پرونده
راه آزاد نیست
توسعه بزرگراهها در استانهای آذربایجان غربی و اردبیل سرعت مطلوبی ندارد
حمل و نقل را میتوان زیربنای اقتصاد موفق در هر جامعه ذکر کرد و برای موفقیت در این زمینه، جاده ایمن، نیاز اساسی برای حملونقل است. این نیاز در مناطق مرزی مانند استانهای شمال غرب به دلیل حجم ترانزیت بینالمللی از طریق جاده شکلی حیاتی به خود میگیرد. از 3 استان شمالغربی کشور یعنی اردبیل، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی، 2 استان اول وضعیت مطلوبی از لحاظ شاخص جادهها ندارند، به طوری که فاقد حتی یک کیلومتر آزادراه هستند، آن هم در حالی که توسعه بزرگراهها در این 2 استان از سرعت مطلوبی برخوردار نیست.
اما آذربایجان شرقی وضعیت نسبتا مطلوبی در مقایسه با استانهای همسایهاش دارد و برخورداری از 225 کیلومتر آزادراه و 440 کیلومتر بزرگراه وضعیت این استان را از اردبیل و آذربایجان غربی متمایز کرده است.
آذربایجان شرقی
جادههای پرحادثه آذربایجان شرقی
113 نقطه حادثهخیز در استان وجود دارد که منجر به بروز حوادث رانندگی میشوند
تصادفات منجر به فوت در جادههای آذربایجان شرقی در 6 ماه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش ۱۹ درصدی را نشان میدهد که شاید این آمار هشداری برای مسئولان باشد.
آذربایجان شرقی نسبت به استانهای همسایه راههای استانداردتری دارد، اما پلیس راه استان اعلام کرده 113 نقطه حادثهخیز در آذربایجان شرقی وجود دارد که منجر به بروز حوادث رانندگی میشوند. 14 هزار کیلومتر راه شریانی شامل 221 کیلومتر آزادراه، 307 کیلومتر بزرگراه، هزار کیلومتر راه اصلی و 11 هزار و 785 کیلومتر راه فرعی و روستایی در آذربایجان شرقی وجود دارد و سالانه 200 میلیون تردد در جادههای آذربایجان شرقی ثبت میشود. مدیرکل راهداری و حملونقل جادهای آذربایجان شرقی با بیان اینکه آذربایجان شرقی 14 هزار کیلومتر راه شامل آزادراه، بزرگراه، راه اصلی و فرعی و روستایی دارد، اظهار میکند: با وجود اینکه راههای ارتباطی استان را عمدتاً راههای روستایی تشکیل میدهند، ولی بیشترین تصادفات در راههای اصلی آذربایجان شرقی رخ میدهد.
«اروجعلی علیزاده» میافزاید: 95 درصد حمل بار و مسافر از طریق 14 هزار کیلومتر راه شامل آزادراه، بزرگراه، راه اصلی و فرعی و روستایی آذربایجان شرقی انجام میگیرد، به عبارتی تنها 5 درصد بار و مسافر استان از طریق راهآهن و هواپیما جابهجا میشود.
وی درباره وجود 113 نقطه حادثهخیز شناساییشده در استان و اینکه آیا برای رفع نقاط حادثهخیز جادهها اقداماتی شده است یا خیر، بیان میکند: در مجموع نقاط حادثهخیز در 30 نقطه نیازمند به اجرای طرحهای اساسی هستیم و طبق برنامهها رفع این نقاط بر اساس اولویتبندی در دستور کار اداره کل راهداری و حملونقل جادهای آذربایجان شرقی قرار گرفته است.
