آگاه کردن سازندگان دنیای آینده

غلامرضا موسوی\تهیه‌کننده سینما و روزنامه‌نگار پیشکسوت:

چند وقت پیش با یکی از همکاران و دوستان تهیه‌کننده، آقای یوسف حمدزاده درباره تولید فیلم برای کودکان و نوجوانان صحبت می‌کردیم. مقصودمان هم تولید فیلم‌هایی بود که بتوانند کودکان و نوجوانان را به همراه خانواده‌هایشان جذب سالن‌های سینما کنند؛ مثل فیلم «شهرموش‌ها»ی خانم برومند که توانست جوان‌ها، نوجوان‌ها و خانواده‌ها را جذب کند یا نمونه دیگرش فیلم «خاله قورباغه» به تهیه‌کنندگی خانم طائرپور که هنوز اکران نشده، ولی پیش‌بینی می‌شود بتواند مورد توجه تماشاگر نوجوان و جوان قرار بگیرد.

میان بحث و گفت‌وگویمان صحبت به اینجا رسید که برای تولید فیلم موفق در این حوزه باید به چه نوع داستان، رمان یا فیلمی اقتدا کرد. می‌خواستم به همکارم در این زمینه ایده بدهم و خب ذهنم سراغ نمونه‌های موفق خارجی هم رفت. مثل آثار متعددی که والت‌دیسنی تولید کرده یا سری فیلم‌های هری‌پاتر که مثل کتاب‌هایش، در سراسر جهان با استقبال نوجوان‌ها و جوانان مواجه شده است. در نهایت به یوسف حمدزاده پیشنهاد کردم سه‌گانه‌ای که جان کریستوفر برای نوجوان‌ها نوشته را مطالعه کند؛ سه‌گانه «شهریار آینده»، «آن‌سوی سرزمین شعله‌ور» و «شمشیر ارواح» که توسط انتشارات قدیانی منتشر شده است.

این داستان قبلا به‌صورت جداگانه هم به انتشار رسیده و حالا ناشر آنها را در یک جلد گردهم آورده و تیراژش هم در کتابی که من در اختیار دارم 4500نسخه است که در روزگار تیراژهای 500تایی رقم قابل‌توجهی محسوب می‌شود. ضمن اینکه کتاب در این سال‌ها بارها تجدید چاپ هم شده است.

حسین ابراهیمی، مترجم کتاب در مقدمه‌ای کوتاه به دلایل اهمیت و جذابیت سه‌گانه کریستوفر پرداخت که می‌تواند برای کسانی که دوست دارند این نوع کتاب‌ها را بخوانند یا برای نوجوانانشان تهیه کنند، مفید باشد؛ به همین دلیل ترجیح می‌دهم جای نظر خودم این مقدمه کوتاه و خواندنی را برایتان نقل کنم: در میان نویسندگان داستان‌های علمی - تخیلی نوجوانان، جان کریستوفر جایگاهی ویژه دارد. این ویژگی علاوه بر توانایی‌های نویسنده در خلق داستان‌های جذاب و پرکشش، مدیون دیدگاه خاص اوست.

کریستوفر برخلاف بسیاری از نویسندگان این نوع داستانی، به‌جای تمرکز تخیل خود بر پیشرفت‌های علمی آینده و طرح پیچیدگی‌های آن، به مصائب ناشی از استفاده نادرست از این پیشرفت‌ها توجه می‌کند. گرچه کریستوفر در کتاب‌هایی که برای بزرگسالان نوشته نیز به‌نحوی به این مهم پرداخته است اما طرح این مضمون در بیشتر کتاب‌های نوجوانان، گواه توجه خاص او به این گروه سنی است. درواقع دغدغه خاطر کریستوفر آگاه کردن سازندگان دنیای آینده است.

به‌عبارت بهتر در رمان‌های او انسان‌ها نقش محوری دارند و نه دستگاه‌های عجیب و غریب که برخی از نویسندگان این نوع ادبی به تصویر می‌کشند. افزون بر این، نقش انسان‌ها صرفا نقشی جسمی و فیزیکی نیست. آنها برای نیکبختی بشر و رفع اشتباهات دیگران تلاش می‌کنند و با وجود مصائبی که تکنولوژی افسارگسیخته، این هیولای فرانکنشتاین، برای انسان‌ها به‌بار آورده است به استفاده درست از تکنولوژی اعتقاد دارند و می‌کوشند آن را مهار کنند و در جهت رفاه حال بشریت به‌کار گیرند. رمان‌های سه‌گانه جان کریستوفر: شهریار آینده، آن سوی سرزمین‌های شعله‌ور و شمشیر ارواح همین هدف را دنبال می‌کنند. فراموش نکنیم با آنچه هر روز از گوشه و کنار جهان و در ارتباط با تخریب زمین مادر، این گهواره بشر در فضا، می‌شنویم هشدار جان کریستوفر - چون هشدار بسیاری دیگر - جدی و قابل تأمل است.