کمربند تبریز سبز نیست

سید ‌‌رضا حسینی‌زاده|   تبریز – خبرنگار:

طرح اولیه کمربند سبز تبریز به تبعیت از کمربند سبز تهران از 15 سال پیش و با تبلیغات زیاد آغاز شد. بر این اساس، شهروندان با توجه به تجربه موفق مرکز کشور انتظار داشتند با اجرای این طرح شاهد فضای سبز گسترده‌ای در اطراف تبریز باشند؛ طرحی که بنا بر اعلام مسئولان وقت قرار بود دو سمت اتوبان شهید کسایی و پاسداران را با درختان متعدد و فضاهای سبز بانشاط پر کند. اما این طرح از آغاز تاکنون چندان به مذاق شهروندان خوش نیامده و انتقادات زیادی به آن می‌شود. 


کمربند سبز؛ تنها یک پل آهنی رنگی 

یکی از شهروندان ساکن میر‌داماد که محل سکونتش با پارک بهاران در حاشیه کسایی فاصله زیادی ندارد، به همشهری می‌گوید: طرح کمربند سبز که گفته می‌شود اطراف تبریز را فراگرفته با یک پل سبز به حاشیه جنوبی اتوبان متصل شده، اما این تنها یک پل فلزی است که به رنگ سبز درآمده و خبری از فضای سبز روی آن نیست. «هادی خرمی» تاکید می‌کند: ابتدا گفته می‌شد که این پل قرار است مشابه پل طبیعت در تهران باشد، اما نه‌تنها شباهتی به این پل ندارد، بلکه به کمربند سبز تبریز هم دهن‌کجی می‌کند.

 در حاشیه کمربند سبز تبریز در این اتوبان هم توسعه نامتقارنی از نظر نوع فضای سبز دیده می‌شود. به عنوان مثال، در بخشی از اتوبان درختان سنجد دیده می‌شود و در بخشی دیگر درختان کاج یا در بخشی دیگر تنها چمن کاشته شده و در بخش‌های دیگر درختانی که چندان به کمربند سبز مشابهت ندارند.


کمربند سبز تبریز گرد و غبار را کنترل نمی‌کند
 
کارشناس کشاورزی با اشاره به تعریف کمربند سبز در شهرهای بزرگ می‌گوید: این طرح چندین دهه قبل در شهرهای بزرگ جهان و با هدف کاهش گرد و غبار و همچنین جذب رطوبت و اکسیژن کافی برای شهر ایجاد شد. کمربند سبز شهرها یکی از اصلی‌ترین عوامل کنترل آب‌های روان هم به شمار می‌رود، اما در تبریز این کمربند نتوانسته است جوابگوی این مسائل باشد.

«محسن جودت» ادامه می‌دهد: کمربند سبز تبریز وضعیت یکسانی از نظر سطح و پوشش یکدستی برای کنترل گرد و غبار ندارد. از سوی دیگر، نواقص متعددی در ترانشه‌های مختلف دارد. نبود سطح یکسان در این کمربندی موجب شده تا تامین رطوبت لازم برای شهر هم با مشکل مواجه شود. وی تاکید می‌کند: کمربند سبز تبریز در کنترل آب‌های سطحی هم کارامد نیست و با وجود ترانشه‌های ناقص در طول مسیر موجب ایجاد آب‌راه‌ برای ورود سیلاب به شهر می‌شود که در مناطقی چون انتهای طالقانی و مارالان می‌توان این موضوع را مشاهده کرد.


کمربند سبز تبریز در مسیر تکمیل نواقص 

رئیس اداره توسعه فضای سبز سازمان پارک‌های شهرداری تبریز در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به این‌که طرح کمربند سبز تبریز در چند سال گذشته روند رو به رشدی داشته است می‌گوید: شهروندان تبریزی به‌خوبی این روند رو به رشد و اصلاح مشکلات قبلی را شاهد هستند.

