گام تازه صنعت فولاد به سوی ادغام بزرگ

با فروش 32درصد از سهام شرکت فولاد اکسین خوزستان به ارزش460میلیارد تومان فرآیند ادغام‌های بزرگ در شرکت‌های ایرانی به‌ویژه در حوزه فولاد و پتروشیمی وارد فازی تازه شد.
به گزارش همشهری، از اواخر پارسال زمزمه ادغام شرکت‌های بزرگ ایرانی مطرح شد. این کار با هدف افزایش قدرت رقابت‌پذیری شرکت‌های ایران در منطقه و فضای جهانی و تکمیل زنجیره تامین و تولید انجام می‌شود و می‌تواند آثار سیاسی و اقتصادی بزرگی را به‌دنبال داشته باشد.
در این فرایند یکی از بمب‌های خبری به فروش سهام ذوب‌آهن اصفهان به فولاد مبارکه اصفهان ارتباط داشت اما این خبر در ماه‌های گذشته با تأیید و تکذیب‌های بسیاری روبه‌رو شد. شایعات حکایت از این داشت که فولاد مبارکه اصفهان قصد دارد 17درصد از سهام ذوب‌آهن اصفهان را بخرد تا زنجیره تولید خود را تکمیل کند. به‌نظر می‌رسد برخی ملاحظات غیراقتصادی مانع تحقق رؤیای ادغام فولاد و ذوب‌آهن در استان اصفهان شده است. بهرام سبحانی، مدیرعامل سابق فولاد مبارکه پارسال به همشهری گفته بود: این شرکت درنظر دارد برنامه نوعی ادغام مالکیتی را در زنجیره تولید اجرا کند تا ارزش افزوده کل زنجیره تولید افزایش یابد. حالا مدیران جدید فولاد مبارکه با خرید فولاد اکسین عملا نشان دادند هنوز به این استراتژی پایبندند. فولاد مبارکه اصفهان ظرف چند سال گذشته بخشی از سهام شرکت‌های حاضر در زنجیره تولید سنگ‌آهن و فولاد را خریده است.
این شرکت هم‌اکنون مالک عمده هلدینگ توکا فولاد(شامل 30شرکت) و هلدینگ فولاد متیل با 10شرکت است. فولاد مبارکه اصفهان همچنین 38درصد از سهام سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، 10.4درصد از سهام شرکت سنگ آهن چادرملو و 10درصد از سهام سنگ آهن گل گهر را خریده است.
با این رویکرد نوعی ادغام در صنایع پایین‌دستی و بالادستی سنگ‌آهن و فولاد به وقوع پیوسته و فولاد مبارکه توانسته به سمت تکمیل زنجیره تولید حرکت کند.
در ادامه همین سیاست، فولاد مبارکه در یک هفته گذشته بلوک ۳۱.۶ درصدی شرکت فولاد اکسین خوزستان را به قیمت 460میلیارد تومان از گروه ملی صنعتی فولاد ایران خرید. ظرفیت تولید فولاد اکسین خوزستان یک میلیون تن است. شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی و گروه ملی صنعتی فولاد ایران سهامداران اصلی فولاد اکسین هستند. اکسین یکی از 6کارخانه بزگ حرارتی دنیاست.


 ادغام پتروشیمی‌ها در بن‌بست

همزمان با حرکت سریع صنعت فولاد به سوی ادغام، برنامه ادغام در صنعت پتروشیمی عملا به بن‌بست خورده است. پارسال طرح ادغام 2غول پتروشیمی ایران یعنی هلدینگ خلیج‌فارس و هلدینگ پتروشیمی تأمین‌اجتماعی موسوم به تاپیکو مطرح شد. قرار بود فرآیند ادغام دو شرکت هلدینگ خلیج‌فارس و تاپیکو به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت‌های پتروشیمی ایران با فروش16درصد از سهام تاپیکو به هلدینگ خلیج‌فارس انجام شود. پیش از این مرتضی لطفی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی(شستا) هم در گفت‌وگو با همشهری این خبر را تأیید کرده بود. درصورت ادغام دو شرکت تاپیکو و هلدینگ خلیج‌فارس شرکتی به ارزش 60هزار میلیارد تومان متولد خواهد شد که می‌تواند به رقیبی برای سابیک عربستان که سالانه 60میلیارد دلار محصولات پتروشیمی می‌فروشد تبدیل شود. با این ادغام جمع کل فروش این شرکت به 15میلیارد دلار خواهد رسید. به‌نظر می‌رسد با تعیین وزیر جدید کار و تأکید رئیس‌جمهور فرایند خروج تامین اجتماعی از تاپیکو سرعت بگیرد و احتمالا در زمستان امسال یا بهار سال آینده دور تازه ادغام‌ها با ادغام در صنعت پتروشیمی آغاز شود.