اردبیل
نیاز به احداث 900 کیلومتر بزرگراه
اردبیل از لحاظ برخورداری از بزرگراه در رتبه سیام کشور قرار داد
پوپک قاسمی| اردبیل- خبرنگار:
در استان مرزی اردبیل به دلیل نبود راه ریلی و بالا بودن آمار لغو پروازهای فرودگاه اردبیل، جاده اصلیترین راه حملونقل کالا و مسافر است و به گفته «علی رحمتی» مدیر کل راهداری و حملونقل جادهای اردبیل، حدود ۹۹ درصد حمل کالا در استان از طریق حملونقل جادهای انجام میشود. با وجود وابستگی مطلق نیازهای حملونقل کالا و مسافر در استان اردبیل به جادههای زمینی، سهم استان از توسعه بزرگراهی در کشور مطلوب نبوده است و این استان از لحاظ برخورداری از بزرگراه در رتبه سیام کشور قرار دارد. اردبیل 716 کیلومتر راه اصلی و تنها 137 کیلومتر بزرگراه دارد و در نبود آزادراه برای رسیدن به استانداردهای جهانی بالغ بر 750 کیلومتر بزرگراه جدید در این استان نیاز است. آن هم در حالی که نبود جاده ایمن باعث افزایش تصادفات و تلفات در این استان شده است و طبق آمار اعلامشده از سازمان پزشکی قانونی کشور در 6 ماه اول امسال 133 نفر در تصادفات جادهای استان اردبیل فوت کردهاند.
افزایش 112 درصدی تصادفات جادهای
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کل اردبیل از افزایش 112 درصدی تصادفات در نیمه اول سال جاری خبر میدهد و میگوید: در حالی که به ازای هر 100 کیلومتر جاده اصلی در کشور 19 کیلومتر بزرگراه وجود دارد، در اردبیل این میزان بعد از چند سال تلاش به 10 کیلومتر رسیده است و نیاز به تلاش جدیتر احساس میشود.
«یوسف خدادادی» به ضرورت جذب اعتبارات اشاره میکند و میافزاید: باید مسئولان برای ایمنسازی جادهها همت جدیتری داشته باشند، چون نبود بزرگراه و عرض کم جادهها در تصادفات بیتاثیر نیستند.
احداث 200 کیلومتر بزرگراه تا 5 سال آینده
معاون مهندسی و ساخت اداره کل راه و شهرسازی استان اردبیل هم با اشاره به اینکه در 20 سال گذشته تنها ۱۵۰ کیلومتر بزرگراه در استان احداث شده است، اظهار میکند: در حال حاضر براساس برنامهریزیهای انجامشده تلاش میکنیم با استفاده هر چه بیشتر از ظرفیت بخش خصوصی احداث بزرگراه در استان را توسعه و گسترش دهیم.
«علی یوسفزاده» میافزاید: برای توسعه مطلوب جادههای استان به احداث 900 کیلومتر بزرگراه در استان نیاز است که با توجه به مطالعات انجامشده و منابع موجود پروژهها را اولویتبندی کردهایم.
وی در مورد بودجه احداث بزرگراه در استان بیان میکند: بودجه ساخت بزرگراه در مسیرهای مختلف استان تا میزان چهار برابر افزایش داشته است. بر این اساس قرار بود سالانه 10 کیلومتر بزرگراه در استان احداث کنیم، اما با تخصیص این بودجه میتوانیم تا حد دو سه برابر میزان تعیینشده بزرگراه ایجاد کنیم.
یوسفزاده با بیان اینکه در 4 تا 5 سال آینده 200 کیلومتر بزرگراه در این استان احداث و راهاندازی میشود، اظهار میکند: بزرگراه اردبیل- مشگینشهر با برنامهریزیهای انجامشده تا 2 سال آینده به بهرهبرداری میرسد.
این مسئول با اشاره به وضعیت جادههای شمال استان اظهار میکند: مطالعات دوبانده شدن جادههای منطقه مغان با توجه به پیگیریهای انجامگرفته از وزارت راه و شهرسازی انجام شده و قرار است در 2 قطعه یکی به طول 5 کیلومتر از گرمی به سمت بیلهسوار و دیگری به طول 5/7 کیلومتر از بیلهسوار به سمت گوگتپه، پس از تعیین پیمانکار عملیات اجرایی بهزودی شروع شود.
