آمپول نالوکسان نباید خودسرانه مصرف شود

مهناز افشار، بازیگر مشهور سینمای ایران در صفحه اینستاگرام خود مصرف آمپولی را به مصرف‌کنندگان مواد‌مخدر توصیه کرد که واکنش‌های متعددی را از سوی کارشناسان حوزه بهداشت و درمان و مسئولان سازمان و غذا و دارو به همراه داشت. او در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت: «متأسفانه هرسال بیش از ۶۰۰۰ نفر از جوانان نازنین مملکتمان بر اثر سوءمصرف مواد جانشان را از دست می‌دهند درصورتی‌که این عزیزان می‌توانند با دریافت یک آمپول نالوکسان حیات بگیرند. هزینه این دارو بسیار ارزان و در داروخانه‌ها هم در ایران موجود است، تنها نیاز به اطلاع‌رسانی در میان جوانان ‌و خانواده آنها جهت استفاده بهنگام در زمان بروز عوارض ناشی از سوءمصرف و تغییر سیاستگذاری کلان جهت ارائه این دارو در داروخانه‌ها به افراد بدون نیاز به دریافت نسخه پزشک است.» بعد از انتشار گسترده این پیام در فضای مجازی، کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارو در گفت‌وگو با ایسنا از سلبریتی‌ها خواست که در درمان دخالت نکنند و گفت: «سراسر این اظهارات اشتباه است و داروی نالوکسان دارویی است که حتما باید با تجویز پزشک تهیه شود. اظهارات این بازیگر صحت ندارد و کسی غیر از صاحبان حرف پزشکی حق اظهارنظر در حوزه سلامت و درمان را ندارد. متأسفانه در کشور ما ظاهرا افراد وقتی‌که اشتغالات دیگرشان کمتر می‌شود، فورا به اظهارنظر در حوزه پزشکی و طب مبادرت می‌کنند که این کار فقط موجب بروز مشکلات برای مردم می‌شود و می‌تواند پیامدهایی را برای مردم به‌دنبال داشته باشد.» او تأکید کرد: «اولا هیچ آمپول و فرآورده تزریقی در دنیا نیست که بدون تجویز پزشک مصرف شود. دوم اینکه داروی نالوکسان، دارویی است که کاملا باید با تجویز پزشک تهیه شود و هیچ داروخانه‌ای حق ندارد بدون نسخه پزشک این دارو را در اختیار افراد قرار دهد. سوم اینکه این دارو، دارویی است که در اورژانس پیش‌بیمارستانی، اورژانس بیمارستانی، اتاق عمل و ریکاوری‌های اتاق عمل با تجویز پزشک و تحت نظر افراد آموزش‌دیده و متخصص و تحت مانیتورینگ استفاده می‌شود.» جهانپور با بیان اینکه تجویز این دارو حتی برای افراد معتاد که به مواد‌مخدر اعتیاد دارند، می‌تواند عوارض و پیامدهایی به‌دنبال داشته باشد و حتی ممکن است عوارض قلبی بروز دهد، گفت: «به هیچ‌وجه تزریق خودسرانه و خودتجویزی آن توسط افراد غیرپزشک نمی‌تواند برای بیمار مفید باشد.» او همچنین به‌صورت غیرمستقیم خطاب به مهناز افشار گفت: «باید توجه کرد که اظهارنظر در این موارد نوعی خلاف و اخلال در امر درمان و دخالت افراد غیرمتخصص در امر درمان محسوب می‌شود. اظهارات این بازیگر هم شائبه دخالت در امر درمان را دارد. ما توصیه می‌کنیم سلبریتی‌ها و افرادی که ممکن است در حوزه خودشان به شهرتی دست پیدا کرده باشند، در مسائلی که ربطی به آنها ندارد، دخالت نکنند، به حرفه خودشان مشغول باشند و امر دارو و درمان را به اهل فن آن بسپارند.»
علاوه بر او، نایب‌رئیس انجمن داروسازان ایران هم به موج ایجادشده در فضای مجازی و معرفی یک آمپول توسط مهناز افشار جهت جلوگیری از مرگ ناشی از سوء‌مصرف مواد واکنش نشان داد. دکتر سیدعلی فاطمی، داروساز و متخصص فارماکولوژی به مهر گفت: نوع تزریقی «نالوکسان»، یک داروی ضد‌مسمومیت با مواد‌مخدر است که از آن برای تشخیص اعتیاد هم می‌توان استفاده کرد. واقعیت این است که تجویز صحیح و بموقع این دارو می‌تواند جان یک فرد مسموم به مواد‌مخدر هم‌خانواده تریاک نظیر مورفین، متادون، هروئین و فنتانیل را که قادر به تنفس نیست و در آستانه مرگ قرار گرفته، نجات دهد، اما باید توجه داشته باشیم که تزریق خودسرانه نالوکسان، می‌تواند بسیار خطرناک و عوارض متعددی به‌دنبال داشته باشد. ضمن اینکه این دارو تأثیری در رفع مسمومیت با داروهای خواب‌آور مانند کلونازپام و مواد محرک مانند کوکائین، اکستازی، شیشه و... ندارد و متأسفانه شاهد شیوع چنین حرف‌های بی‌پایه‌ای در میان مردم از سوی برخی چهره‌های غیرعلمی هستیم.»