کسبوکارهای نو در ساختمانهای قدیمی
استفاده از ساختمانهای متروکه و فرسوده برای استقرار مراکز نوآوری استارتاپی و شتابدهندهها مسئلهای است که در کشورهای مختلف جهان اجرایی شده است
معونت علمی ریاست جمهوری و شهرداری تهران، روز گذشته با هم تفاهمنامه ای برای پشتیبانی از شرکت های دانش بنیان و استارتاپ ها امضا کردند.
سورنا ستاری و سید محمد علی افشانی با امضای این تفاهمنامه در صدد هستند شرایطی فراهم کنند که استقرار استارتاپ ها، شتابدهنده ها و مراکز نو آوری در بافت های فرسوده شهر تهران و پهنه های صنعتی متروکه رخ بدهد، پدیده ای است که در بیشتر نقاط دنیا منجر به ساخت مراکز رشد استارتاپی شده است.
هدف چنین طرحهایی استفاده از زمینهای بلااستفاده و مکانهایی است که سالهاست متروکه کنار گذاشته شدهاند؛ تخریبشان هزینهبر و پردردسر است و بهکارانداختنشان بهعنوان کارخانه یا یک محیط تجاری نیز صرفه اقتصادی ندارد.
استیشناف در پاریس که در یک ایستگاه قطار متروکه در حومه شهر ایجاد شد،کارخانه برلین ( برلین فکتوری ) که روی بنای یک کارخانه قدیمی در مجاورت دیوار برلین بنا شد و کارخانه لیسبون ( لیسبون فکتوری ) که روی بنای کارخانه نظامی کهنه موفق در جهان هستند.
در تهران هم یکی از پارکهای فناوری هماکنون در یک کارخانه قدیمی تولید الکترود است.
متروکههای سابق جهان
«استیشناف» فرانسه
بزرگترین مجـــتمع استارتاپی جهان در شهر پاریس فرانسه قرار گرفته و تعداد قابل توجهی از استارتاپهای جهان در آن جای گرفتهاند. اینجا یک ایستگاه قطار قدیمی بوده که تا سالها بهعنوان تعمیرگاه مورد استفاده بوده است. در سالهای اخیر شهرداری پاریس از اینجا بهعنوان مرکزی برای اجرای بعضی برنامههای عمومی و غیررسمی استفاده میکرد اما کاربرد چندانی نداشت. در طراحی استیشناف بخش مهمی از آن بخشهای قدیمی مثل واگنهای از کار افتاده قطار همچنان سرجایشان ماندهاند تا هویت ایستگاه قطار حفظ شود.
کارخانه لیسبون پرتغال
اینجا قبلا یک کارخانه نساجی بود که اکنون قرار است حدود 500 استارتاپ جدید را بپذیرد. تا مدتها از اینجا بهعنوان محلی برای برگزاری همایشهای همگانی یا برنامههای تفریحی استفاده میشد و عملا برای شهرداری درآمدزایی یا فایده خاصی نداشت. به جز این، هویت مشخصی نیز از آن برداشت نمیشد و یک فضای بلااستفاده و سربار بهحساب میآمد. از 5سال قبل هزینهای معادل 10میلیون یورو روی این مرکز متروکه و تقریبا بلااستفاده صورت گرفت تا در نهایت به یک کارخانه ثابت تبدیل شود.
کارخانه برلین آلمان
کارخانه قدیمی آلمانی که در بخش شرقی دیوار برلین قرار گرفته و مدتها متروکه بود، حالا به یکی از مهمترین مراکز استارتاپی در اروپا بدل شده است. این کارخانه محل گردهماییهای بزرگی در زمان جنگ جهانی دوم و بعد از آن بود. در سالهای اخیر برنامههایی برای بازسازی کارخانه قدیمی شهر بهعنوان یک نماد ملی ارائه شده اما همه رد شده بودند. در نهایت، ساخت کارخانه استارتاپی رأی آورد. بخش مهمی از المانهای کارخانه قدیمی شهر به شکل اصلی خود باقی مانده است.
کارخانه نوآوری تهران
اولین مرکز نوآوری استارتاپی تهران در فضایی شکل گرفته که قبلا یک کارخانه تولید الکترود بود که مدتها بهصورت متروکه و تقریبا بلااستفاده رها شده بود. ساختار سختافزاری این کارخانه هنوز هم حفظ شده اما قرار است طوری بازسازی شود که نیازهای اولیه استارتاپها را برای استقرار در یک فضای خلاق و نوآورانه تامین کند. بازسازی کارخانه از نیمه دوم سال گذشته آغاز شده و هنوز هم ادامه دارد.