تلاش برای ارتقای رتبه اردبیل
مدیر کل دفتر فنی استانداری اردبیل با اشاره به اینکه امسال 20 کیلومتر به بزرگراههای استان اضافه شده است، بیان میکند: اجرای 25 کیلومتر بزرگراه نیز در مراحل پایانی خود قرار دارد و بهزودی به پایان میرسد.
«موسی کنعانپور» با تاکید بر ایمنسازی جادههای استان میگوید: کاهش نقاط حادثهخیز در محورهای مواصلاتی از اقدامات اساسی در دست اجراست و از 25 نقطه حادثهخیز شناساییشده اصلاح 10 نقطه را آغاز کردهایم. وی ادامه میدهد: اگر بخواهیم از نظر برخورداری از بزرگراهها از رتبه سیام به رتبه 26 کشوری برسیم، لازم است حداقل حدود 20 درصد راههای اصلی استان به بزرگراه تبدیل شود. میزان برخورداری استان اردبیل از راههای اصلی حدود 15 درصد بالاتر از میانگین کشوری است و علت آن هم این است که این راهها باید به بزرگراه تبدیل میشدند که نشدهاند. در میزان راههای فرعی هم تقریبا با میانگین کشوری برابریم.
کمبود بزرگراه، موثر در تصادفات جادهای اردبیل
فرمانده پلیس راه استان اردبیل هم کمبود بزرگراه در شبکه مواصلاتی را یکی از عوامل مهم تصادفات جادهای این استان عنوان میکند و میگوید: 3/11 درصد راههای این استان اصلی، 3/11 درصد فرعی، 5/75 درصد روستایی و فقط 2 درصد دیگر مربوط به بزرگراه است. «سیدحجت فتاحی» ادامه میدهد: بر اساس آمارهای موجود بیشترین تصادفات رانندگی در استان مربوط به جادههای اصلی و روستایی و کمترین آن در بزرگراهها بوده است. در 6 ماه نخست سال گذشته در راههای روستایی استان 7 فقره تصادف رخ داده که این میزان در مدت مشابه امسال به 17 فقره افزایش یافته است. وی تاکید میکند: وجود این همه راه روستایی در استان بیانگر این است که باید توجه ویژهای به جادههای روستایی استان شود و همه باید کمک کنند تا بتوان در مدیریت ترافیک و ارتقای ایمنی آنها موفق عمل کرد.
راههای مواصلاتی اردبیل اعتبار میگیرند
راههای مواصلاتی اردبیل با پیگیری نمایندگان و استاندار اردبیل از اعتبارات ویژه دولت برخوردار میشوند. نماینده اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس هم با اعلام این خبر میگوید: یکی از دغدغههای مردم این استان نبود بزرگراه و نامناسب بودن راههای مواصلاتی است که دولت تدبیر و امید توجه ویژهای به لحاظ تخصیص اعتبارات انجام داده است. «محمد فیضی» میافزاید: احداث بزرگراهها و اصلاح نقاط حادثهخیز در مسیر اردبیل - سرچم و اردبیل - آستارا یکی از طرحهای اساسی است که از سوی مسئولان و نمایندگان استان در حال پیگیری است.
آذربایجان غربی
جاده ناهموار توسعه در آذربایجان غربی
نماینده مردم ارومیه: آذربایجان غربی یک متر آزادراه و بزرگراه ندارد و ارومیه، تنها مرکز استان بدون کنارگذر است
هادی پناهی | ارومیه – خبرنگار :
آذربایجان غربی هم به جهت موقعیت ژئوپولوتیکیاش با ۳ کشور خارجی همسایه بوده و دروازه اروپا محسوب میشود. یکپنجم پایانههای مرزی کشور نیز در آذربایجان غربی قرار دارد و با این مصادیق ذهن هر خوانندهای به این سمت میرود که استان باید جادههای بسیار مناسبی داشته باشد اما به دلایل بسیاری توسعه جادهای در آذربایجان غربی بسیار ضعیف بوده و عمده راههای استان در رده راههای اصلی و فرعی دستهبندی میشود که برای این استان با چنین ویژگیهایی قابل قبول نیست. به تعبیری دیگر آذربایجان غربی هم به عنوان یکی از استانهای مرزی شمال غرب کشور محروم از توسعه راههاست. امسال ۶ هزار و 19 مورد تصادف در محورهای مواصلاتی استان رخ داده و با افزایش 9 درصدی تصادفات جادهای روبهرو بوده است.
