بحران درخط آبی

سیاوش‌فلاح‌پور/ خبرنگار
نزدیک به یک سال است که بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران نسبت به‌احتمال رویارویی نظامی میان رژیم اسرائیل و لبنان هشدار می‌دهند، هشدارهایی که به موازات تحقیقات پلیس رژیم اسرائیل از نتانیاهو به اتهام فساد اقتصادی جدی‌تر شده است. حالا به‌نظر می‌رسد اسرائیل نخستین گام عملی در مسیر حرکت به سوی تنش نظامی با لبنان و حزب‌الله را برداشته است. آیا بار دیگر شاهد تنش‌های نظامی میان رژیم اسرائیل و لبنان خواهیم بود، آن هم به فاصله کوتاهی بعد از آرام شدن جنگ داخلی سوریه؟ تحولات روزهای آینده برای پاسخ به این پرسش تعیین‌کننده است.


«سپر شمال» علیه تونل‌های حزب‌الله
سخنگوی ارتش رژیم اسرائیل صبح روز گذشته با اعلام آغاز عملیات سپر شمال از کشف و انهدام یک تونل هجومی متعلق به حزب‌الله در نزدیکی یکی از شهرک‌های صهیونیستی در شمال سرزمین‌های اشغالی خبر داد. رونین ملینس از بیان جزئیات بیشتر در این زمینه خودداری کرده و صرفا بر ادامه عملیات ارتش رژیم اسرائیل برای مقابله با این تهدید جدید تأکید کرد. به گفته او، تونل‌های حزب‌الله با حمایت مالی ایران ساخته شده و در نهایت، این دولت لبنان است که باید نسبت به آنچه در خاک این کشور می‌گذرد پاسخگو باشد. بر‌این اساس واحدهای مختلفی از ارتش اسرائیل از صبح روز گذشته در مناطق مرزی اسرائیل و لبنان (مشهور به خط آبی) مستقر شده و با توجه به آمادگی حزب‌الله در آن سوی مرز، به‌نظر می‌رسد بار دیگر وضعیت در خط آبی بحرانی شده است. فرمانده نیروهای یونیفل مستقر در خط آبی، ساعاتی بعد از آغاز عملیات سپر شمال اعلام کرد: رایزنی‌های جداگانه با طرف‌های اسرائیلی و لبنانی به‌منظور حفظ آرامش در منطقه آغاز شده است؛ رایزنی‌هایی که البته هیچ‌گاه نقش مؤثری در تحولات خاورمیانه نداشته است!

پیش از این یدیعوت آحارونوت مدعی شده بود: شهرک‌نشینان اسرائیلی گزارش‌هایی از شنیده شدن صدای حفاری شبانه در مناطق مشرف به جنوب لبنان داده‌اند، گزارش‌هایی که شاید از آنها به‌عنوان بهانه‌ای برای آغاز بحرانی جدید در منطقه استفاده شود.

از سوی دیگر اما در گزارشی که روز گذشته در هاآرتص با اشاره به این موضوع منتشر شد آمده: ساخت تونل‌های حزب‌الله در خط آبی به سال 2006و بعد از پایان جنگ 33روزه بازمی‌گردد، تونل‌هایی که با ساختار دفاعی در داخل خاک لبنان ساخته می‌شد. براساس این گزارش، ساخت‌وساز تونل‌ها از سال 2013به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای شدت گرفت و در نهایت از سال 2014، گروه ویژه‌ای متشکل از مهندسین فنی و افسران امنیتی در ارتش اسرائیل برای زیرنظر گرفتن تحرکات فنی حزب‌الله در خط آبی تشکیل شد.

قطعنامه 1701که براساس آن، جنگ 33روزه لبنان و اسرائیل به پایان رسید هرگونه اقدام تحریک‌آمیز از سوی طرفین در مناطق مرزی را نقض آتش‌بس قلمداد کرده است، به این ترتیب درصورتی که اسرائیل موفق شود ادعاهای خود را برای جامعه جهانی اثبات کند، عملا لبنان را به نقض قطعنامه شورای امنیت متهم کرده، اگرچه به‌نظر می‌رسد اسرائیل طی سال‌های اخیر توانایی خود برای اقناع جامعه جهانی را به طرز چشمگیری از دست داده است.

حزب‌الله لبنان تا این لحظه واکنشی به مواضع اسرائیل نداشته اما ارتش لبنان با انتشار بیانیه‌ای، ضمن تکذیب ادعاهای اسرائیل اعلام کرد: یگان‌های حفظ امنیت مرزهای لبنان وظایف همیشگی خود را انجام می‌دهند. افیخای ادرعی، تحلیلگر اسرائیلی در واکنش به این بیانیه در توییتر خود نوشت: همه می‌دانند ارتش لبنان هیچ‌گونه اختیاری در مرزهای جنوبی این کشور ندارد و همه‌‌چیز در مناطق مرزی بین لبنان و رژیم اسرائیل تحت کنترل حزب‌الله و به‌عبارت دیگر تهران است.

تمام اینها در حالی است که بنیامین نتانیاهو، در ساعات پایانی روز دوشنبه تل‌آویو را به مقصد بروکسل برای ملاقات با مایک پمپئو ترک کرد. اگرچه منابع رسمی جزئیات چندانی از محتوای این ملاقات ناگهانی اعلام نکرده‌اند اما روزنامه اسرائیل امروز مدعی است نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جریان این ملاقات از آمریکا خواسته درصورت وقوع درگیری نظامی در جنوب لبنان از اسرائیل حمایت کند.

به گفته العربی‌الجدید، دولت اسرائیل اخیرا با ارسال پیامی از طریق فرانسه به مقامات لبنانی از آنها خواسته به استفاده ایران از خاک لبنان برای انتقال سلاح و نیرو به جنوب سوریه پایان دهند. این خبر که البته به نقل از یک منبع آگاه ذکر شده، در کنار حملات اخیر اسرائیل به مواضعی در خاک سوریه معنای بیشتری پیدا می‌کند؛ حملاتی که بعد از سقوط ایلوشن روسی و استقرار سامانه موشکی S-300در سوریه به‌مدت 2‌ ماه متوقف شده بود.

مکث

بازگشت ناو آمریکایی به خلیج‌فارس



درحالی‌که خبر آغاز عملیات ارتش اسرائیل در جنوب لبنان بخش عمده‌ای از رسانه‌ها را به‌خود مشغول کرده، روز گذشته وال‌استریت‌ژورنال نیز از بازگشت ناو هواپیمابر آمریکا به خلیج‌فارس خبر داد. در هشت ماه گذشته هیچ ناوجنگی آمریکایی در خلیج فارس حضور نداشته است  بر این اساس انتظار می‌رود ناو هواپیمابر «یواس‌اس جان استنیس» به همراه کشتی‌هایی که آن را همراهی می‌کنند، تا انتهای هفته وارد آب‌های خلیج‌فارس شوند. وال‌استریت‌ژورنال هدف از استقرار این ناو را افزایش فشار نظامی بر تهران و همچنین پشتیبانی از نیروهای آمریکا در سوریه و افغانستان عنوان کرده است. این در حالی است که گفته می‌شود ناو هواپیمابر آمریکایی به‌مدت 2‌ماه در خلیج‌فارس باقی خواهد ماند.