2019؛ سال سقوط در بازار نفت

با انجام برآورد‌های تازه نسبت به کاهش رشد اقتصادی جهان در سال آینده نهاد‌های داخلی و خارجی پیش‌بینی کردند قیمت نفت در سال آینده میلادی با کاهش مواجه شود. در این زمینه مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌بینی کرده قیمت نفت در سال جدید میلادی بین 62تا 68دلار در نوسان خواهد بود.

به گزارش همشهری، بسیاری از اقتصاددانان معتقدند سال آینده میلادی مقدار رشد اقتصادی کشور‌های جهان کاهش خواهد یافت و این موضوع به کاهش فعالیت‌های اقتصادی و کاهش حجم تقاضا برای نفت منجر خواهد شد، در نتیجه قیمت نفت هم کاهش خواهد یافت. این حدس و گمان‌ها بعد از آنکه صندوق بین‌المللی پول هم در تازه‌ترین گزارش خود پیش‌بینی کرد در سال 2019رشد اقتصاد جهان از 2.9درصد به 2.5درصد می‌رسد قطعیت بیشتری پیدا کرد. آژانس بین‌المللی انرژی هم درباره تقاضای ضعیف در اروپا و کشورهای توسعه‌یافته آسیا هشدار داده است. همچنین کاهش تقاضا در هند، برزیل و آرژانتین به‌دلیل ضعف در ارزهای ملی این کشورها هم وضعیت خوبی را رقم نخواهد زد. اوپک‌ماه گذشته هشدار داد تقاضای نفت برای سال آینده یک‌میلیون بشکه در روز کمتر از میزان سال 2018خواهد شد.

موضوع کاهش قیمت نفت از این جهت اهمیت دارد که درآمد‌های نفتی ایران تحت‌تأثیر کاهش صادرات از 2.5میلیون بشکه به 1.2میلیون بشکه رسیده و اگر قرار باشد قیمت نفت هم بیش از این کاهش یابد این احتمال وجود دارد که درآمد‌های ایران بازهم کمتر شود و بر ذخایر ارزی اثر منفی بگذارد. برخی تحلیل‌گران احتمال می‌دهند درصورت کاهش درآمد نفتی ایران، که به کاهش ذخایر ارزی منجر خواهد شد، احتمال رشد مجدد قیمت دلار وجود دارد با این حال کسی از مقدار دقیق ذخایر ارزی ایران اطلاعی در دست ندارد.

دیدگاه مرکز پژوهش‌های مجلس

در همین رابطه مرکز پژوهش‌های مجلس هم در گزارشی به پیش‌بینی قیمت نفت در سال آینده میلادی پرداخت. مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌بینی کرده که اقتصاد جهان در سال 2019رشد بالایی نداشته و به تبع آن رشد تقاضا کمتر از سال 2018یا حداکثر در همان سطح سال 2018باشد. مضاف بر اینکه جنگ تجاری چین و آمریکا و همینطور ضعف اقتصادی برخی کشورهای در حال توسعه نظیر ترکیه و بیم سرایت آن به سایر کشورها وجود دارد، ازاین رو، نااطمینانی زیادی در مورد رشد اقتصاد جهانی و رشد تقاضای نفت وجود دارد و از طرف دیگر رشد عرضه بیش از تقاضا بوده که باعث افزایش مازاد عرضه و همینطور افزایش سطح ذخیره‌سازی‌‌ها خواهد شد، اگرچه احتمال کاهش سطح کنونی تولید توسط تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک وجود دارد.

با درنظر گرفتن عوامل فوق پیش‌بینی می‌شود قیمت برنت در سال 2019به‌طور متوسط کمتر از سال 2018بوده و در محدوده قیمتی 62تا 68دلار به ازای هر بشکه قرار گیرد. متوسط قیمت هر بشکه نفت برنت در 10‌ماه سال 2018در محدوده 72دلار بود که 7.34درصد بالاتر از متوسط سال 2017بود.

   چشم‌انداز فروش نفت ایران

براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در ماه‌های آگوست و سپتامبر 2018صادرات نفت ایران تحت‌تأثیر تحریم‌ها بین 300تا 600هزار بشکه در روز نسبت به فصل اول 2018کاهش یافته است و بر همین اساس چشم‌انداز آینده درآمدهای نفتی ایران تحت‌تأثیر عوامل مختلفی است که برخی از آنها قطعیت بالایی ندارند. از مهم‌ترین این عوامل اثرگذار، وضعیت تراز بازار از حیث امکان جایگزین کردن نفت خارج شده از بازار به‌دلیل تحریم‌ها، چشم‌انداز قیمت نفت و عوامل ژئوپلیتیکی است. به این ترتیب با توجه به اینکه بازار در سال آینده میلادی با مازاد عرضه مواجه است در نتیجه صادرات نفت ایران هم در سال بعد تحت‌تأثیر همین موضوع خواهد بود. اگرچه درصورت ادامه روند کاهشی قیمت نفت، احتمال کاهش عرضه از طرف تولیدکنندگان اوپکی و غیراوپکی زیاد است اما چون فشار در کاهش قیمت نفت، نشان‌دهنده نگرانی درباره افزایش تولید آمریکا و رشد اقتصادی ضعیف‌تر جهانی است در نتیجه کاهش تولید اوپک و شرکایش هم قادر نیست این روند را تغییر دهد. به این ترتیب با توجه به اختلاف قیمت 3دلاری متوسط قیمت نفت ایران با برنت، پیش‌بینی می‌شود به‌دلیل شرایط خاص کشور قیمت نفت صادراتی ایران در سطحی پایین‌تر از سطح بازار نفت نیز قرار گیرد.