گره کور در بازار خودروهای وارداتی

علی ابراهیمی | خبرنگار

تجمع‌های اعتراض‌آمیز مشتریان و پیش‌خریدکنندگان خودروهای وارداتی در اعتراض به تأخیر در تحویل خودروهای خریداری شده، روزبه‌روز بیشتر می‌شود. افزایش 50تا 100درصدی قیمت برخی از این خودروها در بازار موجب تشدید انگیزه متقاضیان برای دریافت خودروهای ثبت‌نامی شده است.

به گزارش همشهری، به‌نظر می‌رسد رعایت نشدن ضوابط مندرج در مواد 3تا 11قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان خودرو، در شکل‌گیری شرایط کنونی بازار خودروهای وارداتی مؤثر بوده است. در ماده 5 این آیین‌نامه تأکید شده، عرضه‌کننده موظف است قبل از اقدام به پیش‌فروش خودرو، مجوز مربوط شامل تعداد خودروی قابل عرضه را از وزارت صنعت اخذ کند، اما مشخص نیست واردکنندگان پیش‌فروش‌ها را مطابق با این الزام و موجودی انبار انجام داده‌اند یا نه. اگرچه سازمان حمایت در مقاطعی نسبت به قانونی بودن پیش‌فروش خودرو توسط برخی واردکنندگان هشدار داده بود اما این هشدارها مانع پیش‌فروش خودروهای خارجی نشده است.

تجمع مشتریان

دیروز بیش از 100نفر از مشتریان عظیم‌خودرو با تجمع مقابل ساختمان اصلی وزارت صنعت، به محقق نشدن وعده‌ها در تحویل خودروهای ثبت نامی اعتراض کردند. این مشتریان تأکید می‌کردند با گذشت 2سال از ثبت‌نام و پرداخت وجه پیش‌خرید خودرو قادر به دریافت خودروهای ثبت‌نامی خود نبوده‌اند. سوم آذرماه عباس جعفری دولت آبادی، دادستان تهران از بازداشت مدیرعامل شرکت عظیم‌خودرو خبر داده و اعلام کرده بود این شرکت تنها 150فقره مجوز پیش‌فروش خودرو داشته، اما نزدیک به 4هزار پیش‌فروش انجام داده است. شکات 700میلیارد تومان مطالبه دارند و حسب اعلام 200میلیارد تومان اموال متهمان است. در چند هفته اخیر مشتریان بهمن موتور، رامک و نگین‌خودرو نیز با برپایی تجمع‌های اعتراض‌آمیز مقابل وزارت صنعت، خواستار تحویل خودروهای ثبت‌نامی خود شده‌اند. البته به‌نظر می‌رسد مشکل این شرکت‌ها با موضوع عظیم‌خودرو متفاوت است. در مقابل شرکت‌های وارد‌کننده خودرو توقیف خودروهای وارداتی در گمرک و توقف ثبت سفارش واردات خودرو را عامل این نابسامانی قلمداد می‌کنند.

مسئولان دستگاه‌های اجرایی هم وجود مشکلات قضایی و گمرکی را مانع ترخیص این خودروها تلقی می‌کنند؛ رویه‌ای که موجب صدور نامه 30آبان‌ماه معاون اول رئیس‌جمهوری به وزارت اقتصاد و صنعت درخصوص تعیین تکلیف این خودروها شده است. اما محمدرضا مودودی، سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران به ایرنا، گفت: وزیر صنعت، پیگیر ترخیص خودروهای وارداتی در گمرک مانده در ستاد اقتصادی مقاومتی است و شاید این پرونده به جلسه سران 3 قوه ارسال شود. به گفته او، ممکن است واردکنندگان خودروهای خود را به‌صورت قانونی وارد کرده باشند، اما تخلفاتی نیز مرتکب شده باشند که باید مورد بررسی قرار گیرد.

دپوی 15هزار خودروی وارداتی

کورش مرشد سلوک، رئیس انجمن وارد‌کنندگان خودرو در گفت‌وگو با همشهری، دپوی 12تا 15هزار خودروی وارداتی در گمرک را علت اصلی ناتوانی واردکنندگان در تحویل خودروهای پیش‌فروش شده به مشتریان اعلام کرد و گفت: با وجود پیگیری‌های انجمن واردکنندگان خودرو و دستور معاون اول رئیس‌جمهوری به وزرای اقتصاد و صنعت، هنوز هیچ اقدامی برای ترخیص خودروهای دپو شده در گمرک صورت نگرفته است. کورش مرشد سلوک، افزود: با بسته شدن ثبت سفارش، افزایش نرخ ارز و گرانی خودرو، خودرو از کالای مصرفی تبدیل به کالای سرمایه‌ای شده تا مشتریان پیش‌خرید خودروهای خارجی اکنون بحق برای دریافت خودروهای ثبت نامی به شرکت‌های وارد‌کننده فشار بیاورند اما وزارت صنعت و گمرک همچنان از ترخیص خودروهای دپو شده خودداری می‌کنند. به گفته او، تأخیر در تحویل این خودروها علاوه بر آثار زیانبار اجتماعی ناشی از اعتراض‌ مشتریان، زمینه رشد هزینه تمام‌شده واردات و تحمیل زیان‌ تأخیر در تحویل، انبارداری و سود بازرگانی به شرکت‌های وارد‌کننده را فراهم کرده است. مرشد سلوک، افزود: این در حالی است که شرکت‌های وارد‌کننده خودرو قصوری در تحویل ندادن خودروهای مذکور به مشتریان نداشته و عملا مقررات وزارت صنعت و گمرک موجب دپوی این خودروها شده است.

 بلاتکلیفی در وزارت صنعت

رئیس انجمن وارد‌کنندگان خودرو با بیان اینکه به‌رغم دستور معاون اول رئیس‌جمهوری، هنوز اقدامی برای ترخیص خودروهای وارداتی صورت نگرفته است، گفت: اگرچه برخی واردکنندگان مرتکب تخلف شده‌اند، اما اغلب این خودروها، محصولاتی هستند که قانونی به مشتریان پیش‌فروش شده و قصور بازگشایی سامانه ثبت سفارش خودرو در دوره ممنوعیت نیز متوجه دستگاه‌های دولتی و نه وارد‌کنندگان خودروست. به گفته مرشد سلوک، 50درصد خودروهای دپو‌شده در گمرک از همین دسته هستند و گره مشکل ترخیص آنها به‌دست وزیر صنعت و و گمرک باز می‌شود، اما کسی پاسخگو نیست و وزارت صنعت کاملا بلاتکلیف مانده است.