فناوری
نبرد با جی‌پی‌اس
فنلاند سفیر روسیه را به خاطر اختلال در سامانه موقعیت‌یاب جهانی احضار کرده است. اما چقدر این مسئله در نبردهای احتمالی آینده مهم و جدی است؟
احضار سفرای کشورهای دیگر به خاطر مشکلات سیاسی، تنش‌ها و اختلاف‌ها در نقاط مختلف جهان عادی است. این بار اما فنلاند به خاطر یک مسئله جدید سفیر کشور دیگری را احضار کرده است. بر اساس گزارش بی‌بی‌سی، فنلاند به اتهام اختلال در سیگنال‌های سامانه موقعیت‌یاب جهانی (GPS) در زمان برپایی مانور نظامی ناتو، سفیر روسیه را به وزارت امور خارجه احضار کرده است. مقام‌‌های ایمنی هوایی فنلاند می‌گویند در زمان مانور ناتو از داخل خاک روسیه جی‌پی‌اس مختل شده که باعث ایجاد مشکلات مختلف در ترافیک هوایی شده است. فنلاند مرز ۱۳۴۰کیلومتری با روسیه دارد. دمیتری پسکوف، سخنگوی ریاست‌جمهوری روسیه اما اتهامات فنلاند را بی‌پایه و اساس خوانده و همه چیز را رد کرده است. اختلال GPS اما در نبردهای الکترونیک آینده چقدر جدی و مهم است؟ چندی پیش بود که در تهران و مناطق اطراف بسیاری از کاربران اختلال GPS را تجربه کردند؛ اختلالی که سرانجام منبع آن با وجود تأکید وزارت ارتباطات کشف نشد. سامانه‌های GPS عموما در دستگاه‌ها و برنامه‌های مکان‌یاب مثل تاکسی‌های اینترنتی، راننده‌ها، کشتی‌ها، هواپیماها و... استفاده می‌شود و اختلال در آنها می‌تواند باعث تصادف، گم شدن دستگاه‌ها و حوادث غیرقابل جبران شود. این سامانه‌ها به جز تعیین طول و عرض جغرافیایی، زمان را نیز با دقت بسیار بالایی تعیین می‌کنند و چون به ساعت اتمی مجهز هستند، بسیاری از سامانه‌های مخابراتی و رادیویی در جهان برای تعیین دقیق زمان و ارتباط با یکدیگر نیز از همین سامانه استفاده می‌کنند. به همین خاطر اختلال در GPS در زمان جنگ یکی از شیوه‌های نبردهای الکترونیکی است که به شیوه‌های مختلف صورت می‌گیرد
حساسیت موقعیت‌یابی
سامانه موقعیت‌یابی جهانی یا GPS منظومه‌ای از ۲۴ماهواره است که زمین را دور می‌زند و در هر مدار ۴ماهواره قرار دارد. راکت‌های کوچکی نیز ماهواره‌ها را در مسیر صحیح نگاه می‌دارد. به این ماهواره‌ها نوستار (NAVSTAR) نیز گفته می‌شود. موقعیت‌یابی در تجهیزات مختلف ازجمله تجهیزات نظامی آن قدر مهم است که کشورهای مختلف در تلاش برای راه‌اندازی سامانه‌های مختص خود برای جلوگیری از سوءاستفاده آمریکا یا متحدانش هستند؛ به عنوان نمونه سامانه گلوناس توسط روسیه توسعه داده شده است. گلوناس هم یک سامانه ناوبری ماهواره‌ای بر مبنای موج‌های رادیویی است که به وسیله نیروی دفاعی هوا - فضای روسیه برای دولت روسیه فعالیت می‌کند. سامانه گالیلئو گسترش داده شده توسط اتحادیه اروپا است. سامانه بیدو (Beidou) توسط چین توسعه پیدا کرده است. سامانه QZSS در ژاپن برای پوشش بهتر جزایر ژاپنی است. سامانه ماهواره‌ای موقعیت‌یابی ملی هند (IRNSS) هم یکی دیگر از نمونه‌ها در جهان است.
شیوه‌های نبرد
اختلال با دستگاه‌های GPS Jammer : دستگاه‌هایی که به طور عمد می‌توانند روی دریافت داده‌های GPS اختلال ایجاد کنند، می‌توانند چنین مشکلی را ایجاد کنند. استفاده از این دستگاه‌ها در بسیاری از کشورهای جهان غیرقانونی بوده و فرد استفاده کننده نیز مورد پیگیرد قانونی قرار می‌گیرد. استفاده از این دستگاه‌های مختل کننده به جز موارد نظامی که برای گمراه کردن دستگاه‌های دشمن، پهپادها یا حتی موشک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌تواند در مواردی مثل از کار انداختن سامانه‌های GPS برای دزدیدن وسایل نقلیه و دستگاه‌هایی که به این سامانه مجهز هستند، مورد استفاده قرار گیرد.
در شرایط جنگی از یک ترفند به‌نام GPS Spoof برای نشاندن پهپادهای دشمن استفاده می‌شود. کارشناسان نظامی با استفاده از این ویژگی، مکان مورد نظرشان را به پهپاد دشمن نشان می‌دهند تا به اشتباه افتاده و در جایی که می‌خواهند، فرود بیاید. همه، ماجرای به دام انداختن آرکیو۱۷۰ آمریکا و فرودآوردن آن را به یاد دارند. برخی کارشناسان نظامی جهان می‌گویند این عملیات با همین شیوه صورت گرفته است.
در همینه زمینه :