بازار وکیل در میانه خطر

 امیر عفاف|  شیراز- خبرنگار:

 بازار وکیل شیراز یکی از مشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران به شمار می‌رود که در کنار اماکن دیگری چون مسجد و حمام تاریخی وکیل به فرمان کریم‌خان زند ساخته شده و اکنون در مرکز شهر قرار گرفته ‌است. 

این اثر ۱۷ تیر ۱۳۵۱ با شماره ۹۲۴ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این موارد نکاتی است که بیشتر گردشگران یا شیرازی‌هایی که به تاریخ و فرهنگ شهرشان علاقه نشان می‌دهند، با جزئیات می‌دانند. اما آنچه نمی‌دانند، زنگ هراس‌آوری است که هشدار آن طی سال‌های اخیر نادیده گرفته می‌شود؛ احتمال خطر آتش‌سوزی در دُردانه بازار شیراز و عواقب بعد از آن مهم‌ترین تهدید منطقه تاریخی زندیه است. آن‌قدر به این زنگ خطر بی‌توجهی شده که حالا خبری عادی تلقی می‌شود.

در کنار این تهدید، آن چه در ماه‌های گذشته اسباب دلواپسی دوستداران میراث فرهنگی و تاریخی شیراز را فراهم کرده، انتشار اخباری از ریختن مصالح ساختمانی برای ساخت‌و‌ساز غیرمجاز در محدوده بازار وکیل است.


تخلفات سابقه دار

رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی فارس با رجوع به سابقه ساخت و سازهای غیرمجاز در محدوده بازار وکیل، می‌گوید: در سال‌های اخیر بارها دخل و تصرف ساختمانی در پشت بام، منظر و حتی تاسیسات این بازار مشاهده شده است.
«مسعود منیعاتی» که برخی از این موارد را پیگیری کرده و به اقدامات قانونی رسانده است، می‌افزاید: حدود 2 سال پیش نسبت به ساخت‌و‌ساز در پشت بام ضرابخانه بازار واکنش نشان دادم و کنار جوشکار ایستادم تا آهن‌آلات اضافی را برش دهد و جمع‌آوری کند.

وی ادامه می‌دهد: اداره کل میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فارس نیز شکایت خود را مطرح کرد، اما به دنبال آن بخشی از بنای قدیمی را نیز به همراه الحاقات خراب کردند و با استفاده از همین بهانه در زمان بازسازی، مجددا مرتکب تخلف شدند. منیعاتی به گستره بازار وکیل شمالی، جنوبی و سراهای پیوسته اشاره می‌کند و می‌افزاید: مهم‌ترین مشکل بازار وکیل، نبود هماهنگی برای ساماندهی مرمت است که به همکاری کسبه و حمایت دولتی نیاز دارد.

وی در عین حال از اقدامات شهرداری برای نوسازی مسیرهای فرعی بازار ابراز رضایت می‌کند و می‌گوید: اقدامات شهرداری مفید بوده، اما کافی نیست و این بازار برای ثبت جهانی نیازمند توجه و همراهی ویژه ارگان‌های مربوطه است.


معضلات بازار وکیل جنوبی

رئیس شورای بازار وکیل جنوبی نیز با اشاره به این‌که ساخت‌و‌ساز خاصی در محدوده بازار رخ نداده و شاید در حد تعمیرات بدون مجوز بوده است، می‌گوید: در صورت مشاهده ساخت‌و‌ساز غیرمجاز، اقدامات قانونی از سوی اداره کل میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فارس به عنوان نهاد متولی پیگیری و اجرایی می‌شود.

« مازندرانی» از سد معبر کسبه و دستفروش‌ها به عنوان معضل جدی بازار وکیل یاد می‌کند و می‌افزاید: انتظار داریم شهرداری که توان اجرایی دارد با افزایش همکاری در این زمینه اثرگذار باشد.
وی با تاکید بر این‌که کسبه باید با بستن در، مغازه‌های خود را تعطیل کنند، ادامه می‌دهد: بیشتر کسبه برای تعطیل کردن به کشیدن پارچه بر اجناس خود اکتفا می‌کنند که خطرات فراوانی دارد.

مازندرانی با اشاره به این‌که بیش از 95 درصد کسبه بازار وکیل پارچه فروش هستند، اضافه می‌کند: در صورت آتش‌سوزی با توجه به کمبود امکانات اطفای حریق، فاجعه‌ای عظیم رخ خواهد داد.
او که خانواده اش سابقه‌ای 130 ساله در بازار پارچه وکیل دارند، می‌گوید: البته با همه این کاستی‌ها و مشکلات هنوز بازار وکیل یکی از بازارهای قانون‌مدار شیراز است.


لزوم شفاف سازی

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فارس که در خردادماه امسال با استقرار نیرو‌های یگان حفاظت روی پشت ‌بام بازار وکیل مانع از ادامه ساخت‌و‌ساز غیرمجاز شد، همان زمان در مصاحبه‌ای گفت: از ۲ سال قبل پیگیر این تخلفات در محدوده و پشت بام بازار وکیل بوده‌ایم و بر حسب وظایف قانونی با هرگونه تخلفی در حوزه اماکن میراثی برخورد می‌کنیم.

«مصیب امیری» با اشاره به این‌که هنوز امکان دسترسی به محل ساخت‌و‌ساز ممکن نشده است، ورود به ملک مورد نظر را منوط به صدور حکم دادستانی دانست.

این مقام مسئول البته به این نکته نیز اشاره کرد که با شکایت و پیگیری‌ها در ۲ سال گذشته و داشتن حکم اولیه روند تخلفات همچنان ادامه دارد، اما حالا و پس از گذشت حدود 5 ماه خبرهای نگران‌کننده‌ای مبنی بر مختومه اعلام شدن این پرونده دردادگاه کیفری شعبه 2 شیراز به گوش می‌رسد که البته نیاز به شفاف‌سازی دارد.