گوش کن، آرام شو

بابک وزیری| کارشناس موسیقی و آهنگساز 

بسیاری از افراد زمانی که دچار دغدغه‌های فکری هستند به سراغ موسیقی‌هایی با تم آرام‌بخش می‌روند؛ گویی هیچ کاری به اندازه شنیدن این نوع موسیقی حالشان را خوب نمی‌کند. محبوبیت این‌نوع موسیقی‌ها روزبه‌روز در جهان در حال گسترس است و از این‌رو سبک‌های گوناگونی به‌وجود آمده که هر کدام به‌نوعی سعی دارند تا ذهن شما را وارد دنیایی سرشار از آرامش کنند.

این‌نوع موسیقی‌های الکترونیکی در سبک‌های مختلفی تنظیم و ساخته می‌شوند. سبک‌هایی مانند امبینت (Ambient)، دان تمپو(Downtempo) و... که اولی تمرکز خود را روی tone و atmosphere می‌گذارد و به ساختار موسیقی سنتی و ریتم پایبند نیست و در سال‌های آغازین دهه ۱۹۹۰ میلادی و به لطف آثار گروه‌هایی مانند The‌Orb و هنرمندانی همچون افکس توئین محبوبیت پیدا کرد؛ و دومی برخلاف قالب بدون ضرب موسیقی، دارای ضرب است. صداهای ضربی آن در پاره‌ای از اوقات توسط چرخه‌هایی که حس هیپنوتیزمی دارند ساخته می‌شوند.

زیرشاخه‌های سبک امبینت شامل امبینت‌داب (Ambient Dub)، امبینت‌گوا  (Ambient Goa)، امبینت‌هاوس (Ambient House)، مدرسه موسیقی، الکترونیک برلین (Berlin School)، چیل اوت (Chillout)، دارک امبینت (Dark Ambient)، ایلبینت (Illbient)، لاورکیس (Lowercase)، نیو ایج (New Age) و سایبینت (Psybient) است که در این نوع موسیقی‌ها شنونده، هم می‌تواند خیلی روی آن تمرکز کند هم به‌سادگی از آن چشم‌پوشی کند که Brian Eno (که یکی از نوآوران اصلی موسیقی محیط - امبینت- شناخته می‌شود)، Aphex twin، Steve Roach، Robert Ritch، Kluas Schulz، Robert fripp، Terry Riley از صاحب سبک‌های این نوع موسیقی هستند.

 زیرشاخه‌های داون‌تمپو نیز شامل اسید جاز (Acid Jazz)، ضرب بالیاریک (Balearic Beat)، بیت پاپ (Bitpop)، چیپ تیون(Chiptune)، الکتروکلش (Electroclash)، الکترو پاپ (Electropop)، مینیمال الکترونیکا/ گلیچ (Minimal Electronica/Glitch)، نو جاز (Nu Jazz)  و تریپ هاپ همچنین با نام بریستول ساوند (Trip Hop aka The Bristol Sound) است که Massive Attack، Moby، Richard dorfmeister، Bonobo و Brian Eno از صاحب سبک‌های آن هستند.

در این‌نوع موسیقی‌های الکترونیکی، صداها به‌جای اینکه به‌زور محیط را احاطه کنند، به شیوه‌ای دلپذیر در آن پراکنده شده‌اند. تم‌های مطبوعی که نه تحریک کننده، نه غم‌انگیز، نه هیجانی و نه وجدآورند بلکه ریلکس‌کننده‌اند. متن ملایم و یکنواخت ارتعاشات آنها احساس آرامش را منتقل می‌کند. شاید بتوان دلیل تأثیرپذیری این سبک موسیقی‌ها را نشأت‌گرفته از ضرباهنگ کندشان (تمپوی پایین) و تداعی‌گربودن طبیعتی که با ذات و سرشت انسان‌هاست، دانست و در کلاس‌های مدیتیشن، مراقبه، یوگا، هیپنوتیزم، ماساژ و... به‌عنوان ریلکس‌کننده کاربرد دارند. اگر تاکنون شنیدن این‌نوع از موسیقی را تجربه نکرده‌اید برای دقایقی چشم‌هایتان را ببندید و خود را دور از زمین شلوغ و پرهیاهو حس کنید؛در میان کهکشان‌ها و ستاره‌ها درجایی که نه انسان است و نه زمان و نه مکان و نه خیلی چیزهای دیگر... فقط فضایی باز و بی‌نهایت و بی‌انتهاست.