قیمت ماهی دو برابر شد

علی ابراهیمی | روزنامه‌نگار

کاهش عرضه، زمینه افزایش قیمت برخی انواع ماهیان پرورشی و آزاد پرتقاضا در بازار مصرف را تا 100درصد افزایش داد. نرخ ماهی سفید دریایی از 70به 140هزار و قیمت هر کیلوگرم ماهی قزل‌آلا تا 38هزار تومان و ماهی سالمون به بیش از 200هزار تومان افزایش یافته است.

 کارشناسان تغذیه همواره بر ضرورت جایگزینی گوشت قرمز با گوشت سفید به‌ویژه در فصل زمستان تأکید دارند اما در چند‌ ماه اخیر با عبور قیمت گوشت مرغ از مرز 11هزار تومان، قیمت گوشت ماهی نیز متاثر از افزایش نرخ ارز، رشد صادرات، کمبود آب یا مشکلات تامین نهاده‌های تولید سیر صعودی به ‌خود گرفته است؛ وضعیتی که پیامد آن کاهش بیش از پیش مصرف گوشت سفید در خانوارهای ایرانی خواهد بود.

به گزارش همشهری، درحالی‌که سرانه مصرف ماهی در ایران به ۱۰.۶ کیلوگرم رسیده، میانگین مصرف جهانی این محصول 20کیلوگرم است. مهدی یوسف‌خانی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پرنده و ماهی تهران در این‌باره گفت: قیمت ماهی در ایران بالاست و اکنون نیز دوبرابر شده است اما میزان افزایش حقوق یا درآمد مصرف‌کنندگان دوبرابر نشده و از سوی دیگر رشد 3برابری اخیر نرخ ارز، ارزش درآمد مردم را به یک‌سوم کاهش داده و قدرت خرید پایین آمده و تنها راه افزایش مصرف ماهی، رشد تولید و عرضه است.

دلایل گرانی

 با این روند درحالی‌که دست‌اندرکاران بخش تولید رشد صادرات به‌دلیل افزایش نرخ دلار و کاهش نسبی تولید متاثر از گرانی غذای ماهی یا کمبود آب در برخی مناطق را عامل این گرانی قلمداد می‌کنند، فعالان صنفی در عین حال تأثیر‌پذیری قیمت‌ها از نرخ ارز و رشد صادرات را رد می‌کنند. مهدی یوسف‌خانی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پرنده و ماهی تهران با تشریح دلایل گرانی انواع ماهی آزاد و پرورشی اعلام کرد: تولید ماهی کم شده و حتی باله‌ماهی‌های تولید شده در شهرکرد که مرکز اصلی تولید این محصول است، به بازار تهران نمی‌رسد زیرا ماهی به استان‌های نزدیک‌تر که خریدار دارد، ارسال می‌شود. او درباره دلایل کاهش تولید ماهی گفت: کمبود آب باعث شده تولید ماهی‌های پرورشی کاهش یابد. همچنین کاهش ذخایر ماهیان دریا‌ها، صید ماهیان دریایی را کاهش داده و بنابراین با کاهش عرضه، قیمت‌ها در بازار ماهی افزایش یافته است. یوسف‌خانی در مورد ضعف نظارت بر قیمت و عرضه ماهی، گفت: معمولا افزایش قیمت ماهی در ابتدای زنجیره یعنی تولید اتفاق می‌افتد و صنف فروشندگان پرنده و ماهی محصول نهایی را با احتساب سود معمول تا ۱۰ درصد عرضه می‌کنند.

مسئولان شیلات چه می‌گویند؟

حسین‌علی عبدالحی، معاون توسعه آبزی‌پروری سازمان شیلات ایران هم در گفت‌وگو با همشهری، با پذیرش کاهش نسبی برخی ماهیان گرم‌آبی، رشد صادرات به کشورهای همسایه مانند عراق پس از افزایش نرخ ارز و مشکلات تامین غذای ماهی را ازجمله دلایل کاهش عرضه و گرانی برخی انواع ماهی قلمداد کرد و گفت: در زمینه تولید ماهیان پرورشی گرم‌آبی به‌دلیل خشکسالی و کمبود آب مخصوصا در استان خوزستان با کاهش 10درصدی تولید برخی ماهیان پرورشی مانند کپورماهیان مواجه هستیم. حسین‌علی عبدالحی افزود: با توجه به سطح زیرکشت پایین پرورش ماهی در استان خوزستان با مذاکراتی که صورت گرفت، سهمیه آب به منظور پرورش ماهیان گرم‌آبی تخصیص یافت اما تولید تا حدود 10درصد کاهش یافت. اما در تولید ماهیان سردآبی مانند قزل‌آلا چه در زمینه تولید ماهی و بچه‌ماهی یا واردات، کاهشی را شاهد نبوده‌ایم؛ اگرچه مشکلات تامین مواداولیه غذای ماهی موجب نگرانی پرورش‌دهندگان ماهی شد. به گفته او، میزان تولید ماهیان گرم‌آبی در استخرها در سال گذشته 196هزار تن و میزان تولید ماهی پرورشی به روش رهاسازی در منابع آبی 64 هزار تن و درمجموع 260هزار تن بود که این میزان تولید به‌دلیل خشکسالی‌های اوایل امسال در استان خوزستان و نه استان‌های گیلان و مازندران تا 10درصد کاهش داشته است.

   امید بازار ماهی به بارش‌های اخیر

معاون توسعه آبزی‌پروری سازمان شیلات ایران به همشهری گفت: امیدواریم بارش‌های اخیر به افزایش تولید ماهیان سردآبی مانند قزل‌آلا و کاهش قیمت آن کمک کند. حسین‌علی عبدالحی در عین حال تأکید کرد: بارش‌های اخیر بر افزایش تولید ماهیان گرم‌آبی، به‌دلیل گذشتن فصل تولید و شروع فصل برداشت این نوع ماهی‌ها بی‌تأثیر است. او افزود: میزان تولید ماهی قزل‌آلا پارسال 160هزار تن بود اما امسال هنوز برآورد دقیقی از میزان تولید نداریم. به گفته او، یکی از دلایل افزایش قیمت ماهی، افزایش قیمت مواداولیه تامین غذای ماهی با مشکل تامین این نهاده‌ها پس از افزایش نرخ ارز بوده؛ اگرچه دولت برای تأمین برخی نهاده‌ها مانند ذرت و سویا ارز دولتی پرداخت می‌کند. عبدالحی، افزایش صادرات را عامل اصلی کمبود و گرانی برخی انواع ماهی دانست و گفت:‌ در مورد ماهیان خاویاری رشد تولید را شاهد بوده‌ایم و در زمینه میگو نیز درحالی‌که افزایش 20تا 25درصدی تولید در طول امسال نسبت به پارسال را شاهد هستیم، با افزایش نرخ دلار پرورش‌دهندگان این محصول رغبت بیشتری به صادرات آن دارند. به گفته او، نبود محدودیت‌های صادراتی و تمایل به افزایش صادرات در همه محصولات غذایی و کشاورزی به‌دلیل درآمدزایی بیشتر را شاهد بوده‌ایم. همچنین در خصوص برخی ماهیان پرورشی در قفس از قبیل شانک، سوف دریایی و قزل‌‌آلا میزان تولید افزایش یافته است.