تئاتر
تمام ایران و یک تالار
مدیر بنیادرودکی: وقتی یک تالار با مشخصات وحدت بیشتر نداریم، باید پاسخگوی همه هنرمندان باشیم
فهیمه پناه‌آذر/روزنامه‌نگار
در چند ماه گذشته با انتشار عملکرد مالی بنیاد رودکی، برخی از کمک‌های این بنیاد به کارگردانان تئاتر شائبه‌هایی را میان دیگر هنرمندان تئاتر به‌وجود آورد که چرا آنها از سوی بنیاد رودکی حمایت نمی‌شوند. یکی از این نقدها عدم‌حمایت بنیاد از علی رفیعی، کارگردان پیشکسوت تئاتر بود.
سوم آذر‌ماه علی‌اکبر صفی‌پور، مدیر بنیاد رودکی در برنامه «شب تئاتر» حاضر شد تا به سؤالات پیام دهکردی، مجری برنامه درباره عملکرد بنیاد رودکی و چگونگی حمایت از هنرمندان پاسخ بدهد. یکی از نقدهایی که در میان سؤالات به مدیر بنیاد رودکی شد، بی‌عدالتی رودکی در حمایت از هنرمندان بود که تمرکز دهکردی روی علی رفیعی، کارگردان پیشکسوت تئاتر بود، اما صفی‌پور در این برنامه زنده عنوان کرد که بنیاد رودکی هیچ هزینه‌ای از رفیعی برای تمرین و اجرای تازه‌ترین نمایشش نگرفته است. وی همچنین عنوان کرد که تالار آینه به‌مدت 3ماه در اختیار رفیعی بوده و وی بدون پرداخت هزینه‌ای مشغول تمرین است. از دیگر نکاتی که در برنامه تلویزیونی گفته شد، این بود که در طول 2ماه اجرا در تالار وحدت نیز هیچ هزینه‌ای از علی رفیعی گرفته نمی‌شود.
این روزها نمایش «خانه برناردا آلبا» اجرای خود را در تالار وحدت دارد و بیش از 15شب از اجرای خود را پشت سر گذاشته است؛ نمایشی که کف فروش بلیت آن 35هزار تومان و سقف فروش بلیت 95هزار تومان است. «خانه برناردا آلبا» با توجه به پیش‌فروش بودن بلیت‌هایش، فروش روزانه خود را در سایت خرید بلیت دارد. علی رفیعی کارگردان «برناردا آلبا» در شب یلدا میزبان دانشجویانی بود که با استفاده از تخفیف 30درصدی به تماشای نمایش نشستند و بعد از پایان نمایش رفیعی، کارگردان تئاتر به سؤالات دانشجویان پاسخ گفت. او در جواب یکی از سؤالات به تالار وحدت و اجرای نمایش در این سالن اشاره کرد: «این سالن فاجعه است و کار کردن در این سالن رنج مطلق است!» رفیعی هر چند از کارمندان تشکر کرده اما عنوان کرده که تالار وحدت بیشتر شبیه سوپرمارکت است تا یک مکان فرهنگی و هنری. این کارگردان از ترافیک برنامه‌ها در تالار وحدت گله‌مند است.
علی رفیعی در حالی از ترافیک کاری تالار وحدت گلایه کرد که مدیر بنیاد رودکی اعلام کرده بود اثر علی رفیعی تحت حمایت کامل این بنیاد است. علی‌اکبر صفی‌پور درباره وضعیت فعالیت تالار وحدت به همشهری گفت: «در بنیاد رودکی بزرگ‌ترین مشکلی که داریم این است که یک تالار استاندارد در حد وحدت دیگر نداریم و اگر ما در پایتخت چند تالار مانند وحدت داشتیم شاید این ترافیک فعالیت ایجاد نمی‌شد. باید بگویم این مشکل تهران نیست بلکه در هیچ شهر دیگری تالاری با مشخصات وحدت وجود ندارد.» وی در ادامه با عنوان این مطلب که تلقی هنرمندان تئاتر و موسیقی از تالار وحدت این است که این تالار مناسب هر کدام از این شاخه‌های هنری است، یادآور شد: «هنرمندان موسیقی می‌گویند وحدت به درد موسیقی می‌خورد و هنرمندان تئاتری، تئاترشهر را دارند و هنرمندان تئاتر نیز وحدت را مناسب اجراهای خود می‌دانند. وقتی به اصل حرف هنرمندان مراجعه کنیم متوجه می‌شویم هر دو گروه از هنرمندان حق دارند، چرا که تالار وحدت قابلیت بهره‌برداری در تئاتر و موسیقی را دارد و همه خواهان اجرا در این تالار هستند.»
