
جشن ایرانی برای ثانیههای نجومی
ایرانیها ازصدها سال پیش با اشراف به دانش ستارهشناسی شبی را جشن میگیرند که از همه شبها طولانیتر است

ایرانیها از قدیم با علم ازجمله نجوم مأنوس بودهاند؛ این ماجرا را میتوان به وضوح در جشنهای مهم کشورمان از عید نوروز گرفته تا شب یلدا دید.
کوتاه و بلندشدن شبهای سال یکی از اتفاقاتی است که انسان هر روز با آن مواجه میشود و در سبک زندگی او تأثیر دارد. بهخاطر همین مسئله است که نحوه زندگی در کشورهایی که طول شب و روز آنها تنها چندساعت است، با کشورهایی که تقریبا طول شب و روز برابر است، تفاوتهای آشکاری دارد.
به گزارش همشهری، شب یلدا گاهی فقط یک دقیقه یا حتی کمتر با شبهای قبل و بعد خود تفاوت دارد اما ایرانیها با تسلط به نجوم بلندترین شب سال را از قدیم جشن میگیرند. با پشتسرگذاشتن اول مهر که برابری شب و روز یا همان اعتدال پاییزی اتفاق میافتد، به مرور در نیمکرهشمالی به طول شبها اضافه و از طول روزها کاسته میشود و در نهایت در شب اول زمستان طولانیترین شب سال یا همان یلدا اتفاق میافتد.
شب یلدا یا شب چله از لحاظ نجومی اول زمستان و برابر با انقلاب زمستانی است. خورشید در حرکت سالانه خود در اول زمستان در جنوبیترین نقطه شرق طلوع کرده و در جنوبیترین نقطه غرب غروب میکند و با کمشدن زاویه حرکتی خورشید در آسمان در این زمان ما شاهد بلندترین شب سال و کوتاهترین روز سال هستیم چراکه مدار حرکت زمین با دایره البروج 23.5درجه اختلاف دارد و در نقطه انقلاب زمستانی زمین به پایینترین حد خود و بیشترین اختلاف با مدار دایره البروج میرسد که 23.5- درجه است، ولی از انقلاب زمستانی و یا شب چله به بعد خورشید از جنوبیترین نقطه شرق و غرب فاصله میگیرد و کمکم به نقطه شرق و غرب نزدیک میشود تا به اعتدال بهاری برسد.
ایرانیان باستان به این تقسیمات زمان و تفاوت طول شبانهروز و بهصورت طبیعی زوایای بین مدارات اشراف کامل داشتهاند و آن را در محاسبات خود لحاظ میکردند. اگر خیلی دقیق بخواهید حساب کنید، فردا شب نسبت به دیگر شبهای سال فقط چند ثانیه بیشتر است؛ این چندثانیه نجومی اما همیشه ارزش جشنگرفتن و بهانهای برای خوشبودن کنار هم را دارد.