کم‌اطلاعی روستاییان از مزایای بیمه روستایی

روزیتا قادری|   سنندج- خبرنگار:

روستاییان بخش بزرگ، پرتلاش و زحمتکش در هر جامعه‎ای هستند که بدون شک در تولید غذا نقشی اساسی دارند. آنان شبانه‌روز در حال فعالیتند، اما امنیت شغلی چندانی ندارند و همیشه نگران آینده‌اند. روستاییان استان کردستان انتظار دارند مانند سایر شهروندان از انواع حمایت‌ها و امنیت شغلی برخوردار باشند. یکی از الزامات توسعه رفاه اجتماعی بیمه‌ها هستند که دولت برای حمایت از روستاییان، عشایر و کشاورزان کشور در سال 1384 تاسیس کرد تا آنها نیز زیر پوشش حمایت‌های بیمه اجتماعی قرار بگیرند، لذا بر اساس قانون بیمه‌شدگان «کشاورزان، روستاییان و عشایر» می‌توانند از مزایای بیمه اجتماعی شامل بازنشستگی، از کارافتادگی کلی، مستمری بازماندگان و نقل و انتقال بیمه‎ای برخوردار شوند، اما موضوعی که به یک دغدغه مهم برای کشاورزان و روستاییان تبدیل شده است، میزان پرداخت حق بیمه سالانه و مستمری است که در آینده دریافت می‎کنند، چراکه این مقدار بسیار ناچیز است و با این وضعیت اقتصادی جوابگو و تامین‌کننده نیازهای آینده آنها نیست. ‌ 


بیمه روستایی؛ پشتوانه‌‌ و مفید

یکی از روستاییان شهرستان سنندج درباره مشکلات بیمه‎ای خود می‎گوید: بیمه روستایی پشتوانه‌ای خوب و مفیدی برای روستاییان و کشاورزان می‌تواند باشد و دلگرمی کشاورزان برای آینده است، اما سقف مبلغ سالانه بیمه روستایی، عشایری و کشاورزی حدود 400 هزار تومان است و قطعا مزایا و خدمات این بیمه در آینده نمی‎تواند جوابگوی نیازهای مردم باشد.  «ابراهیم رحمانی» می‎افزاید: روستاییان قشر ضعیف جامعه به حساب می‎آیند و معمولا خدمات خاصی برای آنها در نظر گرفته نمی‎شود. این موضوع موجب شده که اکثر روستاییان برای رفاه حال خود به حاشیه شهرها پناه ببرند.  وی بیان می‎کند: روستاییان نیز مایل هستند که مانند دیگر مردمان شهر از پوشش بیمه‎ای خوبی بهره‎مند شوند. صندوق بیمه کشاورزی، روستاییان و عشایری در چند سال اخیر فعال شده است، اما اکثر مردم از این موضوع اطلاع جامعی ندارند و نیاز است روستاییان را آگاه کرد. 


افزایش مبلغ پرداختی بیمه اجتماعی روستایی 

رئیس شورای بخش حسین‎آباد از توابع شهر سنندج می‎گوید: بیمه اجتماعی روستایی و کشاورزی اخیرا 10درصد افزایش داشته و این امر جای خرسندی است؛ اما برای بازنشستگان تحت پوشش این بیمه که ماهانه 300 تا 400 هزار تومان دریافت می‎کنند، مبلغ بسیار ناچیزی است. 

«حمید خداکرمی» به بازنشستگان بیمه روستایی و عشایری اشاره و بیان می‎کند: قشر تولید‌کننده و پرتلاش روستایی که در اقتصاد جامعه نقش کلیدی ایفا می‎کنند و محصولاتی مانند، گوشت، لبنیات، گندم، انواع میوه، حبوبات و بسیاری از موارد دیگر را کاشت و برداشت می‎کنند، آیا این حق را ندارند که مانند یک شهرنشین دارای امکانات و برخی شرایط زندگی باشند؟ وی عنوان می‎کند: روستاییان استان کردستان همیشه پشتیبان و حامی اصلی کشور و نظام خود بوده‎اند و نفرات اول صف انتخابات و مراسم‎ ملی و  دینی کشورند، پس باید لیاقت و شأن آنها بیشتر از چیزی باشد که نگرانشان می‎کند. لذا روستاییان خواهان توجه بیشتر به این قشر زحمتکش هستند و انتظار دارند بیمه روستایی و عشایری آنها مانند بیمه تامین اجتماعی اتخاذ شود، حتی اگر روستاییان مبلغ پرداختی‌شان سالانه بیشتر از این مقدار باشد. 


مزیت‌های صندوق بیمه‌ روستاییان‌ 

رئیس صندوق بیمه کشاورزان، روستاییان و عشایری کردستان با بیان اینکه بر اساس سرشماری ۹۵ استان کردستان ۱۳۴۰۶۶ خانوار روستایی دارد، می‌گوید: از این میزان حدود ۵۹ هزار خانوار در استان
بیمه شده‌اند.

صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در کنار سازمان تامین اجتماعی، زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که متولی بیمه ساکنین روستا، کشاورزان غیرساکن در روستا، ساکنان شهرهای زیر 20هزار نفر جمعیت، مهندسان عضو نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، شاغلان حوزه‌های صنایع دستی، زنبورداری و... است.  «جبار احمدپور» می‎افزاید: افرادی که مشمول قانون کار نبوده و دسترسی به بیمه تامین اجتماعی ندارند و یا توانایی و تمکن مالی برای پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی را نداشته باشند، می‌توانند از خدمات این صندوق استفاده کنند.

وی مزیت‌های این صندوق را ارزان بودن بیمه، دولتی بودن و نیز پرداخت یارانه بیمه توسط دولت‌ عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: افراد می‌توانند به صورت اختیاری یکی از سطوح هشتگانه تعریف شده را انتخاب و حق بیمه را به‌صورت سالانه پرداخت کنند.

شایان ذکر است که حق بیمه مصوب برای سال جاری در سطح اول 240هزار تومان و در سطح آخر 540هزار تومان است.  مدیر صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر کردستان بیان می‌کند: شهروندانی که در روستا یا شهرها زندگی می‎کنند، اگر قصد بیمه کردن خود را از طریق سازمان تامین اجتماعی داشته باشند، باید ماهانه 200 تا 300 هزار تومان پرداخت کنند. این امر برای خیلی از شهروندان مقدور نیست، لذا دولت امکانی را فراهم آورده است که بهره‌مندی افراد از مزایای بیمه‌های اجتماعی برای همگان مقدور و میسر باشد.  احمدپور اظهار می‎کند: قاعدتا باید نسبت معقولی بین میزان حق بیمه پرداختی و مستمری دریافتی برقرار باشد. با پرداخت حق بیمه حداکثر ماهانه 45هزار تومان در این صندوق، نمی‎توان انتظار دریافت مستمری سازمان تامین اجتماعی را داشت که حق بیمه ماهانه 200هزار تومانی دریافت می‎کند. 

هرچند به این نکته نیز باید توجه کرد که نسبت بین میزان حق بیمه‎ای که افراد در این صندوق پرداخت می‎کنند و مستمری که ماهانه دریافت می‎کنند، تقریبا دو برابر سازمان‎های بیمه‎ای دیگر است؛ به عنوان مثال فردی که ماهانه 45 هزار تومان را برای عضویت در این صندوق انتخاب می‎کند، در صورت مشمول بودن دریافت مستمری حداقل 12 برابر حق بیمه پرداختی حدود 600 هزار تومان را به‎صورت ماهانه دریافت می‎کند، بنابراین افراد حق بیمه پرداختی یک سال خود را در یک ماه به عنوان مستمری دریافت می‎کنند که این امر نشان‌دهنده حمایت دولت از قشر مولد روستایی و کشاورزان است.

وی تصریح می‎کند: مخاطبان صندوق اطلاع داشته باشند به هر اندازه که حق بیمه بیشتری پرداخت کنند، به آن نسبت نیز مستمری بیشتری دریافت خواهند کرد، اما اکثر روستاییان به دلیل انتخابی بودن سطوح حق بیمه، معمولا سطح پایین را انتخاب می‌کنند که همین امر موجب شده است در زمان دریافت مستمری به همین نسبت حقوق دریافت کنند. 


دلایل پایین بودن حقوق بازنشستگی پیش از موعد  

«جبار احمدپور» مدیر صندوق بیمه اجتماعی استان می‌گوید: بازنشستگی پیش از موعد بر اساس مصوبه مجلس محترم در سال 1396 اجرایی شده است و به 2 دلیل حقوق تعدادی از افرادی که از مستمری بازنشستگی پیش از موعد استفاده می‎کنند پایین است: نخست این‌که بر اساس این مصوبه افراد با داشتن 10سال سابقه و 70سال سن در سال 1396 و با دریافت حقوق 10روز می‌توانستند درخواست خود را ارائه دهند و دوم این‌که عموما این افراد سطح پایین را انتخاب کرده‌اند، لذا به دلایل مذکور مستمری این گونه افراد نسبتا پایین است. در مجموع پیشنهاد می‎شود کسانی که خواهان دریافت حقوق بیشتری هستند و توانایی پرداخت حق بیمه تامین اجتماعی را دارند از خدمات سازمان تامین اجتماعی استفاده کنند، اما بر اساس قانون مشمولین عضویت در این صندوق می‎توانند از خدمات دولتی، ارزان و یارانه این صندوق بهره‎مند شوند. در خاتمه از دهیاران و اعضای شوراهای اسلامی روستاها تقاضا دارم اطلاعات لازم را در اختیار روستاییان محترم قرار دهند.