«علی کوشک‌سرای» ادامه می‌دهد: در سال‌های گذشته پارک‌های متعددی در حاشیه کمربند سبز تبریز احداث شده که پارک جنگلی صائب تبریزی و پارک بزرگ عباس میرزا از جمله این پارک‌های بزرگ هستند. در حال حاضر، دو سمت اتوبان کسایی به طول 15 کیلومتر در مسیر رفت و برگشت و اتوبان پاسداران به طول 20 کیلومتر در دو مسیر درخت‌کاری و یا چمن‌کاری شده و دارای فضای سبز است.
وی با بیان این‌که برخی مشکلات و نواقص در تکمیل فضای سبز مربوط به سال‌های گذشته است می‌گوید: انتقاداتی که در زمینه کاشت نامتوازن کمربند سبز به‌ویژه در کسایی وجود دارد ناشی از همین اقدامات منطقه‌ای و موردی است که این روند در پاسداران دیده نمی‌شود و کمربند سبز پاسداران منظم‌تر است.

کوشک‌سرای درباره این‌که چرا پل سبز روی اتوبان کسایی فاقد فضای سبز مورد انتظار است و تنها به رنگ‌کاری اکتفا شده بیان می‌کند: این پل روی یکی از مهم‌ترین محورهای ترانزیتی کشور احداث شده و کافی است یک سنگ یا شیء کوچک از بالای این پل به پایین انداخته شود تا حادثه‌ای ناگوار رخ دهد. بر همین اساس، هیچ شیء یا درخت و فضای سبزی حتی مصنوعی روی آن قرار داده نشده است.این مسئول تاکید می‌کند: علت احداث این پل ارتباط دو کمربندی سبز در شمال و جنوب کسایی بوده و از طریق آن شهروندان می‌توانند کیلومترها در فضای سبز دو سمت اتوبان پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری کنند.


افزایش کمربند سبز تبریز به 50 کیلومتر 

رئیس اداره توسعه فضای سبز سازمان پارک‌های تبریز بیان می‌کند: یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های توسعه فضای سبز تبریز افزایش کمربند سبز است که با توسعه در اتوبان غرب تبریز به 50 کیلومتر می‌رسد. کوشک‌سرای ادامه می‌دهد: با توجه به شرایط خاص غرب تبریز به لحاظ واقع شدن در یک منطقه صنعتی و تردد وسایل نقلیه سبک و سنگین زیاد و همچنین فعالیت مراکز صنعتی و کارگاهی در نقاط ذکرشده، این توسعه در اولویت قرار گرفته است. کاشت کاج‌های سیاه به دلیل مقاوم بودن در مقابل کم‌آبی و همچنین حفظ سرسبزی آن در فصل سرما در این کمربندی مورد توجه بوده است.


رفع نواقص طرح کمربند سبز تا پایان سال 

اهمیت طرح کمربند سبز تبریز آنجا بیشتر می‌شود که این محورها محورهای گردشگری و ترانزیتی به شمار می‌روند و به جز شهروندان تبریزی، مردم چند استان دیگر نیز از این مناطق استفاده می‌کنند‌. چهار منطقه شهری تبریز نیز در اجرای این طرح سهم ویژه‌ای داشته و دارند. بر این اساس، مناطق 7، 3،2  و 9 تبریز هر یک بخشی از اجرای این طرح را بر عهده گرفتند. اجرای طرح در سال‌های گذشته روند پر فراز و نشیبی داشته، اما از سال گذشته و به دنبال انتقادات شهروندان و کارشناسان شهری و برنامه‌ریزی‌های مدیران شهری تکمیل و رفع نواقص آن مورد توجه بیشتری قرار گرفته است، به نحوی که مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز اواخر سال گذشته از رفع نواقص در سال جاری خبر داد؛ طرحی که نه‌تنها شامل درخت‌کاری، بلکه توسعه هدفمند فضای سبز و ایجاد پارک‌های متعدد در این کمربندی را شامل می‌شود. با این حال و با گذشت حدود یک سال از وعده مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری تبریز برخی شهروندان انتقاداتی از وضعیت فعلی این کمربند سبز دارند و معتقدند نواقصی در این طرح دیده می‌شود.