شهر
شهرداری چه فعالیت‌هایی برای حمایت از محیط زیست انجام داده است؟
محیط‌زیست اولویت مدیران شهری نیست
رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران می‌گوید که مدیران شهری اراده‌ای برای تغییر الگوی مصرف شهروندان ندارند
نیلوفر شادان
بسیاری از کارشناسان راه‌حل مبارزه با کیسه‌های پلاستیکی را استفاده از پاکت‌های کاغذی یا کیسه‌های پارچه‌ای یا به کارگیری مواد بادوام و ظروف پلاستیکی تجدیدپذیر بامنشأ گیاهی می‌دانند اما آیا ارزانی مواد پلاستیکی اجازه استفاده از این پاکت‌ها و کیسه‌های پارچه‌ای را می‌دهد؟ یکی از نهادهایی که از سال‌ها پیش اقدام به تولید کیسه‌های تجدیدپذیر و توزیع آن در فروشگاه‌ها کرد شهرداری تهران بود. این مجموعه علاوه بر این اقدام، توزیع محصولات ارگانیک را هم در فروشگاه‌ها و میادین انجام داد اما اینکه چقدر در این زمینه موفق بوده است را از رئیس کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای شهر تهران جویا شدیم.
زهرا صدراعظم نوری در این‌باره به درنگ می‌گوید: «شهرداری تهران فعالیت‌ها و خدمات گسترده‌ای دارد که اگر براساس رویکردهای محیط‌زیستی تعریف شوند، می‌توانند بسیار اثرگذار باشند و به کاهش چالش‌ها و مسائل مغایر با منافع محیط‌زیستی بینجامند. در سال‌های اخیر شهرداری تهران اقدامات خوبی برای حفاظت از محیط‌زیست و بهبود وضعیت آن انجام داده، به‌عنوان مثال توزیع کیسه‌های سازگار با محیط‌زیست در فروشگاه‌های شهروند یا میادین میوه و تره‌بار، استفاده از پنل‌های خورشیدی در پارک‌ها و فضاهای سبز و بهره‌گیری از انرژی خورشیدی به جای انرژی فسیلی، کاشت گونه‌های گیاهی که کمتر به آب نیاز دارند و با اقلیم تهران سازگارند و... ازجمله اقدامات خوب شهرداری است اما به عقیده من این اقدامات حداقلی هستند و شهرداری می‌تواند بیش از این فعالیت‌ها، برای حفاظت از محیط‌زیست شهری تلاش کند. اگر مدیران شهری به اصول محیط‌زیستی باور داشته باشند و آن را لازم‌الاجرا بدانند به‌طور حتم رفتار و الگوی مصرف شهروندان تغییر می‌کند و با محیط‌زیست هماهنگ می‌شود اما متأسفانه چنین اراده‌ای را در مدیران شهری کمتر می‌بینیم. البته کارهایی انجام می‌شود اما مقطعی و کوتاه‌مدت است و ناشی از باور مدیران نیست. تجربه نشان می‌دهد که اگر موضوعی برای مدیران شهرداری اولویت داشته باشد و به باور تبدیل شود به سرعت آن را انجام می‌دهند اما اگر اولویت نباشد به‌صورت محدود عمل می‌کنند که این محدود‌بودن اثر‌گذاری چندانی ندارد».
او به کیسه‌های توزیع‌شده در فروشگاه‌های شهروند اشاره می‌کند و می‌گوید: «اینطور نیست که این کیسه‌ها کاملا تجدیدپذیر باشند و مشکلی برای محیط‌زیست ایجاد نکنند. ما معتقدیم که باید از کیسه‌های پارچه‌ای به جای کیسه‌های پلاستیکی استفاده کرد اما با توجه به شرایط کنونی اقتصادی این امر برای مردم مقرون به‌صرفه نیست و از آن استقبال نمی‌کنند. تا‌کنون جلسات متعددی با دوستانمان در فروشگاه شهروند و سازمان میادین داشته‌ایم تا طرح تشویقی برای ارائه کیسه‌های پارچه‌ای داشته باشند اما در این زمینه باید تولید‌کنندگان هم وارد عمل شوند و در برابر محصولی که تولید می‌کنند مسئولیت اجتماعی داشته باشند. اگر تولید‌کننده‌ها بخشی از کار را به‌عهده بگیرند و کیسه‌های پارچه‌ای را با سوبسید به مصرف‌کننده ارائه دهند، می‌توان به کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی امیدوار شد».
او اشاره‌ای هم به فروش مواد غذایی ارگانیک در فروشگاه‌های شهرداری می‌کند و می‌گوید: «فروش محصولات ارگانیک در فروشگاه‌های شهرداری بسیار محدود است؛ چرا که این محصولات گران‌تر از محصولات غیرارگانیک است و نمی‌تواند به‌صورت فراوان عرضه شود. قیمت تمام‌شده تولید محصولات ارگانیک زیاد است و در شرایط اقتصادی موجود بیشتر خانواده‌ها ترجیح می‌دهند که محصولی با قیمت پایین‌تر تهیه کنند، بنابراین توزیع این محصولات در فروشگاه‌ها بسیار کم است».