انرژیهای پاک؛ نیاز امروز و فردا
اسماعیل کهرم / بومشناس و مدرس دانشگاه
در طول تاریخ زمین، کم نیستند دورههایی که بیمهری طبیعت مشکلاتی را برای اقلیمهای مختلف به وجود آورده است.
جزایر انگلستان 12هزار سال پیش زیر تودههای یخ مدفون بودهاند. جز دورههای یخبندان، گرما و خشکسالی نیز بارها این کره را تحت تاثیر خود قرار داده، اما تفاوت دورهای که ما در آن هستیم با دورههای پیش در این است که تغییرات آب و هوایی عوامل و علل طبیعی داشتند، اما این تغییرات در دوره ما علل انسانی دارند؛ یعنی خود انسانها در تغییرات ناخواستهای مانند گرمشدن زمین و خشکسالی دست دارند؛ تغییراتی که بر اثر انحراف درجه زمین از محور حرکتیاش رخ داده است مانند فصول متناوبند و تاثیر همدیگر را تعدیل میکنند.
اما تغییراتی که انسان سببساز آن است، چنین نظمی ندارند و یکسویهاند. اتفاقی که برای کره ما با استفاده از سوختهای فسیلی رخ داده و در حال رخدادن است، چیزی نیست که تاثیرش با تغییرات دیگر خنثی شود. تنها چیزی که میتواند جلوی این تغییرات را بگیرد، عزم جهانی است برای استفاده از انرژیهای نو که پاک و غیرآلایندهاند. واقعیت تلخی که در این زمینه وجود دارد این است که قدرتهای جهانی و قطبهای صنعتی ترجیح میدهند به جای فعالیتهای تحقیقاتی و هزینه برای شناسایی انرژیهای پاک و نحوه استفاده بهینه از آنها، همچنان از منابع ارزان و در دسترس فسیلی استفاده کنند.
براساس برخی گزارشها نیمدرصد از هزینهای که برای تهیه و قابلمصرفکردن سوختهای فسیلی در آمریکا میشود، صرف تحقیقات در زمینه سوختهای غیرآلاینده نمیشود.
شرکتهای بزرگ نفتی و کسانی که با اعمال نفوذ جلو این مطالعات را میگیرند، با ایجاد شبهه در این زمینه عنوان میکنند که انرژی خورشیدی نمیتواند جای سوختهای فسیلی را بگیرد.درحالی که این انرژیها پایانپذیر نیستند و ارزش سرمایهگذاری دارند.
برخی تخمین میزنند با انرژی حاصل از امواج خلیج فارس میتوان انرژی مورد نیاز کشور را تامین کرد. به هر روی، جایگزینی انرژیهای پاک هدفی است که برای رسیدن به آن باید جامعه جهانی پیشقدم شود و هزینه کند.