آیسییو و سیسییو هوایی؛ ساخت ایران
مشخصات فنی و بررسی امکانات نخستین کیت اورژانس هوایی ساخته شده در کشور که توسط وزیر دفاع رونمایی شد
ایران هنوز برای رسیدن به شرایط استاندارد جهانی نیاز به تعداد بیشتری بالگرد برای اورژانس هوایی دارد. در آلمان با جمعیتی مشابه جمعیت ایران و مساحتی بسیار کمتر، بیش از ۶۰ فروند بالگرد امداد در بخش غیرنظامی و خصوصی و دهها فروند دیگر در بخش نظامی به امداد هوایی اختصاص دارد، درحالیکه در ایران فعلا ۴۰بالگرد برای امداد هوایی وجود دارد که بخشی از آنها تنها برای انتقال بیمار به مراکز درمانی است.
از دهه۷۰ بهشدت ضعف نداشتن بالگردهای امداد در شهرهای بزرگ کشور مشهود و واضح بود اما عملا از آن زمان رسیدن به حد متعادل و استاندارد اورژانس هوایی با مشکلات خاص خود همراه شد.
نهمین نمایشگاه هوایی در جزیره کیش در جریان است که با حضور امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع از نخستین کیت اورژانس هوایی طراحی و ساختهشده در کشور رونمایی شد که به وسیله آن میتوان بالگردهای موجود را به بالگردهای مدرن و استاندارد اورژانس هوایی تبدیل کرد. این کیت در شرکت پشتیبانی و نوسازی بالگردهای ایران (پنها) طراحی و ساخته شده و مدل رونمایی شده روی بالگرد بل مدل۴۱۲ ساخت آمریکا و ایتالیا نصب شده است. ساخت این کیت اورژانس با توجه بهخصوصیات مهندسی لازم اما زیرنظر اورژانس کشور صورت گرفته تا استانداردهای مورد نیاز برای عملیات امدادی در شهرها و جادههای کشور را داشته باشد. کیت جدید تولید داخل در واقع همه تجهیزات مورد نیاز برای نجات بیماران و مصدومان را تا رسیدن به نزدیکترین و مناسبترین مرکز درمانی مهیا میکند.
جابهجایی در ۷دقیقه
در آغاز به کار اورژانس هوایی فقط بالگردهای ساده بودند که امکان انتقال بیماران را داشتند. بهتدریج اما تجربهها بیشتر شد تا به ساخت این بالگرد رسید.
بهگفته محمد قادری، مسئول اورژانس هوایی تهران، کیت اورژانس فعلی با مهندسی معکوس از روی نسخه خارجی ساخته شده است.
او درباره مشخصههای لازم فنی برای ساخت چنین کیتی در گفتوگو با همشهری میگوید: مهمترین مسئله درباره کیت این است که هم در داخل بالگرد باید جایش ثابت باشد و هم قابلیت پرتابل داشته باشد و بتوان آن را برای کار در صحنه سانحه استفاده کرد.
بهگفته او همه دستگاهها که اکنون در این اورژانس هوایی نصب شدهاند ازجمله دستگاه شوک قلبی و احیای تنفسی قابلیت جدا شدن سریع برای انتقال به بیرون بالگرد را دارند. در واقع در این بالگرد بهصورت همزمان آیسییو و سیسییو هوایی وجود دارد که میتواند برای مواقع امداد حیاتی باشد.
از مهمترین خصوصیات طراحی این کیت امکان رسیدگی و حمل همزمان 2بیمار یا مصدوم در شرایط ایمن است. به گفته مسئول اورژانس هوایی تهران درصورتی که نیاز باشد تا 2 امدادگر بهصورت همزمان به یک بیمار رسیدگی کنند این کیت طوری طراحی شده که امکان چرخش برانکارد و قرار گرفتن آن در بخش جلویی وجود داشته باشد. کل کیت اورژانس هوایی در عرض ۷دقیقه قابل جابهجایی است. یعنی با استفاده از پیچهایی میشود کل کیت را از کف و دیوارهها جدا و جابهجا کرد.
