الکل در چه زمانهایی به صفحههای حوادث راه یافت؟
تلختر از مرگ
بازخوانی پروندههای چند مرگ دستهجمعی پس از مصرف مشروبات الکلی
محمد جعفری
«مرگ 96نفر در 45روز»؛ این آمار سوانح رانندگی، خودکشی یا قتل نیست ؛شمار افرادی است که از اول شهریور امسال تا 15مهرماه بهدلیل مصرف مشروبات الکلی مسموم، جان خود را از دست دادهاند؛ یعنی بهطور متوسط هر روز 2نفر بهخاطر مصرف مشروبات الکلی قربانی شدهاند. این نخستین مرتبهای نیست که مرگهای دستهجمعی بهدلیل مصرف مشروبات الکلی اتفاق میافتد و پیش از این نیز افراد زیادی قربانی شدهاند. اما این افراد چطور جان خود را با نوشیدن مشروبات مسموم تاخت میزنند؟
24قربانی در یک هفته
سونامی مرگبار مشروبات الکلی دستساز از بندرعباس آغاز شد. اوایل مهرماه بود که خبر رسید چند نفر در این شهر بهدلیل نوشیدن مشروبات الکلی، مسموم شدهاند. ابتدا بهنظر میرسید مسمومشدگان انگشتشمار باشند اما هرچه گذشت عمق فاجعه بیشتر خودش را نشان داد و در مدت یک هفته دستکم 268 نفر مسموم شدند که از بین این افراد 24نفر بهای نوشیدن مشروبات مسموم را با جانشان پرداخت کردند. خیلی از این افراد فامیل و دوست بودند و زمانی که دور یکدیگر جمع شده بودند مسمومیت گریبانشان را گرفته بود. در یک مورد که در روستایی در حوالی بندرعباس اتفاق افتاد 3 عضو یک خانواده قربانی مشروبات الکلی مسموم شدند. مردی همراه پسر و دامادش مشروبات الکلی دستساز مصرف کرده بودند که هر سه نفر مسموم و به بیمارستان منتقل شدند اما شدت مسمومیت هر سه نفر آنقدر شدید بود که جانشان را از دست دادند.
اما منشأ این مسمومیت گسترده کجا بود؟ همه قربانیان، مشروبات الکلی را از طریق زن و شوهری جوان تهیه کرده بودند و بهنظر میرسید آنها عاملان این مسمومیت گسترده هستند اما در ادامه معلوم شد سرشبکه این باند در زندان بهسر میبرد و از همانجا مراحل تهیه و توزیع مشروبات الکلی دستساز را هدایت میکند. این همه ماجرا نبود؛ چراکه در ادامه پلیس به اطلاعاتی دست یافت که نشان میداد الکل صنعتیای که از آن برای تولید مشروبات دستساز استفاده شده از تهران، خیابان ناصرخسرو به بندرعباس فرستاده شده است. در این شرایط بود که عاملان تولید و فروش متانول در تهران دستگیر شدند و تحقیقات در اینباره همچنان ادامه دارد. با وجود این، از بندرعباس خبر میرسد که موج دوم این سونامی با مرگ یک نفر و مسمومیت 20نفر دیگر آغاز شده است.
بیخ گوش پایتخت
یکی دیگر از شهرهایی که بهدلیل مرگ چندین نفر با مصرف مشروبات الکلی نامش بر سر زبانها افتاد، کرج بود. در کرج و مناطق همجوار هم در مدت زمان کوتاهی دستکم 145نفر بهدلیل نوشیدن مشروبات الکلی مسموم شده و 12نفر جان خود را از دست دادهاند. کوچکترین فردی که دچار مسمومیت شده 15ساله و بزرگترین آنها 48ساله است. شواهد بهدست آمده نشان میدهد که مسمومشدگان در یک محدوده زندگی کردهاند و همگی نیز مشروبات الکلی تقلبی و دستساز مصرف کرده بودهاند. همچنین مشخص شد اغلب این افراد در گروههای2 تا 5نفری و به شکل دورهمی مشغول مصرف مشروبات الکلی بودهاند که دچار مسمومیت شدهاند. وقتی پای پلیس به این ماجرا کشیده شد اطلاعات بیشتری از عامل توزیع مشروبات مسموم بهدست آمد. شواهد بهدستآمده حاکی از آن بود که فروشنده این مشروبات به جای الکل خوراکی، الکل صنعتی داخل مشروبات ریخته و آن را به مردم فروخته است.
عروسیای که عزا شد
اغلب مسمومیتهای ناشی از مشروبات الکلی در دورهمیها اتفاق میافتد اما اگر این دورهمی یک جشن عروسی باشد عمق فاجعه نیز بیشتر میشود. درست مثل آنچه مدتی قبل در شهرستان استهبان در استان فارس اتفاق افتاد. ماجرا از این قرار بود که در جشن عروسیای که در این شهر برگزار شده بود چند نفر که مشروبات الکلی مصرف کرده بودند با علائمی مثل سر درد، دل درد و حالت تهوع به بیمارستان شهر مراجعه کردند و در آنجا معلوم شد بهدلیل مصرف مشروبات الکلی دچار مسمومیت شدهاند. در ادامه اما چندین نفر دیگر نیز دچار مسمومیت شدند و چند ساعت بعد از عروسی، کار به جایی رسید که بیمارستان استهبان ظرفیت پذیرش 60نفری را که بهدلیل مصرف مشروبات الکلی مسموم شده بودند نداشت و به ناچار چند نفر از این افراد به نیریز و فسا منتقل شدند. شواهد نشان میداد که مشروبی که در عروسی توزیع شده، مسموم بوده و همین موضوع باعث شد 3نفر جان خود را از دست بدهند.
وقتی خیاط در کوزه افتاد
یکی از جنجالیترین مرگهای دسته جمعی بر اثر مصرف مشروبات الکلی سال گذشته در سیرجان اتفاق افتاد؛ جایی که 5نفر بهدلیل نوشیدن مشروبات مسموم جان خود را از دست دادند و 114نفر نیز مسموم شدند. وقوع چنین حادثهای در این شهر بیسابقه بود و تا چند روز بیمارستانهای این شهر و شهرهای مجاور برای امدادرسانی به مسمومشدگان بسیج شده بودند. شواهد نشان میداد همه این افراد مشروبات الکلی دستساز مصرف کردهاند. ترکیب اصلی آنچه مصرف شده بود متانول و آب بود و شدت مسمومیت حادثهدیدگان به میزان غلظت مشروب و میزان مصرفشان بستگی داشت. با این حال پس از چند روز این موج فروکش کرد و چند نفر از مسمومشدگان دچار مشکلات بینایی و چند نفر دیگر دچار بیماریهای کلیوی شدند. در جریان تحقیقات پلیس معلوم شد که یکی از جانباختگان، عامل اصلی تولید و توزیع مشروبات مسموم بوده است.