ترامپیها در مدار قدرت
طی سالهای اخیر در مجارستان و فیلیپین سیاستمدارانی با دیدگاههای سیاسی شبیه ترامپ قدرت را بهدست گرفتهاند
بحران اقتصادی، فساد مالی و رسوایی پیدرپی سیاستمداران در برزیل، بزرگترین کشور آمریکای لاتین را به دامن راستهای افراطی انداخته است تا بار دیگر خاطره انتخابات آمریکا و قدرت گرفتن یک چهره افراطی دیگر زنده شود.
ژایر بالسانورو، نامزد حزب سوسیال لیبرال دیروز با کسب 46درصد آرا در مقابل فرناندو حداد، نامزد چپها به برتری رسید اما هر دو نامزد بهدلیل عدمکسب حداقل 50درصد آرا به دور دوم انتخابات رفتند که قرار است 20روز دیگر برگزار شود. در دور بعدی اکثریت نسبی تعیینکننده پیروز انتخابات خواهد بود. دلسردی مردم برزیل از سیاستمداران حاضر در قدرت و واکنش آنها به 14سال حکومت چپها بر این کشور، باعث اقبال عمومی به سوی شعارهای پوپولیستی راستهای افراطی شده است. فردی که سابقا افسر ارتش بوده و وعده مبارزه با فساد داده اکنون توانسته دستکم نیمی از مردم را با خود همراه کند. سالهاست فضای سیاسی در برزیل با فساد سیاستمداران و سوءاستفاده آنها از قدرت آغشته شده است. لولا دو سیلوا از حزب کارگر که از سال 2003و بهمدت 8سال در قدرت بود، اکنون به جرم فساد مالی در زندان به سر میبرد.
دیلما روسف، همحزبی و جانشین او نیز 2سال پیش بهدلیل سوءاستفاده از قدرت و دست داشتن در فساد مالی استیضاح و از قدرت برکنار شد. پس از خانم روسف، میشل تمر، معاون او قدرت را در دست گرفت که او نیز طی ماههای گذشته بهدلیل دریافت رشوه تحت تعقیب بوده است. ژایر بالسانورو طی 7دوره گذشته نماینده مجلس بوده اما با تبلیغات گسترده موفق شده خود را فردی خارج از قدرت معرفی کند که اکنون برای نجات برزیل وارد میدان شده است. او وعده اعاده «نظم» و «قانون» داده و اعلام کرده قصد دارد برای برخورد با جرایم مالی و فساد و قاچاق موادمخدر، مجازات اعدام را بازگرداند. بالسانورو دائما از «روزگار خوب برزیل» در دوران حکومت نظامیان بین سالهای 1964تا 1985میگوید و معتقد است برای عبور از شرایط کنونی باید مشت آهنین بهکار برد. او که وضعیت امروز برزیل را ثمره 2 دهه حکومت چپها بر این کشور میداند، حزب کارگر را جناحی تشنه قدرت معرفی میکند که ارتباط نزدیکی با دولتهای سوسیالیست مثل ونزوئلا و کوبا دارد. بالسانورو حتی در جایی گفته است که بزرگترین اشتباه دیکتاتورهای برزیل این بود که فعالان چپگرا را به جای کشتن، شکنجه میدادند.
بالسانورو در مطبوعات محلی برزیل بهدلیل شیوههای تبلیغاتی و رویکرد افراطی در حمله به دیگر سیاستمداران این کشور به «ترامپ برزیل» معروف شده است. او همچون ترامپ، بخش عمده تبلیغاتش را از طریق شبکههای اجتماعی پیش میبرد، دائما سخنان نژادپرستانه به زبان میآورد و در سخنانش علیه رقبا پیدرپی اهانتآمیز سخن میگوید. بالسانورو همچنین بهدلیل اظهارنظرهای توهینآمیزش در سال ۲۰۱۷، درباره آفریقاییتبارهای برزیل، متهم به نژادپرستی شد اما دادگاه او را تبرئه کرد. انعکاس رفتارهای ترامپیستی بالسانورو از جوامع محلی برزیل فراتر رفته و روزنامه گاردین حدود 5ماه پیش، زمانی که کشمکش در برنامههای تبلیغاتی نامزدها به اوج رسیده بود، باانتشار یادداشتی نوشت: «این راست افراطی، بسیار بدتر از ترامپ است.»