ایمنی در کنار مهندسی
ثابت بودن و امن بودن تجهیزات، پرتابل شدن تجهیزات در زمان مورد نیاز و در دسترس بودن آنها برای تکنسین و امدادگر، 3 ویژگیای هستند که کیت اورژانس هوایی طراحیشده در کشور دارد. در کشور بالگردهای امداد هوایی وارد شده از اروپا یعنی همان مدل BK 117 هم وجود دارد اما در این بالگردها تجهیزات روی دیواره نصب شده است. در کیت جدید اورژانس اما مدل بالگردهای امداد نظامی و هلالاحمر طراحی شده است که تجهیزات در دیواره روبهرویی (پشتسر کابین) نصب شدهاند. در کل کشور هماکنون ۴۰بالگرد اورژانس هوایی وجود دارد. تقریبا ۲۰مورد آنها قابلیت نصب این کیت جدید اورژانس را دارند که مسئله مهمی برای کشور بهحساب میآید.
کار مهندسی برای نجات بیماران
ساخت بالگردهای اورژانس هوایی زیرنظر اورژانس کشور صورت گرفته و به گفته مقامهای وزارت دفاع استانداردهای لازم را دریافت کرده است. امیر سرتیپ عبدالکریم بنیطرفی، معاون وزیر دفاع و مدیرعامل سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح در گفتوگو با همشهری تأکید دارد که ساخت این کیت اورژانس هوایی نشان از توانایی مهندسی ایران در زمینه حملونقل هوایی دارد.
چه شد که وزارت دفاع به ساخت کیت اورژانس هوایی ورود کرد؟
یکی از مشکلات مهم در کشور بحث اورژانس هوایی بود و به همینخاطر وزارت دفاع ساخت این کیت را در دستور کار خود قرار داد که به سرانجام رسید و استانداردهای لازم را تامین کرد. اکنون میتوانیم به میزان مورد نیاز کشور بالگردهای موجود را به این کیت مجهز کنیم تا مشکلات امداد هوایی بسیار کمتر شود. این بالگردها میتوانند تمام نیازهای یک بیمار مجروح را در سوانح برطرف کنند.
کد روی بدنه بالگرد رونماییشده نشان میدهد که قبلا کاربرد نظامی داشته است. این کیت روی بالگردهای همرده قابلیت نصب دارد؟
بالگردها در همه دنیا دو منظوره مورد استفاده قرار میگیرند. این بالگرد اکنون تغییر کاربری داده شده و بهصورت غیرنظامی مورد استفاده قرار میگیرد. این اتفاق برای بالگردهای دیگر همرده هم قابل پیادهسازی است. در دنیا اکنون دیگر نوع بالگرد ملاک نیست.
چقدر از لحاظ فناوری ساخت کیت رونمایی شده مهم است؟
مسئله اصلی در دنیا مجهز کردن بالگردها به تجهیزاتی است که میتواند کارایی مورد نظر را تامین کند. نوع تجهیزاتی که میتواند با بالگرد همخوان شود یک بحث مهندسی است. یعنی باید تجهیزات را براساس معیارهای مهندسی با بالگرد همخوان کرد تا قابلیت استفاده را داشته باشد. این دانش و فناوری هوایی ماست که این امکان را فراهم کرده است. حالا این امکان وجود دارد که با تولید بالگردهای امدادی کار احیای بیماران از داخل بالگرد شروع شود.
چند روز پیش شما درباره امکان صادرات هواپیماهای ساخت ایران گفته بودید. اکنون در چه مرحلهای برای اجرایی کردن این مسئله هستیم؟
در نمایشگاه آینده حتما تعدادی از تجهیزات، هواپیماها و بالگردهایی که ما در حال ساخت آنها به منظور صادر کردن به کشورهای دوست هستیم، به نمایش گذاشته خواهد شد. این کار با صادرات هواپیماهای سبک و آموزشی که صددرصد تولید خودمان هستند شروع میشود.