طبق اعلام پلیسراه آذربایجان غربی، محورهای ارومیه - سلماس، ارومیه - مهاباد، ماکو - خوی، پیرانشهر - نقده و پیرانشهر - سردشت حادثهخیزترین جادههای استان به شمار میروند. مسالهای که مورد انتقاد نماینده مردم ارومیه در مجلس هم بوده و اظهار کرده آذربایجان غربی حتی یک متر آزادراه و بزرگراه ندارد.
ارومیه کنارگذر ندارد
نماینده مردم ارومیه میگوید: آذربایجان غربی یک متر آزادراه و بزرگراه ندارد، به طوری که در گردنههای قرهتپه، قوشچی، مایین بلاغ، زنجیران و دوآب باید تونل احداث میشد، ولی هنوز این اقدام نشده است، مرکز این استان یعنی ارومیه کنارگذر ندارد و تنها مرکز استان فاقد کنارگذر همینجاست. اغلب استانها کنارگذر غرب، شرق، شمال و جنوب دارند، ولی ارومیه فاقد آن است.
«نادر قاضیپور» با بیان اینکه شنیدهها حاکی از هزار ساله بودن جاده ارومیه - اشنویه است، اظهار میکند: تاکنون عملیات احداث و ساختوساز در این مسیر انجام نگرفته، حتی یک متر هم تعریض اساسی نشده، جاده مهاباد ـ سردشت بیش از 330 پیچ دارد، ولی تاکنون اقدامی برای اصلاح آن انجام نگرفته است، جاده ماکو تا سهراهی ایواوغلی هم باید چهاربانده میشد، ولی حتی دوبانده هم نیست.
وی ادامه میدهد: جاده ارومیه ـ سیلوانا یکی از پرخطرترین جادههاست که مسافران در رفت و برگشت با مشکلات متعددی روبهرو میشوند. حدود 25 سال از آغاز عملیات مربوط به ساخت جاده بینالمللی ارومیه ـ سرو میگذرد، ولی هنوز تمام نشده است، به طوری که مشکلاتی از این دست موجب بروز حوادث جادهای متعدد و مرگبار در مناطق مختلف آذربایجان غربی میشود. پس باید در این زمینه اقدام اساسی انجام گیرد. قاضیپور علل فرسودگی و پیر شدن جادههای استان را نبود نظارت کافی، استفاده از قیر، مصالح نامناسب و غیراستاندارد و... عنوان کرد و گفت: هر بار هم که یک مسئول و مدیر کل برای رفع این معضلها قدمی برداشته فقط به رویهسازی اقدام کرده است، در حالی که با این سری اقدامات سطحی مشکل به صورت مقطعی حل میشود.
اجرای ۱۹۰ کیلومتر بزرگراه
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حملونقل کشور هم میگوید: پروژههای ساخت و توسعه بزرگراههای آذربایجان غربی به طول ۱۹۰ کیلومتر در محورهای مختلف استان اجرا میشود.
«خیراله خادمی» با بیان اینکه طرح احداث کریدور شماره ۱۰ معروف به کریدور غرب کشور به منظور ارتقای شاخص ایمنی شبکه حملونقل جادهای کشور در دولت یازدهم تعریف و عملیاتی شده است، میافزاید: کریدور غرب کشور به طول هزار و ۴۲۰ کیلومتر از پایانه مرزی بازرگان به سمت بندر امام خمینی(ره) توسعه مییابد و در حال حاضر ۴۵ درصد این طرح تکمیل شده است.
وی از تکمیل ۱۰۰ کیلومتر از طرح کریدور غرب در آذربایجان غربی و کردستان تا پایان امسال خبر میدهد و عنوان میکند: ۳۰۰ کیلومتر از طرح احداث کریدور غرب کشور در محدوده راههای آذربایجان غربی قرار دارد.
