بازی با اعداد

یک روز بعد از بروز یک خطای محاسباتی کم سابقه در صورت‌های مالی سایپا این شرکت گزارش تازه‌ای منتشر کرد اما تغییر برخی قیمت‌ها و تغییر‌نکردن مقدار زیان این شرکت بار دیگر واکنش فعالان بازار سرمایه را بر‌انگیخت.
به‌گزارش همشهری، بعد از آنکه مشخص شد در یک اشتباه محاسباتی در صورت‌های مالی سایپا قیمت فروش هر دستگاه آریو 44 هزار تومان و مقدار زیان این شرکت با محاسبه این قیمت 1700‌میلیارد تومان برآورد شده دیروز شرکت سایپا گزارش جدیدی در مورد مقدار تولید و فروش 6 ماه امسال منتشر کرد و برخی ارقام قبلی از جمله قیمت فروش آریو را اصلاح کرد اما این گزارش هم با ماجراهای محاسباتی جدید‌تری همراه بود  و به واکنش گسترده فعالان بازار سرمایه و سهامداران در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی منجر شد زیرا سایپا در گزارش جدید هم برای  اصلاح مقدار سود و زیان واقعی هیچ اقدامی انجام نداد.
برخی مدعی‌اند شرکت‌های خودرو‌ساز در تلاشند از طریق اعلام زیان از دولت مجوز افزایش قیمت محصولاتشان را دریافت کنند البته این ادعا تاکنون به اثبات نرسیده و راستی آزمایی آن برای همشهری امکان پذیر نیست. اما شایعه‌سازان در بورس می‌گویند خودروسازان در گزارش‌های جدید خود به‌صورت هدفمند سعی کرده‌اند ارقام مربوط به زیان‌های مالی را مطابق با واقعیت‌های مالی تنظیم نکنند.
مطابق گزارش جدید سایپا که دیروز اعلام شد جمع ارقام مربوط به فروش محصولات این شرکت و همین‌طور زیان 1700‌میلیارد تومانی آن همچنان دست‌نخورده باقی‌ماند ولی در‌عین‌حال قیمت فروش هر دستگاه تیبا 2‌میلیون و 200‌هزار تومان ارزان‌تر از قبل  محاسبه شد. 
سایپا در گزارش جدید قیمت هر خودرو آریو را از ۴۴‌هزار تومان به ۵۳‌میلیون تومان تغییر داد. تحت تاثیر همین تغییر مقدار سود سایپا 284‌میلیارد تومان افزایش یافت. همچنین قیمت هر خودرو برلیانس هم از ۱۲‌میلیون تومان  به ۳۳‌میلیون تومان تغییر کرد اما تغییر قیمت هر خودرو تیبا جمع کل زیان سایپا را در حد ارقام قبلی ثابت نگه‌داشت.
سایپا در گزارش جدیدش رقم فروش تیبا را به 24‌میلیون و600 هزار تومان کاهش داد و به این ترتیب با توجه به فروش ۸۸۶۹۲ دستگاه  خودرو تیبا در نیمه نخست سال، از محل این ردیف 197‌میلیارد تومان زیان وارد حساب‌های مالی‌اش کرد. 
سایپا با همین ترفند و بازی با اعداد همچنان زیان 1700 میلیارد تومانی را که در گزارش قبلی اعلام شده بود، در گزارش جدید هم حفظ کرده است.
 اکنون پرسش این است که چرا قیمت فروش تیبا تغییر کرده و چرا با وجود آن که قیمت هر دستگاه آریو از 44‌هزار تومان به 53 میلیون تومان تغییر کرده اما باز هم از مقدار زیان این شرکت کاسته نشده است؟ و پرسش اساسی‌تر از نهاد ناظر بازار سرمایه این است که این یک اشتباه محاسباتی بوده یا حساب‌سازی؟
دیروز سعید علیزاده، مدیرنظارت بر ناشران سازمان بورس با تایید گزارش همشهری مبنی بر وقوع اشتباه بزرگ در صورت‌های مالی ۶‌ماهه سایپا در پاسخ به این پرسش که  آیا درج قیمت 44‌هزار تومانی برای فروش هر دستگاه آریو و تفاوت 252‌میلیارد تومانی در صورت‌های مالی عمدی بوده یا سهوی؟ توضیح داد: به‌گفته مدیران سایپا، این اعداد جابه‌جا شده اند و عمدی در کار نبوده است.
بازی با اعداد از 2‌دهه پیش دربسیاری از شرکت‌های فعال بورس اتفاق افتاده و به رویه‌ای شناخته‌شده تبدیل شده که آخرین مورد آن شرکت کنتورسازی ایران بودکه صدها میلیارد تومان زیان به سهامداران تحمیل کرد. به‌نظر می‌رسد  نهاد ناظر بازار سرمایه باید به جای برخوردهای منفعلانه، اقدامی عملی در این زمینه انجام دهد.