ماجراجویی بشر در نیمه پنهان ماه
چین با فرود کاوشگر روباتیک خود روی ماه به باشگاه تحقیقات در قمر زمین وارد شده تا رقابت جدیدی با آمریکا و روسیه را رقم بزند
اکتشافات فضایی این بار از سوی چینیها وارد یک مرحله هیجانانگیز جدید شده است. درحالیکه شاید خیلیها عادت به شنیدن تحقیقات ناسا و خبرهای کاوشگرهای آژانس فضایی آمریکا دارند، این بار چینیها کاری کردهاند که نظرها در حوزه تحقیقات فضایی به سوی این کشور جلب شود.
چین سرانجام برای نخستینبار در تاریخ اکتشافات فضایی، کاوشگر روباتیک چانگای۴ را در سمت پنهان ماه یا آنطور که به اشتباه گفته میشود نیمه تاریک فرود آورده است که قدمی بزرگ برای رمزگشایی از رازهای متعدد قمر زمین بهحساب میآید.
کاوشگر روباتیک چینی چانگای۴ پنجشنبه ۱۳دیماه با موفقیت در دهانه ۱۸۶کیلومتری ون کارمان فرود آمد و به نخستین سطحنشین تاریخ در سمت اسرارآمیز ماه تبدیل شد. مدت کوتاهی بعد رسانههای چین عکس ارسالی چانگای۴ از زمان فرود آمدن بر سطح ماه را منتشر کردند. تاکنون هیچ کاوشگری بهخاطر مشکلات و پیچیدگیهای ارتباطاتی نتوانسته به نیمه پنهان ماه دسترسی داشته باشد. پیش از این چینیها ماهوارهای را ارسال کردهاند تا سیگنالهای ارسالی کاوشگر چانگای۴ را برای رسیدن به زمین تقویت کند.
چرا نیمه پنهان مهم است؟
به گزارش همشهری، آنچه به نیمه تاریک ماه مشهور شده در واقع تاریک و تیره نیست اما اطلاعات چندانی درباره این سمت وجود ندارد و برای بشر همواره با رمز و راز همراه بوده است و به همینخاطر است که آن را سوی تاریک ماه لقب دادهاند. به همینخاطر استفاده از واژه نیمه تاریک اشتباه است چون این نیمه هم مانند نیمه آشکار برای ما زمینیها نور خورشید را دریافت میکند.نیمه تاریک ماه- در واقع بخشی از ماه- را ما از زمین هرگز نمیبینیم چون همواره یک سمتماه رو به زمین است. به همینخاطر نام بهتری که اغلب برای اشاره به این قسمت از ماه استفاده میشود بخش دورتر ماه است. در زمان شب این نیمه دورتر که معادل ۱۴شبانهروز زمین طول میکشد دمای هوا به ۱۷۳درجه سلسیوس زیر صفر میرسد. روز ماه هم که ۱۴شبانهروز زمین است حسابی داغ است و دما به ۱۲۷درجه سلسیوس میرسد. دهانه بزرگ ون کارمن (Von Karmán) با قطر ۱۸۶کیلومتر جایی است که چینیها برای مطالعه در نیمه تاریک ماه انتخاب کردهاند. این دهانه بهخاطر قدمت طولانیای دارد که میتواند سرنخهایی درخصوص چگونگی شکلگیری زمین، نحوه تکامل سیارات و تأثیر فرایندهای آتشفشانی بر شکل منظومه شمسی در اختیار بشر قرار دهد. Chang’e-4 شامل یک فرودگر و سطح نورد است و قرار است نمونههایی از خاک سطح نیمه تاریک ماه را برای آزمایشهای بعدی جمعآوری کند. این مجموعه مجهز به 8 ابزار علمی است که نیمی از آنها روی سطحنشین ثابت و نصف دیگر روی سطحنورد متحرک قرار دارد. با استفاده از این تجهیزات، کاوشگر چین میتواند خصوصیات محیط پیرامونش را با دقت بسیار بالا بسنجد و به کاوش ترکیب سطح قمری و همچنین ساختار لایههای نیمه پنهان ماه بپردازد. حالا چین پس از آمریکا و روسیه یا همان شوروی سابق، نخستین کشوری است که تواسته فضاپیمایی را در کره ماه فرود بیاورد.