بهرهبرداری از آزادراه در آیندهای نزدیک
معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل ونقل جادهای آذربایجان غربی میگوید: حدود 700 کیلومتر راه اصلی، 2 هزار کیلومتر راه فرعی و 300 کیلومتر بزرگراه در آذربایجان غربی وجود دارد و این در حالی است که هزار و 500 کیلومتر راه این استان مرزی است و حدود 500 کیلومتر از آنها قابلیت دسترسی به مرزهای استان را دارند.
«ارسلان شکری» با بیان اینکه هیچ آزادراهی در این استان وجود ندارد، اظهار میکند: ساخت آزادراه ارومیه - تبریز دارای پیشرفت مطلوب است و امیدواریم در آینده نزدیک به بهرهبرداری برسد.
عقب ماندگیهای تاریخی
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی میگوید: در کل استان به تفکیک ۳۵۲ کیلومتر بزرگراه، ۲۰ کیلومتر آزادراه، ۵۷۵ کیلومتر راه اصلی، ۱۸۰۰ کیلومتر راه فرعی و ۹۰۰ کیلومتر راه فرعی دارد.
«ابراهیم مبارکقدم» با اشاره به رتبه 10 کشوری این استان از نظر طول راههای بینشهری عنوان میکند: به جهت طول بزرگراه و آزادراه در رتبه ۲۲ قرار داریم و این آمار موید آن است که بیشتر راههای آذربایجان غربی در رده راههای اصلی و فرعی قرار دارند. به گفته مبارکقدم، با توجه به اینکه آذربایجان غربی در مسیر کریدور ملی و بینالمللی قرار دارد، این رتبهها قابل قبول نیست.
این مسئول درباره دلایل عقبماندگی استان از جنبه توسعه زیرساختهای جادهای میگوید: بخشی از این امر به عقبماندگیهای تاریخی برمیگردد. در زمان جنگ آذربایجان غربی از استانهایی بود که مورد حملات متعدد رژیم بعثی قرار میگرفت و حتی قبل از انقلاب نیز توجه چندانی از سوی پایتخت به استان نشده است. ضمن اینکه ویژگیهای توپوگرافی و موقعیت کوهستانی آذربایجان غربی نیز یکی از دلایل عقبماندگی استان در توسعه زیرساختهای جادهای است.
مبارکقدم با بیان اولویتهای اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی تا پایان برنامه ششم، اظهار میکند: یکی از اولویتهای ما اصلاح شبکه راههای مواصلاتی استان با سایر استانهاست. بر این اساس از هر استانی که وارد آذربایجان غربی میشویم، راههای ورودی به استان مساعد ارزیابی نمیشود. باید محورهای مواصلاتی را کامل کنیم، از جمله آزادراه ارومیه - تبریز، کریدور غرب شامل ارومیه، میاندوآب، بوکان منتهی به استان کردستان، جاده میاندوآب - میانه، تکاب - زنجان و ایواوغلی - بازرگان باید بهسازی شده و ارتقا یابند.
وی تاکید میکند: اولویت دیگر ما اتصال شبکه راههای ملی و شبکه راههای داخلی استان به پایانههای مرزی است. تمامی راههای مرزی ما در رده راههای فرعی هستند و در این زمینه مطالعات لازم انجام و حتی بخشی از کار نیز برای بهسازی جادههای منتهی به پایانههای مرزی آغاز شده است.
ضرورت بهسازی در مسیرهای مرزی
مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی میگوید: در محور خوی به پایانه مرزی رازی عملیات بهسازی ۲۴ کیلومتر از جاده آغاز شده و برای ۵۷ کیلومتر باقیمانده نیز مناقصات لازم انجام و پیمانکار مشخص شده است تا کارها بهزودی آغاز شود. در محور ارومیه به سرو که طول مسیر ۵۰ کیلومتر است، از گذشته ۲۰ کیلومتر راه به صورت چهاربانده افتتاح شده و مورد استفاده قرار گرفته است. برای ۳۰ کیلومتر باقیمانده نیز برای سال مالی ۹۸ برنامهریزیهای مناسبی انجام شده است تا شاهد یک محور مواصلاتی استاندارد در سطح استان باشیم.
