تیغ مبارزه با فساد بر گلوی غول دنیای خودرو
کارلوس گوسن، رئیس سرشناس شرکتهای نیسان و رنو به اتهام تخلفهای مالی در توکیو بازداشت شد
جواد نصرتی/ خبرنگار
کارلوس گوسن، رئیس نامدار شرکت ژاپنی نیسان، دیروز بهخاطر تخلفات مالی دستگیر شد و دنیای خودروسازی را در شوک فرو برد.
به گزارش بیبیسی، گوسن متهم است که درآمدهای خود را پایینتر اعلام کرده و از داراییهای شرکت استفاده شخصی کرده است. نیسان در بیانیهای در اینباره اعلام کرد که ماههاست تحقیقاتی داخلی را درباره تخلفات این مدیر سرشناس به جریان انداخته و در این راستا، با دادستانی ژاپن هم همکاری کرده و خواهد کرد. دیروز ظهر رسانههای ژاپنی خبر بازداشت گوسن را مطرح کردند. نیسان، عصر به وقت تهران این خبر را تأیید کرد. نیسان در بیانیه خود، علاوه بر اعلام نکردن میزان دقیق درآمدهای گوسن، به «چندین تخلف عمده» دیگر ازجمله «استفاده شخصی از داراییها»ی شرکت اشاره کرده است.
در این بیانیه آمده است: «نیسان عمیقا از شرکا و سهامداران خود برای ایجاد یک نگرانی بزرگ عذرخواهی میکند.»
نیسان همچنین اعلام کرده است که قصد دارد گرک کلی یکی دیگر از مدیران شرکت را هم که او نیز در این تخلفات درگیر بوده اخراج کند. هیروتو سایکاوا، رئیس هیأتمدیره نیسان قرار است به اعضای هیأتمدیره پیشنهاد کند تا گوسن «بلادرنگ از سمت خود بهعنوان رئیس» برکنار شود. او همچنین دیروز عصر به وقت تهران، در یک کنفرانس خبری شرکت کرد و علاوه بر سهامداران و شرکای شرکت نیسان، از کارمندان این شرکت هم عذرخواهی کرد. او در بخشی از صحبتهایش گفت: «احساس عمیقی از ناراحتی، یأس، ناامیدی، خشم و رنجیدگی دارم.»
بحران در دنیای خودروسازی
انتشار این خبر غافلگیرکننده در ژاپن، نهتنها شرکت نیسان که شرکتهای رنو و میتسوبیشی را هم بهشدت تحتتأثیر قرار خواهد داد. گوسن که ملیتی برزیلی-لبنانی- فرانسوی دارد، علاوه بر نیسان، رئیس شرکت رنو و میتسوبیشی نیز است. دیروز سهام شرکت رنو که گوسن رئیس هیأتمدیره آن است، در پاریس تا 14درصد افت کرد. زمانی که خبر دستگیری گوسن منتشر شد، بازارها در توکیو تعطیل بودند و گزارشی از سقوط ارزش سهام آن منتشر نشد. گوسن بهعنوان یکی از مدیران کمنظیر صنعت خودروسازی، نجاتدهنده شرکت نیسان قلمداد میشود. او حدود 15سال پیش، با مدیریت خود توانست نیسان را که در آستانه ورشکستگی بود نجات دهد.
زیرنظر گوسن، رنو و نیسان در ائتلافی فرانسوی-ژاپنی با هم متحد شدند و با اضافه شدن میتسوبیشی به آن، این محور ژاپنی- فرانسوی توانست بزرگترین خودروسازهای دنیا یعنی تویوتا و فولکسواگن را به چالش بکشد. ائتلاف تحت رهبری گوسن، سال گذشته 10.6میلیون خودرو فروخت.
به گزارش بیبیسی، حالا سؤال بزرگ دنیای خودروسازی این است که سرنوشت این ائتلاف چه خواهد شد؟ او سال پیش از سمت خود بهعنوان مدیر اجرایی شرکت نیسان کنارهگیری کرده و برخی مسئولیتهای روزانه خود در رنو را هم به دیگران واگذار کرده بود؛ با این حال انتظار این بود در چند سال آینده همچنان مدیریت این ائتلاف را بهعهده بگیرد. اما بیانیه شرکت نیسان و تأکید این شرکت بر برکناری گوسن، پایانی بر این استراتژی بهشمار میرود.
مشکل بزرگ در این میان این است که یکی از پایههای اصلی این اتحاد، شخص گوسن است و بدون او، به سختی میتوان تداوم این شراکت را به شکلی که حالا در جریان است متصور شد.
واکنش دولت فرانسه
دیروز، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه 3ساعت بعد از انتشار اخبار مربوط به گوسن، به آن واکنش نشان داد و گفت که دولت فرانسه، «بهشدت مراقب» است تا ثبات رنو و همینطور اتحاد آن با نیسان متزلزل نشود.
به گزارش گاردین، دولت فرانسه 15درصد از سهام رنو را در اختیار دارد و به همینخاطر بزرگترین سهامدار این شرکت است. دولت فرانسه، چند ماه پیش بر این شرکت فشار آورده بود تا فعالیتهایش را با نیسان یکی کند. نیسان با این درخواست دولت فرانسه مخالف است. فرانسه همچنین خواستار توجه بیشتر رنو به افزایش فعالیتهایش در خاک فرانسه و افزایش اشتغال در این کشور است. مکرون و گوسن بهتازگی از یکی از کارخانههای رنو در شمال فرانسه دیدن کردند.
اعجوبه آلوده
گوسن 64ساله یکی از نوابغ صنعت خودروسازی است. او مأموریت غیرممکن اداره یک شرکت خودروسازی در ژاپن و یک شرکت خودروسازی در فرانسه را با ویژگیهای شخصیتی خود امکانپذیر کرده است. اخلاق کاری بهشدت سختگیرانه و سبک رهبری بسیار کاریزماتیک او در 2 دهه گذشته، هم نیسان و هم رنو را متحول کرده است.
او در دهه 90میلادی، به «قاتل هزینهها» مشهور بود و چندین کارخانه را در ژاپن و اروپا تعطیل کرد و باعث شد دهها هزار نفر شغل خود را از دست بدهند. بهخاطر این سختگیریها، او بهشدت منفور شد اما در طول زمان، اعتبارش در ژاپن رو به افزایش گذاشت چون نیسان تحت مدیریت او از ورشکستگی فرار کرد و به سوددهی رسید. سبک مدیریت و ویژگیهای گوسن بهقدری خاص است که بسیاری، بزرگترین چالش رنو و نیسان را بعد از او، پیدا کردن جانشینی برای او میدانستند. مجله فورچون، 3 سال پیش در گزارشی، گوسن را فردی که «توانایی عجیبی برای ارتباط گرفتن با غریبهها دارد و هیچ زندگی خصوصیای خارج از خانواده ندارد» توصیف کرده و به نقل از خود او نوشته بود که شغلش چنان آسیبرسان و استخوانخردکن است که کسی نباید جانشین او شود. در همین گزارش، به نقل او، درباره گزینههای جانشینی خودش هم نوشته شده بود: «آخر چه کسی این شغل را میخواهد؟»