جشنواره امسال پدیده 20میلیاردی ندارد

مسعود میر/ خبرنگار:

هنوز یک هفته از اعلام اسامی فیلم‌های جشنواره فجر نگذشته اما فهرست معترضین به‌نظر نهایی هیأت انتخاب آثار و مدیران جشنواره هر روز بلندبالا‌تر می‌شود.

موضوع ایراد بخشنامه‌ای 2فیلم «شعله‌ور» و «امپراتوری جهنم» که همشهری همزمان با انتشار فراخوان جشنواره به آن پرداخت همچنان محل منازعه است و حالا که نام این دو فیلم در میان آثار بخش مسابقه به چشم می‌خورد حرف و حدیث‌ها گسترده شده‌ است.

از سوی دیگر پشت خط ماندن فیلمسازانی که معمولا ساخته‌هایشان آنقدر مقبول بوده که در زمان ساخته شدن‌شان به‌راحتی برگ ورود به جشنواره فجر را دریافت کرده‌اند هم موضوعی است که اعتراض‌هایی را به همراه داشته است.گلایه‌های علی ژکان برای انتخاب‌نشدن فیلمش در گفت‌وگو با همشهری را باید گذاشت کنار حذف دور از ذهن فیلم فرزاد موتمن تا کلکسیون ناراضی‌ها بسیار متنوع باشد.

با این پیش‌فرض‌ها پای صحبت احمد امینی فیلمساز، منتقد و عضو گروه هفت‌نفره انتخاب فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره سی‌و‌ششم نشستیم. گزارش این گفت‌وگو از این قرار است.

پارسالی و امسالی‌، ما بی‌تقصیریم

«اینکه چرا فیلمی سال گذشته به هر کیفیت و میزانی توسط هیأت انتخاب دیده شده و امسال هم در میان 67 اثر رسیده به دفتر جشنواره برای رقابت قرار داشته به بنده و هیأت انتخاب مربوط نیست. این مسائل به دبیرخانه جشنواره بازمی‌گردد چون من و همکارانم برای تماشای فیلم و اعلام نظر دعوت شدیم و اصولا به این دعواها کاری نداریم.

ما طبق برنامه دبیرخانه جشنواره، فیلم‌هایی را که در اختیار ما قرار گرفت دیدیم و نظر دادیم.» این حرف‌های احمد امینی در واقع اشاره مستقیم به دو فیلمی دارد که چون سال گذشته توسط هیأت انتخاب جشنواره ولو به‌طور ناقص دیده شده بودند. ظاهرا طبق آیین‌نامه نمی‌توانستند در جشنواره امسال حاضر باشند.

سراسر شب با جن زیبا 

کارگردان فیلم «این زن حرف نمی‌زند» که خودش سابقه چندین حضور در جشنواره فیلم فجر را در کارنامه‌اش دارد، درباره اظهارنظرهای متفاوت مرتبط با فیلم «جن‌زیبا» هم جوابی قاطعانه و بی‌شائبه می‌دهد. «جن‌زیبا» به کارگردانی بایرام فضلی و تهیه‌کنندگی مهرداد فرید که به‌خاطر حضور بازیگر زن ترک مدت‌هاست خبرساز است در فهرست فیلم‌های مسابقه قرار ندارد. جالب اینکه در آخرین اظهار‌نظر تهیه‌کننده فیلم، بیشتر صحبت از تلاش برای رساندن فیلم به جشنواره به چشم می‌خورد و البته تردید در اینکه آیا فیلم به‌موقع خواهد رسید یا نه؟

حالا اما نام جن زیبا با بازی فرهاد اصلانی و نورگل یشیلچای در میان فیلم‌های جشنواره نیست. احمد امینی چرایی این غیبت را اینگونه توضیح می‌دهد: «من هم بسیار شنیدم و خواندم که شاید فیلم به‌خاطر حواشی بازیگرش در فهرست نیست اما این مسائل کذب است و اصلا نسخه کامل فیلم به دبیرخانه جشنواره نرسید که اعضای هیأت انتخاب بتوانند درباره‌اش نظر منفی یا مثبت بدهند.»

او البته درباره فیلم «سراسر شب» فرزاد موتمن هم می‌گوید: «به هر حال در انتخاب محدود خیلی طبیعی است که بعضی فیلم‌ها پشت در می‌مانند. فیلم آقایان موتمن و ژکان هم مشمول همین محدودیت شدند وگرنه هیأت انتخاب و بنده برای این عزیزان احترام بسیاری قائلیم.» امینی البته به محدود شدن تعداد فیلم‌ها و کاهش بخش‌های جنبی جشنواره هم اشاره می‌کند که سبب شده امکان نمایش بعضی فیلم‌ها در جشنواره میسر نشود.

قاعده و سلیقه

«بارها تکرار کرده‌ام که اگر به‌‌‌جای ما 7نفر عضو هیأت انتخاب7 نفر دیگر کار انتخاب را انجام می‌دانند حتما فهرست فیلم‌های منتخب دستخوش تغییر می‌شد. البته تردید نکنید که 12-10فیلم در این فهرست تغییر نمی‌کردند چون هر کارشناسی با هر ذائقه و دیدگاه و تجربه سینمایی از این فیلم‌ها خوشش می‌آید، ولی مابقی فیلم‌های دیگر حتما با سلیقه نفرات متفاوت تغییر می‌کرد.» این منتقد باسابقه سینما البته تأکید می‌کند که براساس فیلم‌های موجود در جشنواره سی‌وششم احتمال ظهور پدیده 20میلیاردی در گیشه سال آینده سینمای ایران بسیار غیرمحتمل است.

  نمایش‌های مکرر اشتباه است

احمد امینی معتقد است که نمایش فیلم‌های جشنواره در سالن‌ها و سئانس‌های متعدد موضوع اشتباهی است که باید برایش فکری کرد. او همچنین ایده نمایش فیلم‌های جشنواره در شهرستان‌ها را هم چندان منطقی نمی‌داند و می‌گوید: «در هیچ جشنواره معتبر جهانی چنین موضوعی سابقه ندارد که فیلم‌های جشنواره در نقاط دیگر به نمایش درآیند. باید به‌گونه‌ای رفتار شود که فیلم‌های جشنواره برای مخاطبان خاص و علاقه‌مندان اصلی به نمایش درآیند و سایر مخاطبان باید در زمان اکران به تماشای فیلم بنشینند.»