مبارکقدم میافزاید: جاده نقده به پیرانشهر و مرز تمرچین که یکی از پایانههای مهم صادراتی استان و کشور محسوب میشود، در هفته دولت سال جاری مطالعات بهسازی آن به اتمام رسیده و بعد از مناقصه پیمانکار نیز مشخص شده است. بر این اساس ۱۰ کیلومتر از سمت نقده به پیرانشهر و ۲۰ کیلومتر از سمت پیرانشهر به نقده بهسازی خواهد شد.
وی درباره ضرورت بهسازی جاده منتهی به مرز رازی اظهار میکند: هماکنون پایانه مرزی رازی بیشتر یک پایانه مسافری است و اگر بهسازی جاده انجام شود، بخشی از بار ترانزیتی مرز بازرگان میتواند به آنجا منتقل شود. ضمن آنکه در کشور ترکیه از این مرز تا شهر وان جاده چهاربانده احداث شده است و طرف ترک همین انتظار را از کشور ما نیز دارد.
راه، شرط اول توسعه
مبارکقدم به نقش جادههای مواصلاتی در توسعه استان اشاره میکند و میگوید: امروز اگر میخواهیم بر درآمدهای غیرنفتی متمرکز شویم، در آذربایجان غربی باید در عرصه معدن، کشاورزی و گردشگری سرمایهگذاری انجام شود. برای توسعه همه این موارد، پیشنیاز اصلی راههای ارتباطی است. به طور مثال جاده منتهی به مجموعه تاریخی تخت سلیمان تکاب یک راه فرعی بود که در مسیر آن معادن طلای زرشوران و همچنین معادن انگوران وجود دارد، اما جاده کشش لازم را برای تردد کامیونهایی که به معادن رفت آمد دارند ندارد.
وی به ظرفیتهای گردشگری تکاب اشاره میکند و میافزاید: به اینها علاقهمندان به حضور در مجموعه تاریخی تخت سلیمان را نیز اضافه کنید. ظرفیت بالای گردشگری این مجموعه تاریخی باعث شد تا برای بهسازی این جاده، شرکتهای بزرگ دولتی مانند ایمیدرو نیز وارد گود شوند تا انشاءالله تا 3 سال آینده شاهد یک اتفاق خوب در حوزه راهسازی باشیم. با توسعه راه حضور گردشگران نیز در مجموعه تاریخی تخت سلیمان بیشتر از گذشته خواهد شد. در کنار آن توسعه اقتصادی با خود توسعه فرهنگی و اجتماعی را نیز در پی خواهد داشت. ما نیز برای رسیدن به نقطه مطلوب چارهای جز تلاش برای افزایش ارتقای شاخصهای جادهای استان نخواهیم داشت.
اجرای طرح ایمنسازی در محور ارومیه – سلماس – خوی
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری آذربایجان غربی هم با اشاره به آمار حوادث رانندگی و تلفات جادهای میگوید: برای کاهش حوادث رانندگی باید از ارائه راهکارهای نظری و تئوری گذر کرده و با استفاده از راهکارهای موثر به صورت عملی وارد کار شد که به همین منظور در مرحله نخست محور ارومیه – سلماس – خوی به عنوان پایلوت انتخاب میشود.
«پیمان آرامون» با تاکید بر اینکه دستگاههای متولی باید مجموعه اقدامات لازم برای به حداقل رساندن آمار حوادث در این محور را به اجرا درآورند، میافزاید: بر اساس آمار نزدیک به 70 درصد تصادفات منجر به فوت در 30 کیلومتری ورودی شهرها اتفاق میافتد که در این طرح با بهرهگیری از مطالعات میدانی و شیوههای علمی و عملیاتی به صورت پایلوت در این محور برای به حداقل رساندن حوادث اجرایی میشود.
در همینه زمینه :