برادر! زبانت!
محمدرضا نصیری| لابد هر وقت لیگ انگلیس را تماشا میکنید حسرت میخورید که چطور تماشاگران آنها در فاصله یک متری با زمین و درحالیکه با یک جست کوتاه میتوانند خودشان را به چمن برسانند یا بازیکنان را مورد آزار قرار دهند اینقدر بافرهنگ نشسته یا ایستادهاند و دارند فوتبالشان را تماشا میکنند و کسی ترقه نمیاندازد یا چیزی به سمت زمین پرت نمیکند و جیمیجامپبازی درنمیآورد. دیگر نیازی نیست حسرت بخورید؛ انگلیسیها دارند برمیگردند به عادتهای دهه هشتادیشان؛ زمانی که بین زمین و سکوها سیم خاردار و تورهای فلزی بلندی وجود داشت و در عین حال در بیشتر بازیهای حساس جنجال و آشوب بر پا میشد. رحیم استرلینگ از سوی هواداران چلسی در استمفوردبریج مورد اهانت نژادپرستانه قرار گرفت و تصاویر تلویزیونی نشان داد که تعدادی از تماشاگران او را سیاه زشت خواندهاند. او از رسانهها هم انتقاد کرده و گفته آنها مقصرند چون به افراد سیاه و سفید به یک اندازه اهمیت نمیدهند و با این رفتار خوراک لازم برای نژادگرایان را فراهم میکنند. پلیس در حال تحقیقات است تا خاطیان را شناسایی کند و به اشد مجازات برساند. پلیس لندن دنبال پیدا کردن صدای تماشاگران هم هست و به لبخوانی اکتفا نمیکند. اما فقط همین نیست.
همین هفته گذشته هوادار تاتنهام در داربی لندن به سمت اوبامیانگ پوست موز پرتاب کرد. انداختن موز به سمت بازیکنان سیاهپوست سابقهای طولانی دارد که مهمترین نمونه آن دنی آلوس، بازیکن سابق بارسلونا بود که یکبار وقتی در سال2014در بازی با ویارئال به سمت او موز پرتاب شده بود، قبل از زدن کرنر موز را برداشت و خورد که این حرکت حمایت گسترده اهالی فوتبال از او و انزجار آنها از هوادار نژادپرست ویارئال را در پی داشت.
هفته گذشته هواداران خشمگین استوکسیتی در پورتویل بعد از باخت 0-4تیم زیر 23سال این تیم به میزبان، همه را یاد دهه80میلادی انداختند و خاطره اوباشگری انگلیسیها را زندهکردند. پلیس 11اوباش فوتبالی ازجمله 2نوجوان و یک پیرمرد 61ساله را دستگیر کرد. ترقه، سکه، بطری، صندلی و فحش بود که از روی سکو به زمین پرتاب میشد. توالتها هم تخریب شد و خودروهای اطراف ورزشگاه از دست هولیگانها در امان نماند.
در جامجهانی روسیه هم که بهترین جامجهانی تاریخ از نظر فیفا بود توهینهای نژادپرستانه رواج داشت و بازیکنان فرانسه از جمله دمبله، پوگبا و کانته و همچنین بازیکنان تیرهپوست انگلیس هدف توهینهای نژادپرستانه قرار گرفتند و فدراسیون فوتبال روسیه 22هزار پوند جریمه شد. فیفا چندی پیش یک بازیکن جوان انگلیسی را به این دلیل که در جریان یک تورنمنت رسمی از یک نوشیدنی انرژیزا که با فیفا قرارداد نداشت استفاده کرده بود 16هزار پوند جریمه کرد، یعنی فقط 6هزار پوند کمتر از کل فدراسیون فوتبال روسیه بهخاطر توهین هواداران فوتبال در این کشور به بازیکنان فرانسوی در جریان یک دیدار دوستانه در تابستان امسال.
درنظرسنجی از 27هزار تماشاگر فوتبال در 38کشور انجام شده، 54درصد آنها اعتراف کردهاند که دستکم یکبار شاهد اهانت نژادپرستانه در ورزشگاهها بودهاند. فقط 40درصد آنها میدانستند چطور و به کجا باید این موارد را گزارش کنند. تماشاگران پرویی که جایزه بهترین تماشاگر را در جامجهانی اخیر بهدست آوردهاند ورزشگاههایشان با 77درصد احتمال وقوع رفتارهای نژادپرستانه در صدر ورزشگاههای جهان قراردارد. از 25سال قبل کمپینی برای مبارزه با این پدیده شوم تشکیل شد با نام «بندازش بیرون» که این کمپین وظیفه پیگیری موارد اینچنینی را از طریق شکایت به دادگاه و پلیس و بازتاب اتفاقات در رسانهها و شبکههای اجتماعی دارد. یک اپ هم درست شده با نام «فورتزا فوتبال» که هر کس میتواند مواردی را که شاهد بوده از طریق این اپ گزارش دهد.
نروژ بهشت بازیکنان رنگینپوست است؛ 95درصد تماشاگران فوتبال در این کشور اعلام کردهاند که مشکلی با بازیکنان از نژادهای مختلف ندارند، یک درصد بالاتر از تماشاگران سوئدی و 2 درصد بیشتر از تماشاگران در برزیل. اوضاع در خاورمیانه هم وخیم است. غیر از کشور خودمان که در بسیاری موارد شاهد برخوردهای قومیتی در ورزشگاههاست، وضعیت عربستان و کشورهای عربی بدتر است. تنها 11درصد تماشاگران فوتبال در عربستان تأیید کردهاند که مشکلی با بازیکنان از نژادهای مختلف ندارند و البته همه میدانیم کینه نژادی آنها از ایرانیها در صدر دغدغههایشان است. نژادگرایی ریشهای تاریخی در عربستان دارد و آنها حتی همه مردم غیرعرب را در یک دسته قرار میدهند و به این دسته میگویند عجم. از نظر عربستانیها 2نژاد در دنیا وجود دارد؛ نژاد عرب و نژاد عجم. در لبنان (15درصد) و امارات (19درصد) هم کنار آمدن با بازیکنان از نژادهای دیگر سخت است. درصد تماشاگران آلمانیای که با بازیکنان غیرآلمانی کاری ندارند تنها 20درصد است. آنها حتی به آلمانیها هم رحم نمیکنند و همه به یاد داریم که در ورزشگاههایی غیر از شهر مونیخ چگونه با اولیور کان برخورد و بهخاطر قیافهاش به سمت او موز پرت میکردند. در تحقیقات مشخص شده هندیها از نژادپرستترین ملتها هستند؛ حالا خوب شد لیگ فوتبال درستودرمان ندارند.