آوین آزادی
بحران تخممرغ از همان اوایل دهه 70 آغاز شده بود. خارج شدن این کالای خوراکی از فهرست اقلام کوپنی کار خودش را کرده و مسئلهساز شده بود.
در روزهای ابتدایی برچیدهشدن کوپن مرغ و تخممرغ، قیمت این کالای اساسی حدود 20تومان کاهش پیدا کرد و به کیلویی 50تومان رسید اما این کاهش قیمت چندان دوام نیاورد. تنها چند روز بعد قیمتها بالا رفت و متقاضی خرید کم شد. تخممرغ در اواسط سال 70 به کیلویی 80تا 100تومان رسید و رسانهها را بر آن داشت تا در سلسله گزارشهای مختلف نسبت به این افزایش قیمت معترض شوند. در نهایت کار به جایی رسید که مابهالتفاوت تخممرغ کوپنی با آزاد، در شعب مختلف بانکها در پایان سالها به سرپرست خانوار پرداخت شد.
مردم قیمتهای جدید را باور نداشتند
مابهالتفاوت مرغ کوپنی با آزاد بین 100تا 150تومان در هر کیلو بود و مردمی که حالا سالها بود عادت به جنس کوپنی و قیمتهای بسیار پایین کرده بودند، سخت با شرایط جدید سازگار میشدند و انتظار نداشتند که ناگهان قیمت کالایی مانند مرغ یا تخممرغ چندبرابر شود. این موضوع، هم مردم و هم تولیدکنندهها را متضرر کرده بود.
اعتراض تولیدکنندهها به قیمت تخممرغ
تولیدکنندگان بهدنبال جبران ضررهای گذشته (در سالهای جنگ) بودند. جلوگیری از واردات تخممرغ هم مزید برعلت شده بود و به گرانی تخممرغ دامن میزد. یکی از تولیدکنندگان در آن سالها به روزنامه کیهان گفته است«قبل از برچیده شدن کوپن، تولیدکنندگان تولید خود را به دولت میفروختند، در نتیجه وقتی تخممرغ آزاد شد حجم زیادی از محصول روی دست تولیدکنندگان ماند. آنها در ابتدا مجبور شدند برای جلوگیری از فساد این حجم را با قیمت پایین بفروشند اما این قیمت واقعی تخممرغ نبود و نیست».
تسهیلات، هم دیر پرداخت میشد و هم سخت
از طرفی قرار شده بود که بعد از برچیده شدن کوپن، دولت از تولیدکنندگان برای جانگرفتن تولید حمایت کند. در مردادماه سال 70 یکی از راهکارهای دولت برای حل بحران تخممرغ، ارائه تسهیلات بانکی به واحدهای تولید مرغ و تخممرغ بود. جراید وقت اعلام کرده بودند که بانکهای ملی، صادرات و ملت آماده پرداخت تسهیلات هستند و از آنها بهعنوان حامیان حمایت از تولید نام برده بودند. این تسهیلات برای تأمین سرمایه در گردش، مواداولیه، دارو و کنستانتره داده میشد؛ تسهیلاتی که بهنظر میرسد مثل خیلیوقتهای دیگر با مشکل و موانع بسیاری روبهرو بوده و بهسختی بهدست تولیدکننده رسیده است.
بحران تخممرغ
با برچیده شدن کوپن تخممرغ، قیمت این کالای اساسی ابتدا کاهش و سپس افزایش چشمگیری یافت
در همینه زمینه :