از قانون جدید خوشحال باشید

قانون جدید درخصوص جریمه شدن خودروهای فاقد معاینه فنی توسط دوربین‌ها صدای بعضی‌ها را درآورده است و غرولندهایی شنیده می‌شود. خب مگر اتفاق بدی رخ داده؟ نظم مهم است؛ این را همه می‌گویند و همه هم می‌دانند. امنیت هم مهم است؛ باز هم این را همه می‌دانند و همه می‌گویند. کافی است به جایی بروید که نظم و امنیت در آن وجود نداشته باشد، آن وقت است که قدر این نعمت‌ها را خواهید فهمید. انسان‌ها، باید بتوانند به همدیگر اعتماد کنند؛ به واکنش‌های هم، به رفتارهای هم، به کنش‌های هم. اگر انسان‌ها، نتوانند رفتارها و واکنش‌های همدیگر را پیش‌بینی کنند، چه اتفاقی می‌افتد؟ کسی نمی‌تواند روی کسی حساب باز کند و پیشرفت‌ها، زمین می‌ماند. رابطه انسان و جامعه نیز چنین است. انسان‌ها، آنگاه می‌توانند به جامعه خود اعتماد کنند که رفتارهای این جامعه در قبال آنها، منظم و قابل‌پیش‌بینی باشد. اگر قرار باشد این رفتارها، دفعه‌ای و ناگهانی و هر‌بار، یک جور باشد، این اعتماد پیش نمی‌آید و اتفاق نمی‌افتد.
نظم، از دل خود اعتماد را به‌وجود می‌آورد. وقتی شما در خیابان راه می‌روید و مطمئنید و پیش‌بینی می‌کنید که همه، راه خودشان را می‌روند و قوانین را رعایت می‌کنند و مشکل خاصی هم پیش نمی‌آید، آن وقت است که احساس امنیت می‌کنید و آن وقت است که می‌توانید روی این نظم و اعتماد، حساب باز کنید و زندگی‌تان را با آن هماهنگ کنید.
برای ایجاد نظم و رفتارهای قابل‌پیش‌بینی و به قول متخصصان، هنجارها، راه‌های مختلفی هم وجود دارد. جامعه‌پذیری هم هست، روش شرطی‌سازی هم هست، روش فرهنگی هم هست و... اما ظاهرا پراقبال‌ترین روشی که در این‌باره وجود دارد، روش فرهنگی و بیشتر و پرثمرتر از آن، روش شرطی‌سازی است. در روش شرطی‌سازی، از مکانیسم‌های تشویق و تنبیه استفاده می‌کنند. همین که شما احساس کنید با عدم‌رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، مورد استهزا و تمسخر و کنایه دیگران قرار‌گرفته‌اید، یعنی نوعی تنبیه، یعنی نوعی تشویق به اینکه اگر قوانین را رعایت کنی، همه به تو به چشم یک انسان بافرهنگ نگاه خواهند کرد.
اما در برقراری نظم، تنها به این نمی‌توان اکتفا کرد. نمی‌توان منتظر دیگران نشست تا اگر فرهنگ‌شان اقتضا کرد، قوانین را رعایت کنند و اگر فرهنگ‌شان اجازه این کار را نداد، دست از این کار شسته و همه‌‌چیز را به هم بریزند. در این صورت، قدرت پیش‌بینی جامعه از بین رفته و در نتیجه، امنیت شهری خدشه‌دار می‌شود. این‌جاست که مکانیسم‌های قهریه یا قانونی و اجباری هم به میان می‌آید؛ یعنی اگر خطا کنی، جریمه خواهی شد و باید این جریمه را بپردازی. اگر هم خطا نکنی، جریمه نخواهی شد و به راحتی می‌توانی از وسیله‌ات استفاده لازم را ببری. جریمه‌ها و مجازات‌های قانونی، به واسطه همین دیدگاه است که شکل گرفته تا افراد و آحاد جمعه را نسبت به رعایت قانون، شرطی سازد. همه اینها هم یعنی باید به استقبال قانون جدید رفت و از جریمه شدن مکانیزه رانندگان متخلف 
خوشحال شد.