ویکتور اوربن، نسخه اروپایی ترامپ
قدرت گرفتن تفکرات راست افراطی از 2سال پیش که دونالد ترامپ در آمریکا به قدرت رسید، موجب نگرانی بسیاری در جهان شده است. احزاب افراطی در شرق اروپا و حتی در شرق آسیا اکنون قدرت را بهدست گرفتهاند و مسیری را دنبال میکنند که پیش از این در کشورهایی که دمکراسی بر آنها حاکم بوده سابقه نداشته است.
در شرق اروپا که تمایل به سیاستهای راستافراطی طی سالهای اخیر بیشتر شده، مجارستان شاخصتر از دیگر کشورهاست. ویکتور اوربن، نخستوزیر راستگرای مجارستان حدود 5ماه پیش بار دیگر بر کرسی قدرت تکیه زد. او طی سالهای اخیر توانسته با سخنان افراطی ملیگرایانه و ضدمهاجرتی، هواداران بسیاری برای خود دست و پا کند. این درست همان مسیری است که دونالد ترامپ در انتخابات در پیش گرفت و موفق هم شد.
2سال پیش، زمانی که بحران پناهجویان سراسر اروپا را در برگرفته بود، اوربن با ساخت حصاری در طول مرزهایش با صربستان و کرواسی، مانع ورود آوارگان شد. اقدام او مشابه اقدام دونالد ترامپ در مرز آمریکا و مکزیک برای جلوگیری از ورود مهاجران بوده است. ویکتور اوربن با بدبینی به اتحادیه اروپا مینگرد و مخالف ادغام بیشتر مجارستان در آن است. او همچنین از شرکت در برنامه اتحادیه اروپا برای اسکان مجدد پناهجویان خودداری و از ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه تمجید کرده است. اینها باعث شده تا اروپاییها مجارستان را عضو یاغی اتحادیه اروپا بدانند؛ عضوی که به جای چندجانبهگرایی، همچون ترامپ در آمریکا بهدنبال یکجانبهگرایی است. با این حال، ویکتور اوربن توانسته با وعده کاهش مالیات، افزایش اشتغال و رشد اقتصادی همچنان هوادارانش را نگه دارد.
ترامپ شرق، دوست جدید آمریکا
کیلومترها دورتر از آمریکا و اروپا، در فیلیپین فردی از طریق انتخابات به قدرت رسیده که اقداماتش شباهت بسیاری به سران حکومتهای دیکتاتوری دارد. رودریگو دوترته نیز 2سال پیش به قدرت رسید و از همان ابتدا در چارچوب مبارزه با فساد، اقدام به کشتار گسترده قاچاقچیان و فروشندگان موادمخدر کرد. گفته میشود طی دوره ریاستجمهوری او، بیش از 4هزار نفر در عملیات نیروهای امنیتی و پلیس فیلیپین کشته شدهاند.
رودریگو دوترته نیز شعارهای پوپولیستی میدهد و توانسته با وعدههایی در زمینه رشد اقتصادی و کاهش مالیات هواداران زیادی برای خود دست و پا کند. رودریگو دوترته اگرچه در ابتدای دوره ریاستجمهوریاش موضعگیریهای تندی علیه آمریکا و رهبران این کشور داشت، اما با به قدرت رسیدن دونالد ترامپ بهطور کلی تغییر موضع داد و از پیروزی او استقبال کرد. او از نظر موضعگیریهای سیاسی و حمله به مخالفانش شباهت بسیاری به دونالد ترامپ دارد و به سخنان نژادپرستانه، ضدزن و توهینآمیزش معروف است؛ موضوعی که باعث شد به او لقب «ترامپ شرق» بدهند.