نبرد پنهان امارات و ترکیه در یمن

 جنگ یمن ابعاد پنهان گسترده‌ای دارد؛ ابعادی که اگرچه عمدتا از چشم رسانه‌ها دور بوده اما به مرور با آرام شدن درگیری‌های نظامی در این کشور نمایان می‌شود.

سه‌شنبه هفته گذشته شبکهTRT عربی در خبری فوری اعلام کرد تیم امداد و نجات ترکیه در شهر عدن توسط نیروهای امنیتی وابسته به امارات دستگیر شده‌اند. براساس گزارشی که در این شبکه منتشر شد، نیروهای موسوم به حزام‌الامنی (شاخه نظامی امارات در جنوب یمن) در ساعات میانی روز به محل استقرار تیم امدادی ترکیه هجوم برده، آنها را به یکی از هتل‌های شهر عدن که به پایگاه نظامی تبدیل شده منتقل و همچنین پاسپورت‌های آنها را ضبط کرده‌اند. اگرچه این نیروهای امدادی بعد از 2روز بازداشت در نهایت آزاد شده‌اند اما پرونده درگیری‌های پنهان ترکیه و امارات در جنوب یمن همچنان ادامه دارد؛ درگیری‌هایی که اگرچه به‌شدت رویارویی نظامی با جنبش انصارالله نیست اما نقش مهمی در تحولات آینده یمن خواهد داشت.

نقطه آغاز این درگیری‌ها به سال2015 و سقوط دولت منصور هادی برمی‌گردد، زمانی که نیروی دریایی امارات اجازه ورود کمک‌های غذایی ترکیه به داخل یمن را نداد و در نتیجه این کمک‌ها 10روز روی کشتی‌های ترکی باقی ماندند. در نهایت نیز امارات اعلام کرد کمک‌ها تاریخ مصرف گذشته بوده و امحا شده است. مشابه این حرکت‌ بارها از سوی امارات تکرار شده است؛ برای مثال در سال2016 نیز یک کشتی کمک حامل کمک‌های انسانی ترکیه در بندر معلای عدن توقیف، تمام مواد آن از سوی امارات ضبط شد و سرنشینان کشتی نیز بعد از یک هفته بازداشت به شرط خروج فوری از یمن آزاد شدند. این قبیل اقدامات اما به‌موازات افزایش نفوذ نیروهای امارات در یمن بیشتر شد تا جایی که برای نخستین‌بار در سال2017 کادر پزشکی یک بیمارستان صحرایی ترکیه در منطقه لحج (میان عدن و صعده) به‌مدت چند ساعت از سوی نیروهای حزام‌الامنی بازداشت شدند. همچنین خبرنگار خبرگزاری آناتولی ترکیه از سوی نیروها بازداشت شده و مهم‌تر از همه اینها، ارتش امارات پروژه برق‌رسانی ترکیه به عدن به ارزش 200مگاوات را به کلی متوقف کرده است. اما این اقدامات چرا صورت می‌گیرد؟ حضور ترکیه در جنوب یمن چه خطری برای امارات دارد و این قبیل تنش‌ها تا کجا ممکن است ادامه یابد؟


ریشه تنش‌ها در کجاست؟
تنش‌های یمن و امارات در جنوب یمن بخشی از رویارویی این 2کشور در سرتاسر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقاست. طی سال‌های گذشته ترکیه مهم‌ترین حامی انقلاب‌ها در جهان عرب بوده درحالی‌که امارات تمام توان خود را صرف محافظت از نیروهای سیاسی موجود در این کشورها کرده است.

 این تنش‌ها با سقوط دولت مرسی (مورد حمایت ترکیه و قطر) در مصر با نقش‌آفرینی ویژه امارات و عربستان از حالت غیرعلنی خارج شد و البته در جریان کودتای ناکام سال2016 در ترکیه به اوج خود رسید؛ کودتایی که رسانه‌های نزدیک به دولت ترکیه مدعی هستند از سوی 2کشور در خلیج‌فارس حمایت و حتی مدیریت شده است. این رویارویی‌ها بعد از تلاش ترکیه برای ورود به حوزه امنیتی-سیاسی دریای سرخ از طریق اجاره برخی جزایر سودان و اریتره وارد مرحله تازه‌ای شد که در آن موقعیت استان‌های جنوبی یمن اهمیت بسیار بالایی برای طرفین دارد.

تمام اینها در حالی است که دولت ترکیه طی یک سال گذشته به‌تدریج زمینه را برای فعالیت سیاسی جنبش انصارالله در استانبول فراهم کرده است تا جایی که اخیرا تظاهراتی در این شهر، با هدف حمایت از انصارالله و در محکومیت اقدامات نظامی ائتلاف عربی (به رهبری عربستان و امارات) در یمن برگزار شد. تاکنون مقامات مختلف دولت امارات، ازجمله عبدالله بن زاید (وزیر خارجه) و انور قرقاش (وزیر مشاور در امور خارجی) نسبت به تلاش ترکیه برای نفوذ در کشورهای عربی، به‌ویژه در حوزه عربی خلیج‌فارس و یمن هشدار داده‌اند. البته حساسیت امارات در این منطقه به ترکیه محدود نمی‌شود به‌طوری‌که بخش عمده‌ای از سازمان‌های خارجی طی 3سال گذشته ناچار به ترک مناطقی شده‌اند که نیروهای امارات یا متحدان این کشور بر آن سیطره یافته‌اند.