسد: «با طلب رحمت و مغفرت برای پدر گرامی شما و برادر عزیز ما مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین آقای حاج سیداحمد آقا طاب‌ثراه وصیت مزبور را تنفیذ می‌کنم و توفیقات الهی را برای شما صمیمانه مسئلت می‌کنم.» بیل کلینتون، رئیس‌جمهور آمریکا 10اردیبهشت74در اظهاراتی قطع کامل روابط تجاری و اقتصادی آمریکا با ایران را اعلام کرد.

  خرداد و تیر: ایران در تلاش است به نشانه شکست تحریم‌های آمریکا روابط خود با اروپا را بهبود بخشد. نمایندگانی از ایران، آلمان، انگلیس، فرانسه و ایتالیا در رم نشست‌های مشترک برگزار می‌کنند. عباس ملکی، معاون وزیر امور خارجه به نمایندگی از ایران در این نشست‌ها حضور پیدا می‌کند. گسترش روابط هسته‌ای با روسیه و مبادلات تجاری با چین نیز در صدر خبرها قرار دارد تا نشانه دیگری برای شکست سیاست‌های تحریمی آمریکا باشد. مفاسد اقتصادی در کشور ابعاد وسیع‌تری پیدا کرده‌اند و در بزرگ‌ترین این پرونده‌ها غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، قاضی دادگاه، متهمان اختلاس از بانک صادرات را به محاکمه می‌کشد. این نخستین پرونده از سری پرونده‌های مفاسد اقتصادی در کشور است که حکم افساد فی‌الارض و اعدام برایش صادر شده و فاضل خداداد در این پرونده 123میلیارد تومانی به دار مجازات آویخته می‌شود. مرتضی رفیق دوست نیز در جریان پرونده بازداشت و روانه زندان می‌شود.

  مرداد: تیم ملی کشتی ایران برای مسابقات جهانی راهی آمریکا شده و آیت‌الله احمد جنتی، خطیب نمازجمعه تهران از این اقدام انتقاد می‌کند و می‌گوید: «برخی از افرادی که در اعزام تیم ملی کشتی به آمریکا دست داشته‌اند، همان‌هایی هستند که آب آمریکا را خورده‌اند و تا آخر عمر هم خواب آمریکا را می‌بینند.» یک هیأت روسی برای ادامه ساخت نیروگاه هسته‌ای وارد ایران می‌شود. احکام متهمان اختلاس 123میلیارد تومانی بانک صادرات در آخرین روز مرداد اعلام می‌شود. فاضل خداداد به‌عنوان مفسد فی‌الارض مجرم شناخته  و به اعدام محکوم می‌شود. مرتضی رفیق‌دوست و برخی متهمان این پرونده نیز احکام حبس ابد و 15سال زندان می‌گیرند.

  شهریور: هیأت روسی در ادامه سفر خود به ایران قرارداد تکمیل نیروگاه اتمی بوشهر را امضا می‌کند. براساس این قرارداد قرار بود ساخت نیروگاه تا پایان سال2000 به پایان برسد. روس‌ها با بدعهدی افتتاح نیروگاه بوشهر را یک دهه به تأخیر انداختند. این نیروگاه شهریورماه1390 با حضور وزیر انرژی روسیه افتتاح رسمی شد. 28شهریور ماه یک فروند هواپیمای بوئینگ707 از مسیر تهران-کیش ربوده می‌شود و سرانجام در یک پایگاه نظامی اسرائیل فرود می‌آید. اسرائیل هرگونه ارتباط با رباینده را که یک ایرانی به نام رضا جباری است تکذیب می‌کند. کسی از مسافران جز رباینده درخواست پناهندگی نمی‌کند.

  مهر: رئیس دادگاه انقلاب اسلامی جزئیات برخی از مهم‌ترین احکام صادر‌شده در پرونده‌های ترور و مفاسد اقتصادی را اعلام می‌کند. به گفته او «3نفر از هواداران منافقین» به نام‌های فرحناز انامی، بتول وافری و مریم شهبازپور اتهاماتی همچون شرکت در بمبگذاری حرم حضرت معصومه(س) و امام خمینی(ره) و شرکت در ترور 3کشیش به نام‌های میکائیلیان، دیباج و هوسپیان‌مهر داشته‌اند. انامی 30سال حبس و وافری و شهبازپور هرکدام 20سال حبس می‌گیرند. عاملان ترور نافرجام آیت‌الله‌هاشمی‌رفسنجانی- رئیس‌جمهور- در بهمن72 نیز به نام‌های کورش نیک‌اختر، محمد موسوی‌نیا و محسن صلصالی با توجه به اینکه به گروهک‌های شناخته‌شده وابستگی نداشتند به حبس محکوم می‌شوند. پنجشنبه 27مهرماه، انصار حزب‌الله تهران علیه ابتذال فرهنگی و بدحجابی در شهرک قدس(شهرک غرب) تجمع و راهپیمایی می‌کنند. آنها اخیرا نیز با شرکت در جلسه سخنرانی عبدالکریم سروش آن را بر هم‌زده‌اند. انجمن اسلامی دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در اعتراض به این اقدام انصار حزب‌الله بعدازظهر 30مهرماه جلوی دانشکده فنی گردهمایی اعتراضی برگزار می‌کند. حسین‌الله‌کرم، مسئول انصار حزب‌اللهی‌ها و از دانشجویان دکتری مدیریت به میان رقبای سیاسی خود در دانشگاه رفته و در جمع آنها می‌گوید: «انصار حزب‌الله نه گروه است و نه حزب بلکه مجموعه‌ای از نیروهای حزب‌اللهی جبهه رفته و دلسوخته‌ای است که از اول انقلاب به آرمان‌ها و کسانی که با امام بیعت کرده‌اند، وفادار مانده‌اند».

