ضرورت جایگاه مناسب برای حمل‌و‌نقل عمومی

علی محمدی| کارشناس حوزه حمل‌و‌نقل عمومی:


اتوبوس‌های درون‌شهری برای سرویس‌دهی مناسب باید جانمایی مناسبی داشته باشند. معابر کرج برای سرویس‌دهی مناسب اتوبوس‌ها زیرساخت‌های اندکی دارند. ایستگاه اتوبوس نباید در معبر اصلی باشد؛ با این حال گاهی معابر به قدری باریک هستند که امکان عقب‌نشینی برای تدارک ایستگاه مناسب وجود ندارد. حتی در کرج برای استقرار خودروهای ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی پایانه مناسبی وجود ندارد؛ برای مثال، تاکسی‌ها و اتوبوس‌ها در هسته مرکزی شهر و در خیابان اصلی انباشت می‌شوند که علاوه بر اخلال در عبور و مرور، در تردد اتوبوس‌ها تأخیر ایجاد می‌کنند و موجب کاهش کیفیت سرویس‌دهی می‌شوند. با نصب سازه ایستگاهی که با امکانات و کیفیت مناسب ساخته شده باشد، مشکلی وجود ندارد. 

نصب این سازه‌ها به زیرساخت و فضای مناسب احتیاج دارد که بیشتر معابر کرج این ویژگی را ندارند.  در این شرایط، بازسازی ناوگان، بهترین و به‌صرفه‌ترین پیشنهادی است که می‌توان ارائه داد. این پیشنهاد در دوره چهارم شورای اسلامی شهر، به دفعات ارائه شد، اما هرگز عملی نشد. مسئولان سازمان اتوبوسرانی کرج معتقدند با توجه به نیاز گسترده شهر به افزایش ناوگان اتوبوسرانی و حمل‌و‌نقل عمومی و نیاز به مبالغ گزاف خرید دستگاه‌های جدید اتوبوس، اختصاص 100 میلیارد ریال برای بازسازی خودروهای فرسوده، 100 دستگاه اتوبوس در آستانه خروج از رده فعالیت را به چرخه حمل‌و‌نقل بازمی‌گرداند؛ در حالی که اتوبوس‌های فعال در شهر کرج به دلیل فعالیت بیش از حد استاندارد، باید پس از 6 سال از چرخه خارج شوند و پس از بازسازی به شبکه حمل‌و‌نقل بازگردند.  به دلیل نبود بودجه و اعتبار، این بازسازی اتفاق نیفتاده است و خودروها پس از حدود 9 سال، به کلی از رده خارج یا با مشکلات جدی رو‌به‌‌رو می‌شوند.

راه‌اندازی نشدن مترو، نبود شبکه‌های حمل‌و‌نقل زیرزمینی یا هوایی، نبود کیفیت مناسب در امکانات تاکسیرانی و حمایت نکردن از رانندگان و صاحبان خودروهای عمومی نکاتی هستند که معضل ترافیک و تردد را در این کلان‌شهر با مشکلاتی گسترده مواجه کردهاند و اجازه نمی‌دهند بسیاری از ساختارهای شهری شکل صحیح و اصولی بگیرند؛ به طوری که چرخه معیوب بهره‌‌گیری مسافران از خودروهای شخصی که به افزایش ترافیک و ساخت راه و تحمیل هزینه‌های سنگین به شهر، صرف اعتبارات بخش‌های دیگر در بخش عمرانی، گسترش نیافتن هنجارهای ترافیک شهری، افزایش خشونت و تحمیل فشارهای عصبی به رانندگان و... منجر می‌شود، پیوسته ادامه خواهد یافت. از این حیث انتظار می‌رود مدیران جدید اجرایی شهر کرج با در پیش گرفتن روش‌های مناسب و برنامه‌ریزی شایسته، گامی مناسب در این زمینه بردارند و به نتایج ارزشمندی دست یابند.