مذاکرات ظریف در 3 جبهه
وزیر خارجه این روزها در سه گوشه برای تصویب لوایح FATF گفتوگو میکند؛ مجلس، مجمع و شورای نگهبان
مجلسی که قبل از تعطیلات یکهفتهای خود، پرونده کاریاش را با تصویب CFT (لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم) بسته بود، شروع کارش هم به همین پرونده گره خورده است. امروز قرار است محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه به همراه سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه کشورمان در جلسهای غیرعلنی بار دیگر در مورد CFT و مذاکرات با اروپاییها درباره پیوستن ایران به این کنوانسیون گزارش دهند.
لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم یکی از 4لایحه مرتبط با FATF است که 15مهرماه در مجلس تصویب شد. گروه ویژه اقدام مالی موسوم به FATF روز جمعه اعلام کرد: تصمیم گرفته است تعلیق «اقدامات تقابلی» علیه ایران را برای یک دوره 4ماهه دیگر تمدید کند. ایران برای پیوستن به این گروه باید اقداماتی را داخل کشور انجام دهد که مهمترین آنها تصویب 4لایحه (CFT، پالرمو، اصلاحیه قانون مقابله با تامین مالی تروریسم و اصلاحیه قانون مقابله با پولشویی) است که باید در مجلس تصویب شود. کار تصویب اینها در مجلس تمامشده اما حالا شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام در مرحله بعدی روی این لوایح اعمال نظر میکنند. CFT در شورای نگهبان است،
وزیر خارجه کشورمان بنا به اهمیتی که این لوایح در بازشدن گرههای ارتباطات مالی ایران و اروپا دارد چند روز قبلتر به همراه اسحاق جهانگیری معاون اول رئیسجمهور در جلسه شورای نگهبان برای اعضای این شورا توضیح داده بود که با نپیوستن ایران به FATF چه مشکلاتی در مسیر مبادلات بانکی ایران و اروپا ایجاد خواهد شد و این سخن منتقدان که گفتهاند با پیوستن به FATF دچار خودتحریمی میشویم را رد کرده و استدلال آورده بود که اتفاقا با نپیوستن به این گروه ویژه اقدام مالی خودتحریمی سراغ ما را خواهد گرفت.
روایتی که بعضا دیپلماتها و برخی نمایندگان کشورمان از پیغامهای دیپلماتهای روسیه و چین میدهند نشان میدهد آنها نیز شرط دور زدن تحریمها را پیوستن ایران به FATF دانستهاند. ازجمله آنکه علیاصغر خاجی سفیر سابق ایران در چین در گفتوگویی که با همشهری داشت گفته بود: «یادم است ما چندینبار از چین خواستیم در جلسات FATF از ما حمایت کند، چینیها این کار را کردند و در نشستهای FATF برای خروج ایران از لیست سیاه صحبت کردند اما بهصورت خصوصی به من میگفتند ما این را گفتیم اما به این معنی نیست بتوانیم با شما کار کنیم؛ باید از لیست سیاه خارج شوید.»
یا محمود صادقی، نماینده تهران در سخنانی که 2روز پیش در کنگره حزب اراده ملت ایراد کرده بود گفته بود: «مسائل عدیدهای در سیستم بینالمللی داریم طوری که رئیس دومای روسیه به رئیس مجلس شورای اسلامی گفته بود اگر این استانداردها اجرا نشود، نمیتوانیم با شما تبادل بانکی داشته باشیم. همین هشدار را چین بهعنوان بزرگترین شریک تجاری ما داده است.» پیامهای محرمانه باید خیلی بیشتر از اینها باشد که گاه به روایتهای علنی رسانهها راه مییابد.
ظریف در روزهایی که از بیرون مجلس، جبهههای علیه FATF باز شده و جنگ و تهدید پیامکی علیه موافقان FATF باز شده است، راه مذاکره را گزیده است. او برای عبور دادن این لوایح از معبر مجلس، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام در تکاپوست. ظریف و عراقچی فردا قرار است مجلس لایحه پالرمو را -که مجمع تشخیص مصلحت نظام مخالف سیاستهای کلی نظام تشخیص داده است- بررسی کند، در مجلس برای نمایندگان توضیح دهد که اصرار آنها بر این مصوبات در دوران تحریم چقدر کار ساز است.
بررسی CFT در مجمع
در روزهای گذشته، این موضوع که علاوه بر شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام هم باید مهر تأیید خود را بر لوایح 4گانه بزند موجی از انتقادها را برانگیخته است. با تمام این احوال دیروز هیأت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام CFT را بررسی کرد که از مجلس حشمتالله فلاحتپیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و از دولت لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیسجمهور برای دفاع از این لایحه در جلسه مجمع حضور پیدا کردند. بعد از این جلسه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتوگو با ایرنا گفت: تمام تلاش ما این بود که در جلسه امروز هیأت عالی نظارت مجمع تشخیص لوایح مرتبط با FATF بهخصوص CFT در یک فضای منطقی بررسی شود، که همینگونه شد. وی با اشاره به زمان 3ساعته جلسه، افزود: این جلسه منتهی به تصمیم نشد و قرار است بررسیهای مجدد صورت بگیرد و نظرات مکتوبشده در جلسه آتی در این موضوع بررسی شود.
استقبال وزارت خارجه از تصمیم FATF
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان با استقبال از تصمیم برای تمدید تعلیق ایران از شمول اقدامات سخت مالی و با تأکید بر اینکه FATF باید از انگیزههای سیاسی دوری جوید و فقط به گزارشهای فنی توجه کند، گفت: بر اساس گزارشهای فنی که تاکنون به این نهاد ارائه شده اکثر موارد فنی مورد درخواست در برنامه اقدام مربوط به ایران بهصورت کامل اجرا شده و مابقی نیز پس از طی مراحل قانونی مربوط به 3لایحه باقیمانده اجرایی خواهد شد؛ بنابراین انتظار میرفت که اجلاس FATF به این واقعیات توجه و از بهکارگیری برخی عبارات منفی در بیانیه خودداری کند.