  آبان: دولت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی مشغول توسعه روابط منطقه‌ای و تداوم رویکرد سازندگی درون کشور است. بی‌نظیر بوتو، نخست‌وزیر پاکستان به تهران می‌آید و با مقامات دیدار می‌کند. راهپیمایی‌های انصار حزب‌الله در نقاط مختلف شهر ادامه دارد و پس از شهرک غرب این بار در میدان ولیعصر برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان در این راهپیمایی خواستار تعمیق فرهنگ اسلامی و مقابله با ضدارزش‌ها می‌شوند. بی‌بندوباری و بی‌حجابی کلیدواژه‌های اعتراضی در این راهپیمایی‌ها هستند. آیت‌الله احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان در جمع معترضان حاضر می‌شود و به آنان توصیه می‌کند از هدایت روحانیت متعهد، مکتب‌شناس و آشنا به مسائل انقلاب و اسلام تبعیت کنند و اینکه «حرکت حزب‌الله باید آنچنان دقیق و حساب شده باشد که بهانه به‌دست دشمنان انقلاب که می‌خواهند حرکت‌های انقلابی را تضعیف‌کنند، ندهد.» آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در میانه استقبال مردم کردستان به این استان سفر می‌کند.

  آذر: کیهان تیتر می‌زند: «نخستین حکم اعدام در مورد یک تروریست اقتصادی به اجرا درآمد.» فاضل خداداد متهم ردیف اول اختلاس 123میلیارد تومانی از بانک صادرات سحرگاه اول آذر اعدام می‌شود. دهه90با شدت‌گرفتن مفاسد اقتصادی، 3نفر دیگر نیز به فهرست اعدامی‌های اقتصادی اضافه می‌شود. انتخابات مجلس پنجم قرار است اسفندماه برگزار شود و جناح‌های سیاسی فعالیت‌های انتخاباتی خود را به‌تدریج آغاز می‌کنند. حزب کارگزاران سازندگی با بیانیه 16 عضو کابینه هاشمی اعلام موجودیت می کند. با تذکر رهبر انقلاب 10 وزیر کابینه امضای خود را پس می گیرند. جامعه روحانیت مبارز براساس برآوردهای اولیه در این دوره از انتخابات نیز همچنان دست برتر را در رقابت‌ها دارد. حجت‌الاسلام مهدی کروبی می‌گوید که مجمع روحانیون مبارز در این دوره از انتخابات هیچ نامزدی معرفی نمی‌کند. لایحه استان‌شدن قم هم تصویب می‌شود.

  دی: دادگاه آلمان 3سال پس از کشته شدن 3نفر از رهبران حزب دمکرات کردستان در رستوران میکونوس برلین برخی مقامات ایرانی از جمله وزیر اطلاعات را مقصر اعلام می‌کند. وزارت اطلاعات اعلام می‌کند هیچ‌یک از متهمان دادگاه میکونوس ارتباطی با این وزارتخانه نداشته‌اند. علی‌اکبر ناطق‌نوری به‌دنبال تحریم انتخاباتی مجمع روحانیون مبارز به دبیرکلی مهدی کروبی می‌گوید: «اگر روحانیون مبارز فعالانه در انتخابات شرکت نکنند، مجلس پنجم با خطر ورود لیبرال‌ها روبه‌رو خواهد شد». آمریکا با شکست تحریم‌های یکجانبه به‌دنبال تشدید تحریم‌های فرامرزی، با مشارکت اروپایی‌ها علیه ایران است. سنای ایالات متحده با تصویب قانونی مجازات‌هایی را علیه شرکت‌های خارجی‌ای که در طرح‌های نفتی ایران سرمایه‌گذاری می‌کنند درنظر می‌گیرد. شرکت‌های فرانسوی توتال و الف که قراردادهایی را با ایران منعقد کرده‌اند از دولت فرانسه می‌خواهند در این مناقشه مداخله کند. حسن روحانی و علی لاریجانی به‌عنوان نمایندگان رهبر انقلاب در شورای‌عالی امنیت ملی منصوب می‌شوند. سال68 و در ابتدای تشکیل شورا حجج‌الاسلام احمد خمینی و حسن روحانی به شورا معرفی شده بودند.

  بهمن و اسفند: آمریکا ملزم به پرداخت غرامت 131میلیون و 800هزار دلاری بابت سرنگونی هواپیمای مسافربری ایرباس ایران در سال67 می‌شود. 18اسفند انتخابات مجلس پنجم برگزار می‌شود. حضور کارگزارانی‌ها و رقابت سنگین آنان با جامعه روحانیت مبارز باعث می‌شود انتخابات در بسیاری از حوزه‌ها به دور دوم کشیده شود. از حوزه تهران در دور اول تنها علی‌اکبر ناطق نوری و فائزه هاشمی به مجلس راه می‌یابند. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی رئیس‌جمهور در نخستین نشست رسانه‌ای خود پس از برگزاری انتخابات مجلس می‌گوید: «هر 2جناح کارگزاران و روحانیت مبارز از دوستان من هستند و هر2 در شعارهای تبلیغاتی‌شان حمایت از برنامه‌های دولت را مطرح کرده‌اند».