مدیر بنیاد رودکی به سرویس‌دهی مجموعه به گروه‌های تئاتری و موسیقی اشاره و با طرح این سؤال عنوان کرد: «با این شرایط کسی که در جایگاه مدیریت می‌نشیند، چطور باید تصمیم بگیرد و چه کار باید انجام دهد؟»
وی افزود: «وقتی امکانات بیشتری وجود ندارد باید در کنار هم راهکار مناسب را پیدا کرده و انجام دهیم. راهکار ما این است که در طول روز 2برنامه در وحدت داشته باشیم؛ ساعت18 را به اجرای تئاتر اختصاص دهیم و ساعت21 به بعد نیز به هنرمندان موسیقی تعلق یابد. این حجم ترافیک را همه هنرمندان می‌دانند و با این شرایط هم کار کرده‌اند و بنیاد رودکی هم چاره‌ای جز این ندارد.»
وی با بیان این مطلب که تالار وحدت باید پاسخگوی نیاز همه هنرمندان باشد، اضافه کرد: «اگر در این فشردگی کار انتقادی می‌شود باید به کلیت موضوع نگاه کنیم. از یک سو برای خود کارکنان بنیاد هم بهتر است در طول روز پذیرای یک کار باشند و از سوی دیگر با توجه به اینکه تالار وحدت در بیشترین فعالیت خود رایگان در اختیار گروه‌ها قرار می‌گیرد، فعالیت‌ها بیشتر هزینه‌ساز است اما چاره‌ای جز این نداریم. میزان مبلغی که از برگزار‌کنندگان گرفته می‌شود بسیار کم است. حتی گاهی هم گرفته نمی‌شود مانند اجرای کنونی تئاتر «خانه برناردا آلبا» در وحدت.
صفی‌پور به آماری اشاره می‌کند که بنیاد رودکی به‌صورت رایگان در حوزه تئاتر فعالیت کرد و در معدود کارها، تخفیف زیادی به کارگردانان داده است. وی توضیح می‌دهد:« در تالار وحدت اگر بخواهیم هزینه‌ای برای اجرای تئاتر بگیریم، هر شب 6میلیون تومان است اما هزینه‌ای که انجام می‌شود بالای 20میلیون تومان بوده و حالا فکر کنید ما از گروه‌ها هیچ مبلغی نمی‌گیریم. حتی تالار حافظ و مجموعه آزادی هم بیشتر به‌صورت رایگان در اختیار هنرمندان قرار می‌گیرند و هدف ما کمک به هنرمندان است. هم‌اکنون تالار وحدت و دیگر سالن‌های تحت پوشش فرصتی برای هنرمندان بوده و مردم نیز باید استفاده کنند.»
صفی‌پور همچنین به اجرای ویژه‌برنامه‌های بانوان هم اشاره کرد: «یک دغدغه دیگر هم وجود دارد که ویژه‌برنامه‌های بانوان است. این برنامه‌ها بیشتر در روزهای پنجشنبه و جمعه اجرا می‌شود و به‌صورت اختصاصی است و اگر تالار وحدت به‌دلیل فشردگی اجراها، پذیرای هنرمندان نباشد، جای دیگر هم برگزار نمی‌شود. امیدوارم روزی تالار دیگری مانند وحدت راه‌اندازی شود تا این فشار از روی هنرمندان و بنیاد برداشته شود.»
